NATO Savunma Bakanları Gayriresmi Toplantısı başladı

BRÜKSEL - NATO Savunma Bakanları Gayriresmi Toplantısı, NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen'in başkanlığında ve Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül'ün ev sahipliğinde İstanbul Kongre Merkezinde başladı.

Türkiye'nin, 2004 Haziranında yine İstanbul'da düzenlenen Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesinin ardından ilk kez NATO toplantısına ev sahipliği yapacağı iki günlük gayriresmi bakanlar toplantısı, ABD Savunma Bakanı Robert Gates'in de aralarında bulunduğu 28 İttifak üyesinin savunma bakanlarını bir araya getirecek.

Farklı ülkelerden 250 gazetecinin izlemesi beklenen toplantıların ana gündem maddesini Afganistan oluştururken, NATO'nun yeni hedefleri, operasyonlarının finansmanı konusu da önemli bir gündem maddesi olarak ele alınacak.

NATO kaynaklarından edinilen bilgiye göre, yarın akşam yemekte bir araya gelecek savunma bakanları, Afganistan'ın İçişleri ve Savunma bakanlarının da katılımıyla, Afganistan'daki son durumu ve 2010 yılında atılacak adımları görüşecek. 2010 yılının NATO'nun Afganistan'daki varlığı açısından "çok önemli" olarak tanımlayan kaynaklara göre, Afganistan'daki asker sayısı artarken, bir yandan da ülkenin yeniden yapılandırılması, polis ve askerlerin eğitimi gibi konular ağırlık kazanacak. 

Toplantıda NATO Genel Sekreteri Rasmussen'in üye ülkelerden Afganistan'daki yapılandırma çalışmalarında daha fazla sorumluluk üstlenmelerini talep etmesi bekleniyor.

Kaynaklar, Afganistan'da bu yıl "sivil koordinasyon" ve "yetki devri" konularının önem kazanacağını belirterek, Afgan halkı odaklı politikalara ağırlık verileceğini ifade ediyor. Kaynaklara göre NATO, "son Taliban militanı ölene kadar savaşmak yerine, Taliban'ı bölmek ya da izole etmek" üzerine politikalar yürütecek. 

NATO üyesi ülkelerin savunma bakanlarının ikinci gün yapacakları toplantıda masaya yatıracakları bir diğer önemli konu ise örgütün mali kapasitesi olacak. NATO'nun uluslararası alandaki misyonlarının sayısı artıkça, misyon ve operasyonların finansmanı konusu da gündemi meşgul ediyor. Yürütülen operasyonların İttifakın mali kaynaklarının büyük bölümünü aldığına işaret eden kaynaklar, bakanların "NATO'nun temel görevleri, operasyonları ve kaynakları arasında bir denge kurmaya çalışacaklarını, önceliklerin belirleneceğini, ekonomik krize rağmen bütçenin artırılması konusunun da gündeme gelebileceğini" ifade ediyor. 

Kaynakların etkin kullanımı ihtiyacına ek olarak, NATO'nun yeni tehditlere de yanıt verebilecek şekilde yeniden yapılandırılması anlamında kullanılan "karargah reformu" da mali konularla bağlantılı şekilde görüşülecek. Kaynakların etkin kullanımı açısından bazı silahların ortak tedarik edilmesi, aynı başlık altında gündeme gelecek.

Farklı coğrafyalarda operasyonlar yürüten NATO'nun, bu operasyonların başarısı için üye olmayan ülkelerle ve çeşitli örgütlerle işbirliği içine girmesi gerektiğini belirten kaynaklara göre, örgütün başta Rusya olmak üzere birçok ülkeyle ilişkileri de bakanlar tarafından değerlendirilecek.

NATO'nun en son 1999 yılında kaleme alınan ve artık günümüz ihtiyaçlarına karşılık veremediği belirtilen Stratejik Planının yeniden yazılması çalışmaları da savunma bakanlarınca ele alınacak konular arasında bulunuyor. 

ABD'nin eski Dışişleri Bakanı Madeline Albright'ın başkanlığında, emekli Büyükelçi Ümit Pamir'in de yer aldığı 12 kişilik "Akil Adamlar Grubu"nun yeni Planın yazımı için bugüne kadar yürüttükleri çalışmalar hakkında bilgi alacak bakanlar, kendi ülkelerinin Planda yer almasını istedikleri konuları da muhataplarıyla paylaşacak.

Askeri ve politik bir örgüt olması nedeniyle NATO'nun uzun yıllar "kapalı kutu" olarak algılandığına işaret eden kaynaklar, üye ülkelerin vatandaşlarına NATO'nun vizyonu, amaçlarının daha iyi anlatılması ihtiyacının artığını, bu nedenle "kamu diplomasisi" çalışmalarına hız verilmesi gerekliliğinin İstanbul'da da teyit edileceğini belirtiyor. 

NATO'nun son yıllarda aktif çalışmalara imza atan kamu diplomasisi bölümü, özellikle 25-40 yaş grubuna giren üye ülke vatandaşlarının İttifak hakkında daha fazla bilgi sahibi olması için çeşitli etkinlikler düzenliyor.

 

 

Rasmussen, NATO savunma bakanlarının İstanbul'da düzenlenen gayriresmi toplantısından önce NATO'nun internet sitesinde yayımlanan açıklamasında, 140 milyon dolarlık yeni güven fonunun, isyancılara bir alternatif sunacağını belirtti.

NATO Genel Sekreteri Rasmussen, "Afgan hükümetinin başlattığı yeni bütünleşme ve uzlaşma çabasına büyük ihtimam gösteriliyor. Barış sağlamak için Taliban'a rüşvet verip vermediğimizle ilgili soru işaretleri ortaya çıktı. Bunun, birçokları için neden hassas bir konu olduğunu anlıyorum" dedi.

Herhangi bir teşkilat tarafından yönetilen çok sayıda isyancının, dini ve ideolojik nedenlerden ötürü hükümete ve yabancı askerlere karşı savaşmadığını belirten Rasmussen, bu kişilerin, yaşamlarını idame ettirmek veya diğer mağduriyetlerini karşılamak amacıyla küçük miktarlarda para için Taliban adına savaştıklarını kaydetti.

Rasmussen, bu kişilere önerilen şeyin, yeni bir yaşam şansı olduğunu sözlerine ekledi.