”Vize için ödenen ücretler geri alınabilir”

İSTANBUL - Berlin Eyalet Mahkemesine başvurarak vize uygulamasının iptalini isteyen ve Avrupa Adalet Divanı'nın talep doğrultusunda verdiği kararı Alman yargısına göndermesine neden olan TIR Şoförü Mehmet Soysal'ın avukatı Dr. Rolf Gutmann, "Artık elimizde vize uygulanmamasını gerektiren bir karar var" dedi.

İktisadi Kalkınma Vakfı'nın (İKV) Avrupa Adalet Divanı'nın 19 Şubat'ta vize konusunda almış olduğu kararını değerlendirmek üzere düzenlediği toplantıda konuşan Rolf Gutmann, dava hakkında bilgi vererek davada vize uygulamasının Avrupa hukukuyla bağdaşıp bağdaşmadığının tartışma konusu olduğunu ve bunun "Soysal Davası"nda açıkça hükme bağlandığını bildirdi.

Gutmann, Katma Protokol'ün üye devletlerde yürürlüğe girdiği tarihte olmayan vize uygulamasının ve yeni bir kısıtlamanın protokolün 41/1 maddesi uyarınca yasak olduğunun açıklığa kavuştuğunu, ancak uygulama konusunda güçlükler yaşanacağını belirtti.

Karar nihai ve bağlayıcı

Kararın nihai karar olduğunu vurgulayan Gutmann, uygulama için henüz hiçbir girişimde bulunulmadığına ve sınır görevlilerinin konu hakkında bilgilendirilmediğine dikkati çekti.

Gutmann Katma Protokolün 41/1 maddesini ve yürürlük zamanını ise şöyle açıkladı:

"Bu hüküm, bir Türk vatandaşının bir AB ülkesindeki ekonomik özgürlüğünü, Katma Protokolün yürürlüğe girdiği tarihe nazaran daha katı koşullara tabi kılmayı amaçlayan veya o etkiyi yaratan yeni tedbirler alınmasını yasaklamaktadır. Türk vatandaşlarının ilgili AB üyesi ülkede, bağımsız iş kurmalarına, hizmet sunmalarına veya almalarına ilişkin maddi veya usulü koşulları ağırlaştırma yasağı, söz konusu Katma Protokolün o ülkede yürürlüğe girdiği tarihten yani AB'ye üyelik tarihinden itibaren başlamaktadır."

Rolf Gutmann, topluluk üyesi ülke vatandaşlarından istenmeyen vizenin Türk vatandaşlarından istenmesini öngören ulusal bir mevzuat hükmünün söz konusu faaliyet özgürlüğünü engelleyeceğini ve özellikle de ilave ve sürekli yinelenen idari ve mali güçlüklere yol açacağını söyledi.

Hukuk devletinin yapması gereken, kararı uygulamak

Gutmann, uygulamaya geçilmesi halinde bu haktan, hizmet sunan, hizmet alan ve iş kuranların yararlanabileceğini dile getirerek, bu kapsam içerisine turist, iş adamları, sanatçılar, sporcular ve diğer hizmet sunan kişilerin girdiğinin altını çizdi.

Türk vatandaşının hukuki durumunun, Katma Protokolün yürürlüğe girdiği 1 Ocak 1973 tarihli karar ile belirlendiğini ve bundan sonra da aynı şekilde devam etmesi kararının çıktığını belirten Gutmann, "Yürüyecek çok az yolumuz kaldı. Artık elimizde vize uygulanmamasını gerektiren bir karar var. Bir hukuk devletinin yapması gereken şey kararın uygulanmasıdır. Uygulama sırasında belki Schengen uygulamasında sınıf değiştireceğiz, ama ondan sonra vize kalkacaktır" diye konuştu.

Vizesiz geçiş konusunda ilk problemin uçak şirketlerinde yaşandığını belirten Gutmann, örneğin bir sporcunun bu problem yüzünden maçına geç kalması halinde havayolu şirketine açacağı tazminat davasını kazanabileceğini bildirdi.

Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Gutmann, "Bu kararla daha önce vize için ödenen paralar geri alınabilecek mi?" sorusu üzerine şunları söyledi:

"Eğer vizeyi alırken size verilen makbuzlarda 'Bu belge için itirazlarınızı 1 ay içerisinde yapmanız gereklidir' diye bir ibare varsa ödeme yaptığınız tarihten itibaren 1 ay içerisinde mahkemeye başvurduğunuzda o parayı geri alabilirsiniz. Öyle bir yazı yoksa ödeme yaptığınız tarihten itibaren 1 yıl içerisinde mahkemeye başvurursanız vize için ödediğiniz ücreti geri alabilirsiniz."