Musk'ın karanlık yüzü
Bugün dünya yörüngesinde yüzde 80'i aktif 10 bin 300 uydu var. Aktif uyduların yüzde 53’ü de Elon Musk’ın Starlink şirketine ait… O, artık uydu internet teknolojisinde "tek adam," "tek güç." Savaşları yönetiyor, devletler bile ondan yardım istiyor. Batı endişeli: “Ya yoldan çıkar ve karanlık tarafa geçerse?”
Emre ERGÜL
Sputnik 1…Dünya’nın ilk yapay uydusuydu. 4 Ekim 1957’de SSCB tarafından yörüngeye oturtuldu… İnsanoğlu o günden sonra uzaya 10 bin civarında uydu gönderdi. Sonra bir adam çıktı… O da 222 milyar dolarlık servetiyle dünyanın en zengin adamı: Elon Musk'tı...
Uzay taşımacılık şirketi SpaceX’in içinde kurduğu Starlink uydu interneti şirketini geliştirdi ve 2019’dan bu yana neredeyse her hafta yörüngeye uydu atıyor. Bugüne kadar “tek başına” 4 bin 500 Starlink uydusunu yörüngeye oturttu. Hedefi, önümüzdeki yıllarda bu sayıyı 42 bine çıkarmak. Yani tüm insanlığın attığı uydunun 4 katından da fazlası… 52 yaşındaki Musk bu alanda artık “tek adam.” Onu “tek güç” yapan ise Ukrayna Savaşı oldu.
İsterse Ukraynalı generallere yardım ediyor, istemezse, geçen aylarda yaptığı gibi, Kırım üzerindeki Starlink uydularını kapatıp Kiev’i kızdırıyor. Gücünü anlatabilmek için Ukrayna Dijital Bakanı Mykhailo Fedorov’un New York Times gazetesine söylediğine bakalım: “Starlink, tüm iletişim altyapımızın ana damarı oldu.” İnternetin gücüyle savaşa dahil olan Musk, geçen yıl Rusya’nın çıkarlarıyla uyumlu görünen bir “barış planı” bile sundu!
9 ülke ondan şikayetçi oldu
2021’de birkaç ülkeyle çalışan Starlink bugün 50 ülkeye hizmet veriyor. Şu an internet kullanımında diğer kıtaların gerisinde olan Afrika’da sadece Nijerya, Mozambik ve Ruanda’yla çalışan Starlink'e 2024'te 12 Afrika ülkesi daha müşteri olacak. Elon Musk’ın bu gücü, endişe yaratıyor. New York Times gazetesi, “Uzayda eşsiz gücü olan milyarder” başlıklı manşetinde şunu yazdı: “Son 17 ayda en az 9 ülke, Musk’ı ABD’ye şikayet edip, gücünü sorgulamaya açtı. Musk'ın hırs ve isteklerine bağlısınız.”
Türkiye, depremde Musk’ın yardım talebini kabul etmedi
Elon Musk, 6 Şubat depremleri sonrası uydularıyla deprem bölgelerine internet sağlama teklifi yaptı, Ankara reddetti. AccessNow analisti Şerif el-Kadri, bunun nedenini “Türk hükümeti, Starlink’in kendi kontrolünde olmamasından ve ileride bir tehdit oluşturmasından endişe etti” diye açıkladı. Starlink’e en karşı çıkan ülke ise “Musk, uzayda tekel oldu” diye BM’ye şikayet eden Çin...
Sistem nasıl işliyor?
Uydular lazer ışınları aracılığıyla birbirleriyle bağlantı sağlıyor.
Starlink terminali: Dishy olarak bilinen bir Starlink terminali, yukarıdaki en yakın uyduya bağlanmak için sürekli olarak gökyüzünü tarar.
Starlink uydusu: Starlink’in faaliyet göstermesine izin verilen ülkelerin üzerindeki küçük uydular yörüngede dolaşıyorlar.
İnternet bağlantısı: Müşteriler cihazlarıyla internete bağlanıyor.