Kerry Amerikalıları ikna turunda

WASHINGTON - ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) 5 daimi üyesi ve Almanya (P5+1) arasında uzun süredir devam eden nükleer pazarlıkta anlaşmaya varılmasıyla ilgili Amerikan halkına görüntülü mesaj yayınladı. 

Kerry'nin mesajı, Obama yönetiminin, anlaşmanın İran'ın nükleer silah edinmesini önleyecek nitelikte olmadığı ve İran'a yönelik "sınırlı rahatlama"nın İran'ın uranyum zenginleştirmesini daha da artıracağı, geri döndürülemez sorunlar çıkaracağı ve mevcut yaptırımları etkisiz hale getireceğine yönelik Amerikan kamuoyunda başlayan tartışmalara açıklık kazandırmayı çalıştığını gösteriyor. 

Bu noktada, konuşmasında, anlaşmayla ilgili Amerikan kamuoyunda kafa karışıklığı yaratan teknik terimleri tek tek açıklayan Kerry, halka uranyumun nasıl zenginleştirildiğini ve plutonyumun nasıl ortaya çıkarıldığını anlattı. Kerry, söz konusu anlaşmanın bu iki meseleyi de ele aldığını vurguladı.  

Anlaşmaya yönelik yanlış bilgilendirmelere dikkati çeken Kerry, bu anlaşmanın kendilerinin uyguladığı mevcut yaptırımların mimarisini değiştirmeyeceğini ve bankacılık ile petrol gibi alanlardaki yaptırımların uygulanmaya devam edeceğini kaydetti. Ancak İran'a anlaşmaya devam etmesi için küçük bir rahatlama sağlanacağını ve bunun istenildiğinde geri döndürülebilir bir husus olduğunu dile getiren Kerry, bu noktada İran'ın petrol gelirlerinden yaklaşık 4.2 milyar doları geri almasına ve petrokimya ve araçlarda 2.5 milyar dolarlık ihracat yapmasına izin verileceğini  kaydetti. Kerry, "Rahatlamanın sınırlı ve geri çevrilebilir olduğunu söylediğim zaman inanın bana, sözlerimde ciddiyim" dedi.  

Anlaşmaya varılmasının bu süreçte bir ilk adım ve başlangıcı oluşturduğunu belirten Kerry, önümüzdeki aylarda da İran'ın nükleer programının barışçıl olduğundan ve nükleer silah edinmeyeceğinden emin olunacak, tamamen teyit edilebilir kapsayıcı bir anlaşmaya varabilmek için çalışacaklarını kaydetti. 

Kerry, bu birinci adım niteliğindeki anlaşmanın, neredeyse on yıldır ilk defa İran'ın nükleer programına anlamlı sınırlama getiren bir anlaşma olduğuna işaret ederek, "Bununla sadece ilerlemesini yavaşlatmakla kalmayacağız, aslında bunu durduruyoruz, hatta bazı kilit alanlarda tesirsiz hale getirecegiz.  Bu çok önemli. Bu, biz müzakerelere devam ederken İran'ın nükleer programının ilerlemeyeceği ve bazı noktalarda da geriye çekileceği anlamına geliyor" dedi. Kerry, ilk defa İran'ın nükleer programıyla ilgili kritik önemdeki tesislerini her gün denetçilerin kontrol etmesinin sağlandığını söyledi. 

Sürecin zor olacağının da farkında olduklarını dile getiren Kerry, olaya kendine aşırı güvenli veya kibirli şekilde yaklaşmadıkları konusunda da Amerikan halkına güvence verdi.