Piyasalarda savaş çanları çalıyor

İSTANBUL - Jeopolitik gerginlikler yeniden uluslararası tansiyonu yükseltmeye başladı. Rusya’nın Ukrayna sınırına asker yığıdığı yolundaki haberlerin askeri müdahale olasılığını göndeme getirmesi dün dünya borsalarında sert düşüşlere neden oldu. Diğer yandan dolar güçlenirken, güvenli liman olarak görülen Alman tahvillerinin getirisi rekor seviyelere geriledi. 

ABD borsaları Ukrayna konusunda yaşanan gerginliğin yükselmesine bağlı olarak artan endişelerle dün düşerken, Asya borsaları Wall Street’te önceki gün görülen kayıpları takip etti. Piyasalar genelinde riskten kaçınma eğiliminin hakim olduğu dün jeopolitik endişeler ABD’de açıklanan güçlü verileri bastırdı. MSCI’nın Japonya hariç Asya Pasifik borsalar endeksi dün yüzde 0.5 düşerken, Japonya’nın Nikkei endeksi yüzde 1 düştü. Avrupa’da söz konusu haberlere sert tepki verdi. Almanya’da sanayi siparişlerinin düştüğüne işaret eden verinin de etkisiyle Avrupa’da endeksler yüzde 1’den fazla değer kaybetti. 

Dolara talep artıyor parite 1.3349 
Küresel piyasalarda azalan risk iştahı dolara talebi artırıyor. Küresel piyasalarda Ukrayna gerginliğinin artabileceğine ilişkin tedirginlikler ve ABD’de iyi gelen makroekonomik veri serisinin devam etmesi doların diğer para birimleri ve emtialar karşısında yükselişe geçmesine neden oldu. ABD’de Rusya ile Ukrayna arsındaki gerilimin tırmanabileceğine yönelik endişeler hisse senedi piyasalarında satış baskısına neden olurken, iyi gelen makroekonomik veri serisinin devam etmesinin ardından Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artırımına beklentilerden önce başlayabileceğine ilişkin yorumlar dolara olan talebin artmasına neden oldu. Dolar diğer para birimleri ve emtialar karşısındaki yükselişini devam ettirirken buna paralel olarak dolar endeksi Eylül 2013’ten beri en yüksek seviye olan 81.6’yı gördü. Avrupa tarafında, euro/dolar paritesi 11 Kasım 2013 tarihinden bu yana en düşük seviye olan 1.3349’a’e geriledi. Ukrayna ve Rusya sınır bölgelerinden gelen haberler üzerine değer kazanan altın yönünü yeniden 1.300 dolara çevirdi. Petrol fiyatlarında, yükselen jeopolitik risklerin, uluslararası piyasalarda güçlenen dolarla dengelenmesi sonucunda yatay bir seyir gözleniyor. Brent türü ham petrolün varil fiyatı, yatay seyrini 3’üncü işlem gününe taşıdı. Irak ve Ukrayna’da yükselen gerilimin etkisiyle en yüksek 105.62 dolara çıkan Brent petrolün varil fiyatı, dolardaki güçlenmenin ardından son 4 ayın en düşük seviyesi olan 104.05 doları gördü. Brent petrolün varil fiyatı dün öğle saatlerinde 104.73 dolardan işlem gördü. 

Alman tahvili getirisi seviyede 
Almanya’nın 10 yıllık devlet tahvillerinin getirisi Rusya’nın Ukrayna sınırı yakınlarında askeri tatbikatlarını artırdığı endişeleriyle yatırımcıların güvenli buldukları varlıklara yönelmelerine bağlı olarak yüzde 1.104 ile rekor düşük seviyeye geriledi. 

Sınıra 20 bin asker yığdı
NATO, Rusya’nın Ukrayna’nın doğusundaki sınırında yaklaşık 20,000 askerle yığınak yaptığını ve insani yardım veya barış gücü birliği gönderme gerekçesiyle Ukrayna’ya asker sokabileceği açıklamasında bulunmuştu. 

NATO sözcüsü Oana Lungescu yaptığı yazılı açıklamada, “Rusya Ukrayna’nın doğu sınırına savaşa hazır 20 bin civarında asker yığdı” dedi. Polonya Başbakanı Donald Tusk da Rusya’nın Ukrayna’ya doğrudan askeri müdahale olasılığının son günlerde arttığını ifade etti. Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski de, Rusya’nın Ukrayna üzerinde baskı kurmak veya işgal etmek etmek için sınırda askeri birliklerini konuşlandırdığını söyledi.

Askeri elektronik ihtiyacını Çin’den karşılayacak
Uzay sanayi ve askeri-endüstriyel gösteren Rus şirketlerinin Çin’den birkaç milyar dolar tutarında elektronik parça satın almayı planladıkları belirtildi. Bir Rus gazeteye açıklamalarda bulunan haber kaynağı, “Çin Uzay Bilimleri ve Endüstrisi
Kurumu ile işbirliği halindeyiz. Bu kurumda yer alan enstitüler, yaptırımlardan dolayı ABD’den satın alamadığımız bileşenlerden bazılarının alternatifini, bazılarının ise muadillerini tedarik etmiş bulunmaktadır” şeklinde konuştu.