Türkiye, Rusya ve İran İdlib'e gözlemci gönderecek
Astana'da sağlanan İdlib mutabakatına göre, Türkiye, Rusya ve İran'dan gözlemciler çatışmasızlık bölgesinin sınırlarını teşkil eden güvenlikli bölgelerde oluşturulacak kontrol noktalarına konuşlandırılacak.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Suriye Özel Temsilcisi Aleksandır Lavrentiev, İdlib'teki çatışmasızlık bölgesinde konuşlanacak kontrol güçlerinin lokasyonlarının Türkiye, Rusya ve İran arasında müzakere edileceğini belirtirken, askeri muhalefetin sözcüleri, İran'ın anlaşmaya engel olmaması için önlem alınması gerektiğine dikkati çekti.
Kazakistan'ın başkenti Astana'da 6'ncısı düzenlenen Suriye konulu toplantının ardından taraflar, basın toplantıları düzenledi.
Rus heyetin temsilcisi Lavrentiev, "(İdlib ili ve çevresindeki çatışmasızlık bölgesinde konuşlanacak) Türk, Rus ve İranlı kontrol güçlerinin lokasyonları üç garantör ülkenin gelecek müzakereleri sonucu belirlenecek." dedi.
Diplomatik kaynaklara göre, konuşlanacak kontrol güçlerinin sayısı henüz belli değil.
Lavrentiev, "Bir sonraki görüşmeye 1,5 ay kaldı. Orada görüşülecek konular önemli. Bu bölgelerin etkinliğini değerlendirmek gerekecek. Belki kontrol güçlerinin faaliyeti konusunda biraz değişiklikler yapabiliriz. Belki başka inisiyatifler olacak." diye konuştu.
Rus temsilci, ekim sonunda yapılması planlanan 7'nci Astana toplantısında rejimin cezaevlerindeki tutukluların serbest bırakılması, mayınların temizlenmesi, kültürel mirasın korunması gibi konuların ele alınacağını kaydetti.
Lavrentiev, toplantıda, askeri muhalif grupları ve terör örgütlerini birbirlerinden nihai olarak ayırdıklarını söyledi.
Bir soru üzerine Rus diplomat, "Çin, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Mısır, Irak ve Lübnan da diplomatik kanallarla başvuru yapmaları halinde gözlemci statüsüyle gelecek toplantılara davet edilecek." ifadelerini kullandı.
İran heyetinin başkanı Dışişleri Bakanı Yardımcısı Hüseyin Cabiri Ensari de Suriye'nin komşusu Irak ve Lübnan'a gözlemci statüsü verilmesini teklif eden tarafın kendileri olduğunu söyledi.
Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura, varılan anlaşmanın gelecek Cenevre görüşmelerine olumlu etki ettiğini aktardı.
Mistura, 8'inci Cenevre görüşmelerinin tarihini, New York'ta Genel Sekreter ve Güvenlik Konseyi ile yapacağı istişarelerden sonra açıklayacağını belirtti.
"Tüm tutuklular serbest kalmalı"
Askeri muhalefet heyetinin sözcülerinden Yahya Aridi de toplantıda, İdlib konusu ile rejimin cezaevlerindeki on binlerce tutuklunun durumunun da konuşulduğu aktardı.
Aridi, "Tutukluların serbest kalması için çok sayıda girişimler oldu. Her Astana'da gündeme geliyor. Rusya bu konuda vaadler vermişti. Rus temsilci Lavrentiev, görüşmemizde bu konuyu ciddi bir şekilde Şam ziyaretinde ele alacağına söz verdi. Korkumuz onların akıbeti ile ilgili. Sayıları belki de 250 bin civarında. Tüm tutuklular serbest kalmalı." diye konuştu.
Şam'daki Saydnaya Cezaevi'ni örnek veren Aridi, "Bu savaş suçudur. Durumu tespit etmek için uluslararası bir komite kurulmalı." ifadesini kullandı.
Muhalefetin sözcülerinden Eymen Asimi de Astana anlaşmasının çözüm için bir başlangıç olabileceğini dile getirerek, İran destekli milislerin varlığına ilişkin uyarıda bulundu.
Asimi, Halep'in güneyinde konuşlu İran destekli milislerin anlaşmayı çökertebileceğini ifade ederek, "İran bu anlaşmaya engel olmamalı. Herkesin buna odaklanmasını istiyorum." dedi.