Bu okullardan mezun olanların işi hazır
Üretime ait her alanda olduğu gibi kuyum sektöründe de ‘tasarımın’ öncelikli bir hal alması takı tasarımı okullarının sayısını artırıyor. Şu anda Türkiye'de 25 takı tasarımı okulu var
Türkiye’de 25 adet tasarım okulu var. Bu okulların pek çoğunda Kuyumculuk ve Takı Tasarımı bölümleri bulunuyor. Bazılarında Takı Teknolojisi, Kıymetli Taş İşletmeciliği bölümler dikkat çekiyor. Mücevherat Mühendisliği bölümü olan bir okul bile mevcut. Tasarım okullarının sayıları üretime ait her alanda olduğu gibi kuyum sektöründe de ‘tasarımın’ öncelikli bir hal alması nedeniyle sürekli artıyor. Mücevherat sektöründe nitelikli takı tasarımcılarına olan ihtiyacın artması da üniversiteleri bu alanda bölümler açmaya götürüyor. Mücevher İhracatçıları Birliği 2023 yılında 12 milyar dolarlık ihracat rakamına ulaşmayı hedefliyor. Bu hedef, sektörde eğitimli tasarımcıların yetiştirilmesini gerektiriyor. Çünkü çağdaş özgün yeni tasarımlar çıktıkça, bu ihracat rakamlarına da yansıyor. Şirketler ihtiyaç duydukça yeni eleman almak için bu okullara yöneliyor ve bu da okulların sayısını artıyor.
İstanbul Maden ve Metaller İhracatçıları Birlikleri (İMMİB) Mücevher Sektör Şube Müdürü Haluk Doğan, “Hedefl ediğimiz 2023 yılı ihracat rakamına ulaşmak için yüksek katma değer, tasarım ve inovasyona gereken önemi veriyoruz. Türkiye’nin taklitçi değil, tasarım ürünleriyle bu hedefe ulaşacağına inanıyoruz” diyor. Tasarım okullarından mezun olanların iş bulma şanslarının yüksek olduğunu hatta kendi işini kuran tasarımcılarda çokça piyasada boy gösterdiğini belirten Doğan, “Kuyumcukent’te ‘Bilgisayar destekli Matrix eğitimi alan tasarımcı aranmaktadır’ şeklinde ilanlar görebilirsiniz” şeklinde konuşuyor.
Altın Akademisi'nden 200 mezun
Tasarım okullarında bilgisayar destekli eğitimler veriliyor. Bilgisayar desteği ile yapılan çalışmalar üretimde hem bol seçenek hem de az hatalı ürün alınmasını sağlıyor. Okullarda kullanılan güncel program Matrix. Bu program lisanslı olarak kullanılmak zorunda. Eski usulde yani elle çizim yaparak yüzük tasarlayan deneyimli bir zanaatkar yaklaşık 3-4 günde bir yüzük tasarlarken, Matrix eğitimi alan bir tasarımcı 2 saat gibi kısa bir sürede hayata geçirebiliyor.
Favori’nin Altın Akademisi de takı tasarım okullarından bir tanesi. 2005 yılında kuruldu. Altın Akademisi’nde hem elle çizim hem de lisanslı Matrix eğitimlerinin verildiği iki ayrı bölüm var. Dönemsel olarak, her 3 ayda 1 öğrenci alıyor. Akademi’de haftada 3 gün eğitim veriliyor. Şu anda Bilgisayar bölümünde 8 öğrenci var. Altın Akademisi kurulduğu günden bugüne kadar 200 kişiyi mezun etti. Bilgisayar destekli eğitimlerin verildiği bölümün başında Favori Altın Akademisi Eğitmeni Mehmet Pekin var. Pekin, sektörde teknolojinin yarattığı bir devrim yaşandığını belirtiyor ve aktarıyor: “Bilgisayar programları bizim ürünü bitmiş, sanki fotoğrafı çekilmiş gibi görmemizi sağlıyor. Render dediğimiz sunumlarla ürünü bitmiş gibi görüp hiç üretime maliyeti olmadan son halini görebiliyoruz. Böylece tasarımlara karar verip üretime geçebiliyoruz. Artık sektör tamamen bilgisayar ile çalışıyor. Eskiden mumda, elde veya direk metalden çalışarak yapılıyordu ama tabi bu da bir devrim geçiriyor. Ancak ‘mause’ ile çalışmak ta bir sanatkarlık. Sonuçta eliyle beyniyle ona komutu veren yine kullanıcı.”
Altın pahalılaştı takı hafifledi
Sektörde tasarımı teknolojinin tetiklediğini aktaran Pekin, “Bizi tasarım konusunda tetikleyen şey teknoloji. Yeni modelleri oradaki teknolojinin gelişmesiyle ortaya çıkarabiliyoruz. Softwarelerde de aynı. Mesela biz, programımız Matrix’in 4 versiyonuyla başlamıştık. Şu anda 8 versiyonunu kullanıyoruz. 4 kademe atlamış oldu. Her versiyon yenilendiğinde programa bir takım eklemeler, işinizi kolaylaştıracak hem de tasarımda farklılık yaratabileceğiniz seçenekler ekleniyor. Bu şekilde füzyon yani kalıba alınmayan direk olarak dökümü yapılan, içi boş ve her tarafı kapalı hafif modeller çıktı. Bunda altının pahalılaşması da etkili. Çünkü altının fiyatı arttıkça biz takıyı hafif yapmaya çalışıyoruz." diyor.
Öğrencilerine tasarım konusunda her zaman özgün olmalarını salık verdiğini anlatan Mehmet Pekin, “Çevrelerinde gördükleri bir objeden, mimariden esinlenebilirler. Her şey olabilir. Onlara sürekli özgün olmaları gerektiğini söylüyorum. Hiçbir zaman bir takıya bakarak takı tasarlamamalarını söylüyorum” şeklinde konuşuyor.
ABD’li firma Gemvision’ın lisanslı Matrix program konusunda kendilerini teşekkür ettiğini belirten Pekin, “Beni ABD’de sempozyuma onur üyesi olarak çağırdılar. Bu benim için iyi ama Türkiye için çok kötü. İnsanlar kendilerini geliştirmiyorlar. Daha önce eğitim almış, üniversiteye, bir çok kursa gitmiş insan eğitim almak için bizim akademimize geliyor” dedi.
Tasarım Yarışması düzenliyor, yurt dışına gönderiyor
Mücevher İhracatçıları Birliği, Altın Takı ve Mücevher tasarımında yaratıcılığı teşvik ederek çarpıcı, çağdaş tasarımların yaratılması için platform yaratmak, Türk mücevherinde katma değeri yüksek ürünlerin tasarlanmasını teşvik etmek, genç, başarılı, yaratıcı, dinamik tasarımcıların sektöre kazandırılmasına katkıda bulunmak için her yıl geleneksel olarak Mücevher Tasarım Yarışması düzenliyor. Yarışmanın adı bu yıl itibariyle AJUR ismini aldı. Birlik ayrıca sektörün ihtiyacı olan tasarımcıların daha da kalifiye olabilmeleri için dereceye girenleri yurtdışına eğitime yolluyor. Eğitim ve gündelik giderler Ekonomi Bakanlığı onayı ile karşılanıyor. Değerli ve yarıdeğerli taş kesme projesi başladı. Ağustosta da İstanbul Kalkınma Ajansı nın desteği ile “Taşların Tılsımını Duymak” projesinin eğitim sürecine başlanacak