İran, tarihi seçime hazır

TAHRAN -  İran'da yarın yapılacak 10. dönem cumhurbaşkanı seçimi için tüm hazırlıklar tamamlandı.

İçişleri Bakanlığının açıklamasına göre, ülke genelinde seçim güvenliğini sağlamak için 200 bin polis görev yapacak.

Yaklaşık 46,2 milyon kayıtlı seçmen, cuma günü saat 08.00-18.00 arasında 45.713 sandıkta oy kullanabilecek. İhtiyaç halinde oy verme süresi uzatılabilecek.

Yurt dışında yaşayan İranlılar ise, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 130 ülkede kurulacak sandıklarda oy kullanabilecek. Nihai seçim sonuçlarının, sandıkların kapanmasından 24 saat sonra açıklanması bekleniyor.

Yüzde 50'nin üzerinde oy alan aday seçimi kazanmış sayılacak. Bu orana ulaşılamaması durumunda en çok oy alan iki aday, 19 Haziranda yapılacak ikinci turda yarışacak. Adayların televizyondaki tartışma programlarının yanı sıra seçim programlarını tanıtan belgesellerin yayımlanması ve iki hafta boyunca yürütülen kampanyaların seçime katılımı önemli oranda artırması bekleniyor.

Anketlere göre, muhafazakar Mahmud Ahmedinejad ve reformcu Mir Hüseyin Musevi seçimin favorileri olarak görülüyor. Diğer adaylardan reformcu Mehdi Kerrubi ve muhafazakar Muhsin Rızai'ye pek şans tanınmıyor.

Seçimde, ciddi bir rekabet olacak

İran'da yarın yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesi, Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK) "İran Cumhurbaşkanlığı Seçimleri: Adaylar ve İzlenimler" adlı bir rapor yayımladı.

USAK İran Uzmanı Dr. Arzu Celalifer Ekinci tarafından kaleme alınan raporda, seçim sürecinin ciddi bir rekabete sahne olduğu belirtilerek, iki aşamalı olacak seçimlerin ikinci turunda Mahmud Ahmedinejad'la, Mir Hüseyin Musevi'nin yarışacağına dikkati çekiliyor.   

Raporda, İran'ın eski Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi'nin, Musevi'yi desteklediğini açıkladığı kaydedilerek, herhangi bir ismi zikretmemiş olsalar da dini liderlerin Ahmedinejad'ı desteklediğinin bilindiği kaydediliyor.

İran'da reformist adayların kazanmasına engel teşkil edebilecek en önemli unsurun halkın seçimlere katılma konusundaki isteksizliği olduğu ve bu isteksizliğin nedeninin 1997'deki Cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılımın çok olmasına rağmen, olağanüstü değişimlerin gerçekleştirilmemesi olduğu belirtiliyor.

Raporda, seçimlere katılım yüksek olursa reformistlerin yani Musevi'nin ya da Mehdi Kerrubi'nin kazanma şansının yüksek olacağı, düşük olursa Ahmedinejad'ın seçilme şansının yüksek olacağı tahmininde bulunuluyor.

Seçim sonuçlarında farklılık görülebilir

ABD'nin İran'la başlatmayı düşündüğü müzakere süreci için 2009 seçim sonuçlarını beklediğine dikkati çekilen raporda, oy kullanma hususunda isteksiz davranan sessiz kitlenin sürece katılmasıyla seçim sonuçlarının önemli oranda farklılık gösterebileceği ifade ediliyor. 

İran'da yarın yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerinde 4 aday yarışacak. Bu adaylar; halihazırda Cumhurbaşkanlığı görevini yürüten Mahmud Ahmedinejad, devrimin ilk yıllarında Başbakanlık yapmış olan reformist aday Mir Hüseyin Musevi, iki dönem Meclis Başkanlığı yapmış ve Musevi gibi bir diğer reformist aday olan Mehdi Kerrubi ve geçmiş dönemlerde Devrim Muhafızları Ordusuna komuta etmiş olan Muhsin Rezai.

Adaylar seçim kampanyalarında, nükleer program, ABD ile diyalog yollarının açılması, ekonominin iyileştirmesi ve insan haklarının geliştirilmesi gibi konular üzerinde durdular.

Türkiye'de bulunan İran vatandaşları da yarın 4 şehirde; Ankara, İstanbul, İzmir ve Trabzon'da açılacak sandıklarda oy kullanabilecek.