”Ukrayna ödemeleri aksatırsa ön ödeme sistemine geçilecek”

MOSKOVA - Rus gaz devi Gazprom Başkanı Aleksiy Miller, Ukrayna'nın ödemeleri aksatması halinde yüzde 100 ön ödeme sistemine geçme haklarının olacağını söyledi.

Miller, Ukrayna'nın Naftogaz Şirketi Oleg Dubina ile Moskova'da dünkü görüşmelerinin ardından yaptığı açıklamada, "Ukrayna'ya yönelik Rus doğal gazı sevkıyatı karşılığındaki ödemelerin mayıs ayındaki durumunu çok vahim buluyoruz. Ukrayna'nın ödemelerinde bir aksaklık olması durumunda Gazprom'un yasal olarak yüzde 100 ön ödeme sistemine geçme hakkı bulunmakta" dedi.

Gazprom sözcüsü Sergei Kupriyanov da yaptığı açıklamada, şu anda en kritik konunun Ukrayna'daki yer altı depolarının yeniden dolması için gerekli gaz da dahil olmak üzere Rusya'dan aldığı doğal gazın karşılığının "zamanında ve eksiksiz" olarak ödenmesi olduğunu belirterek, 'dün yapılan toplantı sırasında Gazprom'a verilen bilgi, Ukrayna şirketinin içinde bulunduğu mali dar boğazı ve Ukrayna'nın Rus doğal gazı için ödeme yapma yetisine ilişkin kuşkuların haklılığını bir kez daha göstermektedir. Naftogaz mayıs ayı faturasını ödemekte son derece büyük güçlük çekmekte" diye konuştu.

Kupriyanov, Gazprom'un Naftogaz ile ticari anlaşmalara dayalı bir çalışma ilişkisi içinde olan ticari bir şirket olduğunu ve dolayısıyla bu anlaşmalar uyarınca hareket etmeye hakkı olduğunu unutmamak gerektiğini belirterek, "Bu, Ukrayna'nın tedarik edilen doğal gazın karşılığını ödeyememesi halinde Gazprom'un otomatik olarak yüzde 100 ön ödeme gerekliliğini hayata geçireceği anlamına gelmektedir" ifadesini kullandı.

Gazprom Grubu'nun, Avrupa enerji güvenliği sorununun önemini "tamamen kavradığını" ve başka bir krizin daha yaşanmaması için elinden gelen her şeyi yaparak azami iyi niyet göstermekte olduğunu kaydeden Kupriyanov, "Bu yıl Gazprom Ukrayna'nın transit için peşin ödeme almasına izin vermiş, ocak-nisan arasında satın alınacak asgari doğal gaz miktarını öngören anlaşma hükümlerini ihlal etmesinden ötürü Naftogaz'a cezai yaptırım uygulamama kararı almıştır" dedi.

"AB de bu konuda sorumluluk üstlenmeli"

Kupriyanov, bu nedenle Gazprom'un yanı sıra Avrupa'daki ortaklarının da Ukrayna şirketinin yaşadığı mali güçlüklerin önlenmesi konusuna özen göstermesi gerektiğini ifade ederek, şunları söyledi:

"Rusya kaynaklı doğal gaz tedarikinin güvenilirliği ve Avrupa'nın enerji güvenliği söz konusu olduğundan, içinde bulunduğumuz durum gerek Rusya gerekse AB ve üye ülkeleri için endişe kaynağı olmalıdır. Geldiğimiz noktada, AB kurumlarının Ocak 2009'da Ukrayna'da yaşanan transit krizindeki tutumlarının aksine olası güçlüklerden sıyrılmaya çalışmaktansa sorumluluk üstleneceklerini umuyoruz. Bu sorunu çözmek için işbirliği arayışına girmemiz gerekmektedir.            

Ukrayna'da yaşanan bu son kritik durum, doğal gaz transit hatlarının çeşitlendirilmesinin aciliyetini bir kez daha gözler önüne sermektedir. Kuzey ve Güney Akım gibi yeni doğal gaz boru hatlarının inşası, transit risklerini gözle görünür biçimde azaltacak, söz konusu tüm taraflar (tedarikçiler, alıcılar ve nihai tüketiciler) açısından Rusya'nın güvenilir tedarikçi olma konumunu pekiştirecektir. AB, bu projelerin tamamlanmasını kolaylaştırmak için kararlı adımlar atmalıdır."