İşte seçimin dış basındaki yankıları

İSTANBUL – Türkiye'deki genel seçimler bugün dünya basınının da ilgi odağıydı. 12 Haziran seçimin sonuçlarını yorumlayan yayın kuruluşlarından bazılarının değerlendirmeleri şöyle:

FT: Muhalefetle pazarlığa oturmak zorunda

İngiliz Financial Times gazetesi, Erdoğan, iktidar için üçüncü dönemde yeterli çoğunluğa ulaşsa da, anayasa değişikliği için gerekli sayıya ulaşamadığına dikkat çekti. Gazete, Başbakan Erdoğan'ın popülist söylemine, otoriter davranışlarına ve tutucu değerlerinin entelektüeller ve liberalleri endişelendirebileceğini ancak Başbakan Erdoğan'ın kentsel bölgelerdeki, köylerdeki ve orta sınıf fakirlerin çoğu için bir kahraman olarak kaldığını savundu.

Eurasia Group'tan siyasi risk danışmanı Wolfango Piccoli ise AKP'nin 330 koltuğun altına düşmesinin Erdoğan'ın muhalefetle pazarlığa zorlayacağını, bu senaryonun da daha fazla kutuplaşmayı önleyebileceğini belirtti.

12 Haziran seçimiyle AK Partinin üçüncü dönemi garantilediğini yazan BBC de Anayasa değişikliği yapmak için iktidarın gerekli sayının altında kaldığına işaret etti.

Deutsche Welle: Türkiye'nin yarısı AKP dedi

Alman yayın kurulu Deutsche Welle, 12 Haziran seçimin sonuçlarına dikkat çekerek, AKP'nin aldığı galibiyeti, "Türkiye'nin yarısı 'AKP' dedi" sözleriyle değerlendirdi. Deutsche Welle, AKP'nin oylarının yüzde 50'i aştığına işaret ettiği haberinde ayrıca, seçimlere yeni genel başkanla giren CHP'nin yüzde 25, MHP'nin de yüzde 13 dolayında oy aldığını belirtti. Haberde, "MHP'nin yüzde 10'luk baraja takılıp takılmayacağı merakla bekleniyordu" denildi.

 El Pais: Yeni anayasayı tek başına yapamayacak 

12 Haziran seçimleri Türkiye'den izleyen İspanyol El Pais gazetesi, Erdoğan'ın geniş bir çoğunlukla kazanmakla birlikte anayasayı tek başına değiştirmek için gerekli sandalye sayısına ulaşamadığına dikkat çekti.

Kürt sorununu çözülmesi ve AB sürecinin canlandırılması gerektiğine işaret eden gazete, yeni seçilen parlamentonun hazırlayacağı yeni anayasanın yönelişinin ise, "Seçim sonuçlarının yaratacağı iç dengelerine bağlı olacağı" görüşünü de dile getirdi. 

ABD basınında AKP

ABD basını, seçim sonuçlarına göre, hükümetin Anayasa değişikliği için muhalefetle uzlaşı araması gerekeceği yorumunda bulundu.

AP ajansı, seçim sonuçlarıyla ilgili haberinde, AK Parti'nin seçimleri tekrar kazanmasına rağmen Meclis'te, üçte ikilik çoğunluğu sağlayamadığını belirtti. Ajans, bu nedenle hükümetin yeni Anayasa yazım sürecinde muhalefet partileriyle uzlaşı arayışı içine girmesinin gerekeceğini kaydetti.

CNN International televizyonu İstanbul'a canlı bağlandığı muhabiri Ivan Watson'dan seçim sonuçlarını aldı. Seçim sonuçlarının Anayasa değişikliği için önemli olduğunu belirten Watson, AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın seçimleri bir kez daha kazanarak tek başına iktidar olduğunu, ancak "tam istediği kadar büyük bir zafer elde edemediğini" savundu.

Watson, Erdoğan'ın Anayasa değişikliği için muhalefetle uzlaşı araması gerekeceğini kaydetti. CNN'de AK Parti Genel Merkezi önündeki kutlamalardan da görüntüler verildi.

Los Angeles Times internet sitesinde de AK Parti'nin seçimi kazandığını duyurdu. İstanbul'da seçmenlerle yapılan röportajlara yer verilen haberde, AK Parti hükümetinin icraatları ve ekonomide kat edilen önemli mesafelerden bahsedildi. Haberde, "hükümetin seçim sonuçlarına göre yeni Anayasa için referanduma gitmesi gerekebileceği" yorumunda bulunuldu.

NYT: Erdoğan 3. kez kazandı

New York Times (NYT) gazetesi, internette yayımladığı haberini "Başbakan Erdoğan'ın partisi, seçimleri 3. kez kazandı" başlığıyla duyurdu.

Haberde Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın açık bir zafer kazandığı ancak seçim sonucunun, başkanlık sistemine geçiş ve yeni bir anayasanın hazırlanması gibi TBMM'de AK Parti'nin büyük değişikler yapmasını sağlayacak çoğunluğu kendisine vermediği, bu kapsamda AK Parti'nin muhalefetle uzlaşma sağlaması gerektiği vurgulandı.

Haberde Başbakan Erdoğan'ın seçim sonuçlarıyla ilgili yaptığı konuşmada, halkın kendilerine yeni anayasanın hazırlanmasında uzlaşma ve diyalog çağrısında bulunduğunu söylediği belirtilirken, Türkiye'nin "bölgenin Müslüman nüfusun çoğunlukta olduğu tek demokrasi olduğu ve Başbakan Erdoğan'ın yönetiminde, Türkiye'nin siyasi ve ekonomik olarak istikrarlı bir ülke olduğu" ifade edildi.

Erdoğan'ın destekleyenlerin, onu Türkiye'nin Ortadoğu'daki profilini yükseltmede, ülkenin bölgede giderek kendine güvenen bölgesel oyuncu haline dönmesini sağlamada büyük rol oynadığını söyledikleri, AK Parti yönetiminde Türkiye'nin bazen inişli çıkışlı da olsa AB yolunda ilerlediği, ayrıca ülke ekonomisinin yüzde 8,9 oranında büyüdüğü kaydedildi.

WSJ: Anayasa'yı tek başına değiştirecek çoğunluğa ulaşamadı

Wall Street Journal (WSJ) da haberinde, AK Parti'nin büyük zafer kazandığı ancak Anayasa'yı tek başına değiştirecek çoğunluğa ulaşamadığı belirtildi. Haberde gayrıresmi seçim sonuçlarının Başbakan Erdoğan'ın Türkiye'deki siyasi alanda rakipsiz konumda olduğunu teyit ettiğini, bu kapsamda siyasi analistlere göre Erdoğan'ın anayasayı yeniden yazma amacı yönünde ivme yarattığı yorumunu yaptıkları kaydedildi.

Haberde analistlerin, 2002'de yüzde 34, 2007'de yüzde 47 ile seçimleri kazanan AK Parti'nin bu seçimlerde yüzde 50 kazanmasının büyük zafer olduğunu söyledikleri de belirtildi.

WSJ haberinde, Erdoğan'ın seçim sonuçlarının ardından yaptığı konuşmada, yeni anayasayı hazırlamada muhalefet partileri, akademik çevreler ve medya ile görüşeceğini vurguladığına da dikkati çekildi.

Haberde, MHP'nin TBMM'ye yeniden dönüş yapacağı da belirtilerek "MHP yüzde 10'luk barajı aşamasaydı, bu oylar AK Parti ile CHP arasında paylaşılacak, AK Parti de rahatlıkla 330 sandalyenin üzerinde sandalye kazanacaktı" görüşüne yer verildi.

Seçimin sonucu yatırımcıları memnun edecek 

İngiliz basını da, Türkiye'de yapılan milletvekili genel seçiminin sonuçlarına geniş yer verdi.

İngiliz yayın kuruluşu BBC, "AK Parti'nin ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın üçüncü kez kazandığını" bildirerek, "ancak AK Parti'nin anayasayı tek başına değiştirmeyi sağlayacak çoğunluğu elde edemediğini" kaydetti.

CHP ve MHP'nin aldığı oylara da değinen BBC, her iki partinin de yüzde 10'luk barajı aştığını belirtti.

İstanbul'daki muhabiri Jonathan Head'in görüşlerine de yer veren BBC, Erdoğan'ın dört yıl daha "Türk siyasetindeki etkisinin süreceğini" bildirdi.

Bağımsız adayların seçimlerde başarılı olduğunu belirten İngiliz yayın kuruluşu, Head'in "Bu durumun, Kürt sorunu konusunda hükümet üzerindeki baskıyı artıracağı" yorumunu aktardı.

Başbakan'ın zaferi

İsveç basını, genel seçim sonuçlarıyla ilgili ilk yorumlarında "Başbakanın Zaferi' başlıklarını kullandı.

Türkiye'de gerçekleştirilen genel seçimler İsveç basınında da gün boyunca yakından takip edildi. Seçim sandıklarının açılmasıyla gazetelerin internet sitelerinde yer alan haberlerde seçimi AK Parti'nin önde götürdüğü yorumlarına yer verildi.

İsveç Haber Ajansı TT haberinde, AK Parti'nin seçimi kazanmasına rağmen anayasa değişikliğini tek başına yapacak milletvekili elde edemediğini belirtti.

İsveç gazetelerinden Svenska Dagbladet ile Dagens Nyheter internet sitelerinde ilk haber olarak verdikleri haberde, "Erdoğan'ın Zaferi" başlığını kullandı. Seçimlerde Başbakan Erdoğan'ın oylarını artırdığı ifade edilirken, "Türkiye'nin güçlü adamı Erdoğan seçimi kazandı" yorumu yapıldı.

İsveç Radyosu da internet sitesindeki haberinde AK Parti'nin seçimi kazandığının kesin olduğunu yazarken, 50 milyon seçmenin bulunduğu Türkiye'de seçime katılımın da yüksek olduğuna yer verdi.

Türkiye'de istikrar kazandı

Türkiye'deki milletvekili genel seçimi, Kazak basınında da geniş yer buldu.

Seçim sonuçlarını okuyucularına son dakika haberi olarak duyuran Kazak basını "Türkiye'de istikrar kazandı" değerlendirmesinde bulundu.

YSK'nın seçim yasaklarını kaldırmasının ardından seçim sonuçlarını anlık olarak okuyucularına duyuran "thenews.kz" internet sitesi, "Türkiye'de seçimleri iktidar partisi kazandı" başlığını kullandı. 

İtalya basını da referanduma dikkat çekti

İtalyan basını ise, Türkiye'deki milletvekili genel seçiminden, AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın zaferle çıktığını, ancak anayasa değişikliklerini tek başına referanduma götürebilecek sayıya ulaşamadığı yorumunda bulundu.

İtalyan haber ajansı ANSA'nın internet sitesindeki haberinde, Başbakan Erdoğan liderliğindeki AK Parti'nin, milletvekili genel seçimlerinde oyların yüzde 50,3'nü alarak, kesin bir çoğunluğu elde ettiğini ve TBMM'de 326 sandalye kazandığını bildirdi.

Haberde, Erdoğan'ın 326 milletvekili çıkarmasına karşın, anayasada yapılması öngörülen reformları, tek başına referanduma götürme yetkisi olan 330 sayısına ulaşılamadığına da dikkat çekildi.

ANSA'nın haberinde, ana muhalefetteki CHP'nin, oylarını arttırdığı belirtilirken, sosyal demokratların yeni dönemde muhalefette kalmaya devam edecekleri kaydedildi.

Haberde, "Başbakan Erdoğan'ın seçim döneminde oylarını almak istediği" yorumu yapılan MHP'nin de oyların yüzde 13,1'ni alarak, yüzde 10'luk seçim barajını aştığı ve parlamentoya girdiğine yer verildi.

BDP'nin desteklediği Kürt kökenli bağımsız adayların da ülke genelinde yüzde 6,4 oy oranı yakalayarak, meclise 36 vekil gönderdikleri aktarıldı. 

Erdoğan'ın istediği gibi değil

La Stampa gazetesi de internet sitesindeki haberinde, Recep Tayyip Erdoğan'ın seçimleri kazandığını, "ancak bunun tam da istediği gibi olmadığı" yorumunu yaptı. Gazetede, Erdoğan'ın her iki Türk'ten birinin oyunu aldığı, ancak buna rağmen milletvekili sayısının 326 da kalarak, anayasa değişikliklerini, tek başına referanduma götürme sayısı olan 330'a ulaşamadığı kaydedildi.

Gazete, "Laikler, Milliyetçiler ve Kürtler" olarak nitelediği üç muhalefet partisinin, seçim kampanyası döneminde, Başbakan Erdoğan'ı "ülkeyi iyi idare edemediğine yönelik ağır bir şekilde eleştirdiği" belirtildi. La Stampa'daki seçim yorumunda, Erdoğan'ın ülkesini AB'ye sokmak istiyorsa, bazı reformları yapması gerektiği ifade edildi. 

La Stampa, Erdoğan'ın yeni dönemde muhalefetle diyalog aramaması durumunda, üç partiyi de karşısına alabileceği ve sert geçen seçim kampanyası döneminin yeni parlamentoya yansıyabileceği değerlendirmesinde bulundu.

Erdoğan, Yeni Sultan

Milletvekili genel seçiminde AK Parti'nin gösterdiği başarı Fransız basınında da geniş yer aldı.

Fransa'daki siyasi gazetelerin önemli bir kısmı Türkiye'deki seçimleri birinci sayfadan okuyucularına duyurdu.

Liberation gazetesi, "Erdoğan, Yeni Sultan" başlığıyla verdiği haberde, AK Parti'nin üçüncü kez iktidar olma başarısı gösterdiğini yazdı. Gazete, AK Parti'nin tek başına anayasayı değiştirme gücüne sahip olamamasından dolayı "zafer değil, başarı" değerlendirmesinde bulundu.

Yine gazetenin baş makalesinde Türkiye'deki genel seçimlere yer ayrılırken, Türkiye'nin Batı ile Müslüman Arap ülkeleri arasında köprü rolü oynayacağı ifade edildi ve bu yüzden Türkiye'nin AB üyeliğinin teşvik edilmesi gerektiği yorumu yapıldı.

Gazetede, AK Parti'ye demokrasi alanında yöneltilen bazı eleştirilere rağmen partinin ekonomi ve dış politika alanlarında önemli başarılar elde ettiği ifade edildi.

Le Figaro gazetesi de "Türkiye'de Modernleşmenin Zaferi Erdoğan" başlığıyla birinci sayfada manşetten okuyucularına verdiği haberde, AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın üçüncü kez seçimi kazanma başarısı gösterdiğini yazdı.

Gazete, buna rağmen Erdoğan'ın anayasayı değiştirme konusunda muhalefetle uzlaşmak zorunda kalacağı yorumunu yaptı. Yine gazetede, Erdoğan "Büyük Vezir" başlığıyla yer alan ayrı bir haberde, 9 yıllık iktidarın ardından Erdoğan'ın Türkiye'nin ekonomisini dünyanın 17. büyük ekonomisi haline getirdiği belirtildi.

Bununla birlikte haberde, sürdürülen reformların biraz yavaşladığı ve Erdoğan'ın kendisine yönelik eleştirilere karşı sert tavrının endişe yarattığı yorumu yapıldı.