Pamuk, Çin'in etkisiyle bu yılın lider emtia ürünü

 

 

İSTANBUL - Dünyanın en büyük pamuk üreticilerinden ABD'nin ihracatındaki artış, Çin'in ithalat politikası ve para fonlarının pozisyonlarını artırmasıyla yaklaşık son bir yılın en yüksek seviyesine çıkan pamuk, 2013 yılının başından bu yana en iyi performans gösteren emtia oldu.

 

New York'ta bir aylık pamuk kontratları son 15 günde, sadece iki gün fire vererek, yükseldi ve 93.33 sent/lb ile Mart 2012'den bu yana en yüksek seviyesini gördü. İki yıldır gerileyen pamuk fiyatlarının yılbaşından bu yana yükselişi yüzde 23'ü buldu. Şu sıralar piyasalarda Güney Kıbrıs'ın  yarattığı tedirginlikle 91 sentin biraz üzerinden işlem gören pamuk yılbaşından bu yana yüzde 21 yukarıda ve yılın en hızlı yükselen emtiası konumunu koruyor.

 

Geçtiğimiz cuma günü New York'ta pamuk kontratlarının sayısının 213 bin 471'e ulaşması da, bu emtiaya ilginin açık göstergesi olarak yorumlanıyor. Fiyatlardaki artışın başlıca nedeni ABD'nin ihracatını artırdığına dair veriler. ABD Tarım Bakanlığı (USDA), martın ilk haftasında ihracatını yüzde 25 artırdığını bildirdi. Diğer yandan para fonlarının pamukta yükseliş beklentisine göre aldıkları pozisyonlar bu yıl ikiye katlandı. Brokerlerin verdiği bilgiye göre normalde pamuk satan tüccarlar bile alıma geçti. Tüccarların da alıcı olması, kısa pozisyonların kapatılmaya başlaması ve fiziki alımların yükselmesi pamuk fiyatlarını yukarı doğru destekliyor.

 

Çin'in tüketimi 36 milyon balya

 

Pamuk fiyatlarındaki artışın bir diğer önemli etkeni ise Çin. USDA, Çin'in 2013 tüketim tahminini artırarak 36 milyon balyaya (1 balya=480 pound ya da 218 kilogram) çıkardı. Çin'in nisanda ithalat kotasını artırabileceği konuşuluyor. USDA ayrıca, Asya ülkelerinin ithalatının ise %7.1 artacağı öngörüsünde bulundu. USDA'nın temmuz ayı sonu itibariyle rekor büyüklükte küresel fazla verileceği tahmininde bulunmasına karşın, söz konusu rezervin yarısından fazlasının Çin'in stoklarında tutulacağı ve piyasalara verilmeyeceği beklentisi hakim. Dünyanın en büyük pamuk tüketicisi olan Çin'in temmuz sonu itibariyle stoklarında, bir yıldan fazla bir süre talebini karşılamaya yetecek kadar pamuğu olacağı hesaplanıyor. Uzmanlar, pamuk fiyatlarının birçok unsurdan destek aldığını fakat Çin'in alımlarının fiyatları doğrudan etkileyen en önemli unsur olduğunu söylüyor.

 

Son günlerde yaşanan ralli öncesinde pamuk fiyatları, yaklaşık iki yıldır zayıflıyordu. Fiyatların 2011'de 2 dolar/lb bariyerine kırarak zirve yapmasından sonra, yüksek fiyatların çiftçileri üretime artırmaya teşvik etmesi, suni ürünlere talebin artması ve küresel stoklara pamuk eklenmesiyle fiyatlar düşüş trendine girmişti. Dünyada tüketim üretimin altında Cotton Council International (CCI) Türkiye Programı Direktörü Marsha Powell'a göre son 4 yıldır pamuk tüketimi, dünya üretiminin altında kalmaya devam ediyor. Sonuç olarak, 2011/12 döneminde dünya pamuk stokları 15.2 milyon tona ulaşarak rekor kırdı ve 2012/13 döneminde stokların daha da artarak 17.4 milyon

tonu bulması bekleniyor. CCI'ya göre halen dünya pamuk stoklarının  yüzde 50'sinden fazlasını elinde bulundurduğu için, dünya çapında tekstil sektörleri Çin'in pamuk politikalarını yakından izliyor. Önümüzdeki aylarda Çin'in politikalarında yapacağı herhangi bir değişiklik dünyadaki pamuk arzını etkileyebilir. Çin'in pamuk stokları, 2011/12 sezonunda 6.6 milyon tona ulaştı ve 2013/14 sezonunda 9.3 milyon olacağı tahmin ediliyor. Çin'in halen 7.7 milyon ton olduğu tahmin edilen pamuk ipliği üretimi, 2007/08'deki rekor üretiminden yüzde 30'dan daha fazla düşmüş bulunuyor. Bu duruma sebep olarak in pamuk elyafının iç pazarda dünya pamuk fiyatlarından daha yükseğe satılmasına yol açan Çin ulusal pamuk politikası görülüyor.