Yeni yaptırımlar nükleer anlaşmayı bitirir

WASHINGTON - İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, ABD Kongresi'nin ülkesine karşı yeni yaptırımlar getirecek kararlar alması durumunda, İran'ın altı büyük devletle vardığı nükleer anlaşmanın biteceğini söyledi.

Time dergisiyle Cumartesi günü yaptığı söyleşide Zarif'e, altı ay süreyle yürürlüğe girmemek koşuluyla da olsa yeni yaptırımların onaylanması halinde İran'ın tavrının ne olacağı soruldu.

Zarif, "Anlaşmanın tümü geçersiz kalır" dedi.

İran ile altı devlet arasında 24 Kasım'da varılan anlaşma uyarınca İran'ın nükleer programını daraltmasına karşılık Batılı ülkeler altı ay süreyle İran'a, ekonomik yaptırımlardan kısmi muafiyet tanıyacak.

Ancak Zarif'in sözlerine rağmen İran aleyhine yeni bir dizi yaptırım hazırlayan iki Kongre üyesi çabalarını sürdürüyor.

Senato Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Demokrat Senatör Robert Menendez ile Cumhuriyetçi Senatör Mark Kirk'ün hazırlıklarını bitirmek üzere olduğu yeni tasarı, İran'ın petrol ihracatının, döviz rezervlerinin ve stratejik sektörlerinin halen yaptırımdan muaf olan bölümlerine de kısıtlamalar getiriyor.

Beyaz Saray'dan ciddi muhalefetle karşılaşacak olan tasarı, aynı zamanda Başkan Barack Obama'nın İran yaptırımlarını kaldırma yetkisinin de sınırlanmasını öneriyor.

Zarif ise Time dergisinin Internet sitesinde dün yer alan söyleşide, ülkesinin baskıyı kabul etmeyeceğini söyledi.

"Baskı altında müzakereden hoşlanmayız. Eğer Kongre yaptırımları kabul ederse bu, ABD'de ciddiyet eksikliği ve çözüme varma isteğinin yokluğunu gösterir."

"ABD'nin iç sorunları var biliyorum ama bu benim için bir mazeret olamaz. Benim de parlamentom var. Benim parlamentom da müzakereler sonuç vermezse yürürlüğe girecek kararlar alabilir. Ama böyle yapmaya başlarsak bir yere varamayız."

Beyaz Saray'dan geçen hafta yapılan bir açıklamada, bazı senatörlerin yürürlüğü altı ay geç de olsa yeni yaptırımlar getirme çabalarına itiraz edildi.

Beyaz Saray sözcüsü Jen Psaki, "Müzakereler sürerken, gecikmeli de olsa yeni yaptırımlar getirmenin olumsuz etki yapacağı ve altı büyük devletin arasındaki birliği bozacağı görüşündeyiz" dedi.

Anlaşma nükleer sorun konusunda nihai bir uzlaşmaya varılması için zaman kazandırmayı amaçlıyor. Nihai anlaşmadan ABD'nin beklentisi İran'ın nükleer programının sadece barışçı amaçlara yönelik olmasının sağlanması, İran'ın beklentisi ise tüm ekonomik yaptırımların kalkması.

Bu kapsamda iki tarafın uzmanları, nihai anlaşmaya yönelik ayrıntıları müzakere etmek üzere dün Viyana'da bir araya gelmişlerdi.