Kıbrıs'ta geçiş gerginliği: Rum tarafı görüşmelere katılmayacak

LEFKOŞA - Kıbrıs Rum yönetimi, yarın ikinci turu başlayacak Kıbrıs müzakerelerine, Yeşilırmak kapısında bugün yaşanan geçiş gerginliği nedeniyle katılmayacak.

Kıbrıs Rum yönetimi Başkanlık Komiseri Yorgos Yakovu, yarınki toplantıya katılmamalarına gerekçe olarak bugün Yeşilırmak kapısında yaşanan gelişmeleri gösterdi.

Yakovu, karardan, Rum yönetimi lideri Dimitris Hristofyas'ın da haberi olduğunu duyurdu.

Gelişmeler

KKTC Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Hasan Erçakıca, Güzelyurt'taki Ay Mamas Kilisesi'ndeki ayine katılacak Aşağı Pirgolu Rumların Yeşilırmak kapısından geçişi için Kıbrıs Türk tarafının gerekli önlemleri aldığını, geçişin yapılmamasının nedeninin, Rumların kendilerinden kaynaklanan sorunlar olduğunu söyledi.

Güzelyurt'taki Ay Mamas Kilisesi'nde yapılan ayine Yeşilırmak Kapısı üzerinden topluca gelmesi beklenen Aşağı Pirgo köyünde yaşayan Rumlar, geçişler konusunda günlerdir çeşitli bahaneler öne sürerek, bugün geçişler sırasında kriz yarattı.

Ayin için bölgeden topluca hareket edecek 24 minibüsle 650 kadar Rum gelmesi beklenirken, Yeşilırmak'taki Türk Kapısı'na maksatlı olarak sadece 40 kadar Rum'u taşıyan 2 minibüs gönderildi ve bu minibüslerin içine de, çoğu, isimleri daha önceden Türk tarafına bildirilmeyen Rumlar yerleştirildi.

Bu durumun, 2. tur Kıbrıs müzakereleri öncesinde Türk tarafını zora sokmak amacıyla Rumlar arasındaki belli bir kesim tarafından maksatlı olarak gerçekleştirildiğine inanılıyor.

Edinilen bilgiye göre, Yeşilırmak kapısına gelen 2 minibüstekiler önce kimlik kontrolü yapılmasına itiraz ettiler. Ancak yapılan kontrolde, minibüslerde sadece 4-5 kadar Rum'un Türk tarafına bildirilen listede kayıtlarının bulunduğu tespit edildi. Daha sonra gönderilen diğer birkaç minibüstekiler de kimlik kontrolünün yapılmasını reddedince, minibüsler geri döndü.

Rum muhtardan suçlama

Aşağı Pirgo Muhtarı Kostas Mihailidis, Yeşilırmak geçidini kullanacak minibüs konvoyundan 2 minibüste, içerisinde ismi önceden kaydedilmemiş kişiler bulunması nedeniyle KKTC'ye geçişlerine izin verilmemesinden, Rum Başkanlık Komiseri Yorgos Yakovu'yu sorumlu tuttu.

Mihailidis, Rum radyosuna canlı telefon bağlantısında, Rum yetkililere ateş püskürdü ve geçiş noktasında yaşanan komplikasyonların Rum Başkanlık Komiseri Yorgos Yakovu'nun bürosunun, Aşağı Pirgo Muhtarlığının mührünü taşımayan, başka bir isim listesi vermesinden kaynaklandığını açıkladı.

Rum muhtar, "Otobüslere BM Barış Gücü'ne verilen listede isimleri olmayanlar konuldu" dedi.

Erçakıcı'nın açıklaması

KKTC Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü bugünkü haftalık basın brifinginde bu konuya da değindi.

Erçakıca, tarafların bu geçişin kuralları konusunda önceden anlaştığını hatırlatarak, ancak Rumların kendi aralarında ve köyün ileri gelenleri ile Rum yönetimi arasında bazı tartışmalar yaşandığını öğrendiklerini kaydetti.

Erçakıca, Kıbrıs Türk tarafının, Güvenlik Kuvvetlerinin ve polisin, daha önce üzerinde mutabakata varıldığı şekilde geçişin sorunsuz olması için gerekli tüm önlemleri saat 05.30'dan itibaren aldığını belirtti.

Ayin maksadıyla Kuzey Kıbrıs'a geçmesi söz konusu olan Rumlar arasında bazı çelişkiler yaşadığını ifade eden Erçakıca, daha önceden saptanan kuralların yerine getirilemediğini; geçiş olacağına dair iki kez bilgi geldiği halde, gerekli kontrollerin yapılmasını kabul etmeyen Rumların geri döndüğünü anlattı.

BM, olayı dolaylı olarak doğruladı

Kıbrıs'ta görevli Birleşmiş Milletler Barış Gücü (UNFICYP),  KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat ile Kıbrıs Rum yönetimi lideri Dimitris Hristofyas'ın, müzakerelerin ikinci turu çerçevesindeki ilk görüşmesinin yarın yapılmayacağını dolaylı olarak doğruladı.

BM Barış Gücü sözcülüğünden Türk Ajansı-Kıbrıs'a (TAK) yapılan açıklamada, "Bir sonraki görüşme tarihi belirlendiği zaman açıklama yapılacak. Şu anda bir açıklama yapılmayacak" denildi.

Rum yönetimi liderliği başkanlık komiseri Yorgos Yakovu, Hristofyas'ın yarınki görüşmeye katılmayacağını açıklamış, gerekçe olarak da "Yeşilırmak geçiş kapısında Rum ibadetçilere yönelik davranışları" göstermişti.

"Hristofyas'ın müzakere masasını terk etmesi niyetini göstermesi bakımından önemli"

KKTC Başbakanı Derviş Eroğlu, Bakanlar Kurulu toplantısından sonra gazetecilerin konuya ilişkin soruları üzerine, Hristofyas'ın Yeşilırmak geçiş kapısında yaşanan sıkıntıları gerekçe göstererek iki lider arasında yapılacak ikinci tur görüşmelerinin ilk toplantısına katılmama kararı almasını değerlendirdi.

"KKTC devletinin bir gerçek olduğunu ve hükümetinin de bulunduğunu" vurgulayan Eroğlu, daha önce yaptıkları görüşmelerde Yeşilırmak'tan ayin için geçecek Rumların listesinin en geç 3-4 gün önce bildirilmesini talep ettiklerini ve kapıda da kimlik kartı sorgulaması yapılacağının duyurulduğunu kaydetti.

Bu sabah ayinin saat 07.30'da başlayacak olmasına rağmen Yeşilırmak kapısına ilk otobüsün saat 07.45'de geldiğini ve yapılan yoklamada listede ismi olmayan kişilerin saptandığını anlatan Eroğlu, bu kişilerin geri gönderilmesi, listede ismi olanların ise geçmesi yönündeki tavra rağmen Rumların geçmeyeceklerini ısrarla vurguladıklarını belirtti.

Yeşilırmak kapısından geçeceklerin listesinin yaklaşık 600 kişiden oluşmasına rağmen sadece iki aracın kapıya geldiğini belirten Eroğlu, "Demek ki burada bir senaryo vardı. Hristofyas sıkışmış olmalı ki bir senaryo hazırlayarak bunu bir bahane buldu kendisine. Yarınki ikinci tur başlangıç görüşmelerine katılmayacağını ilan etti" diye konuştu.

Eroğlu, kendilerinin iyi niyetle daha önce yapılan bir toplantı sonrasında ayin için geçecek şahısların listesinin gerektiğini ve sınır kapısında kimlik yoklaması yapılacağını bildirdiklerini, Rumların da bunu kabul edip listeleri yolladığını belirtti.

Sınırda bu gibi ayak oyunlarıyla kamuoyunun aldatılmaya çalışıldığını, bunun, iyi niyetle bağdaşmadığını ifade eden Eroğlu, şöyle devam etti:

"Biz müzakerelerin devam etmesi ve bir anlaşmaya varılacaksa müzakere masasında olmasının doğru olacağını söylüyoruz. Bu şekilde dış dünyaya 'bakınız görüşmeleri Türkler sabote etmeye çalışıyor' düşüncesiyle senaryolar hazırlamaya çalışmak doğru değil. Niyeti görüşme masasından kaçmaksa bunu daha açıkça söyleyebilir. Müzakerelere devam etmekse niyetleri, bu gibi bahane olaylar yaratmak kendilerine yakışmaz."