Geri adım sinyali!

WASHINGTON - ABD Başkanı Barack Obama, Suriye'de yapılan kimyasal silah saldırısı nedeniyle bu ülkeye karşı hazırlanan askeri harekatın nedenlerini açıkladı ancak müttefiki İngiltere ve ABD Kongresi'ndeki bazı engeller nedeniyle operasyon gecikebilir.

Obama, Suriye'deki iç savaşa müdahale etmenin gerekçesini insani nedenlerden çok ABD'nin ulusal çıkarları zeminine oturttu ve henüz karar vermediğini söylemesine rağmen yapılacak seçimin sadece harekatın zamanı konusunda olduğunu ifade etti.

PBS televizyonuyla dün akşam yaptığı söyleşide Obama, "Bunları (kimyasal silah saldırıları) gerçekten Suriye hükümetinin yaptığı sonucuna vardık" dedi. Obama artık önemli olanın, Suriye hükümetine "bir daha buna kalkışmaması gerektiği" yolunda bir mesaj göndermek olduğunu söyledi.

Obama, "Suriye'de ucu açık bir çatışmaya girmek istemiyorum ama ülkeler bizi de tehdit edebilecek kimyasal silahlar gibi uluslararası normları çiğnerse, bu ülkelerin mutlaka hesap vermesini sağlamak zorundayız" dedi.

Kamuoyu yoklamaları Amerikan halkının çoğunun Suriye iç savaşına müdahil olunmasına karşı olduğunu gösteriyor. Ancak Obama hem ülkesinde hem de dış dünyada, bir yıl önce kimyasal silah kullanımı olarak belirlediği "kırmızı çizgisini" uygulaması için baskı altında.

Obama, Irak'ta yıllar süren askeri angajman gibi olmayan ancak "amacı belli ve sınırlı" bir saldırının kimyasal silah kullanımına izin verilmeyeceği mesajını yeterince ileteceğini savundu.

ABD yetkilileri en olası seçeneğin, Akdeniz'deki Amerikan savaş gemilerinden fırlatılacak füzelerle birkaç gün sürecek sınırlı bir saldırı olduğunu söylediler.

İngiltere, Güvenlik Konseyi'ndeki diğer dört daimi üyeyle dün yaptığı resmi olmayan toplantıda Suriyeli sivillerin korunması için Esad yönetimine karşı askeri operasyona onay verilmesini istedi ancak toplantıdan bir karar çıkmadı.

Güvenlik Konseyi'ne getirilecek böyle bir girişimin Rusya ve Çin tarafından veto edilmesi kaçınılmaz görülüyor.

Obama kimyasal silahların İsrail, Türkiye ve Ürdün gibi müttefikler için olduğu kadar, bölgedeki Amerikan üslerine karşı da tehdit oluşturduğunu, ayrıca Suriye'deki kimyasal silahların yanlış ellere geçmesiyle ABD'nin ulusal çıkarlarının tehlikeye gireceğini belirtti.

Ancak operasyonun zamanlamasını zorlaştıran bazı engeller ortaya çıkabilir. Bunlardan biri, kimyasal saldırı ile ilgili denetlemeleri sürdüren Birleşmiş Milletler uzmanları heyetinin hâlâ Suriye'de bulunması. Uluslararası müttefikleriyle danışmalarını sürdüren ABD'de, Kongre'ye daha fazla danışılması için de baskı var.

İngiltere tavrını değiştirdi

Olası bir Suriye saldırısında önde gelen bir rol oynaması beklenen İngiltere ise, önceki tavrını değiştirerek, harekete geçmeden önce denetçi raporunun BM'ye sunulması gerektiğine ve İngiliz parlamentosunda da iki kez oylama yapılmasına karar verdi.

ABD Kongre üyeleri de, Obama'nın askeri eylem konusunda karar almaya hazırlanırken yasama organına yeterince danışmadığı görüşünde. Obama yönetiminin üst düzeyli yetkilileri Kongre'deki iki partinin liderlerine bugün Suriye'deki durum hakkında bilgi verecekler.

Kongre'de Obama'nın harekete geçmeden önce yasama organından onay alması gerektiği görüşü seslendiriliyor. Her ne kadar Obama'nın bu yola gitmesi beklenmiyorsa da bu konudaki tartışmalar beklenen takvimi geciktirebilir.

Parlamentoyu Suriye konusunda oylamaya çağıran İngiltere Başbakanı David Cameron ise muhalif İşçi Partisi'nin konunun parlamentoda daha etraflıca
görüşülmesi talebi ve kendi milletvekillerinden bazılarının da oylamaya karşı çıkma tehdidi üzerine bu isteklere uymak zorunda kaldı.

Daha önce saldırının bir an önce gerçekleşmesini savunan Cameron, şimdi Suriye'deki BM denetçilerinin raporunun Güvenlik Konseyi'ne sunulmasının beklenmesine karar verdiğini açıkladı.