'Somali ile 100 milyon dolarlık ticaret hacmini yakalamalıyız'

Ekonomi Bakanı Mustafa Elitaş, Türkiye ile Somali arasında 72 milyon doları bulan ticaret hacminin ülkeler arasındaki gerçek hacmi yansıtmadığını ve bunun yükseltilmesi gerektiğini belirterek, "2016 yılı için ilk hedefimiz 80 milyon dolar ve ondan sonraki yıl 100 milyon dolarlık ticaret hacmini yakalamalıyız" dedi.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) tarafından düzenlenen Türkiye-Somali İş Forumu'nda konuşan Elitaş, Türkiye'nin 2002 yılından bu yana önemli bir ekonomik dönüşüm geçirdiğini belirterek, tüm dünya ekonomik krizle mücadele ederken bile ekonomik büyümeyi sürdürdüklerini söyledi.

Gayri safi yurtiçi hasılalarının 2002'de 230 milyar dolarken 2014'te 3 kat büyüyerek 799 milyar dolar olduğunu dile getiren Elitaş, bu süreçte kişi başına düşen milli gelirin 3 bin 492 dolardan 10 bin doların üzerine çıktığını aktardı.

"Son dönemde elde ettiğimiz başarıları ve deneyimlerimizi Somalili dostlarımızla paylaşmaya hazırız" diyen Elitaş, son dönemde Türkiye'nin Afrika'daki kurumsal varlığının hızla arttığını ve Afrikalı dostlarıyla iş birliği alanlarını geliştirdiğini ifade etti.

Elitaş, Afrika'da son 13 yılda sayıları katlanan büyükelçilik ve ticari müşavirlik sayılarına değinerek, THY'nin bugün Afrika'da 31 ülkede 48 noktaya sefer düzenlediğini, Afrika ile Türkiye arasını yakınlaştırdığını anlattı.

Her alanda olduğu gibi ticari ve ekonomik alanda da ilişkilerde belirgin bir ilerlemenin söz konusu olduğunu kaydeden Elitaş, "2003 yılında bütün Afrika kıtası ile 5,5 milyar dolar olan ticaret hacmimiz 4 kat artarak 2015 yılında 20 milyar dolara ulaşma başarısını göstermiştir" diye konuştu.

"Mevcut ticaret hacmi potansiyeli yansıtmıyor"

Bakan Elitaş, "Ülkelerimiz arasındaki mevcut dostane ilişkiler, bize ticari ve ekonomik ilişkilerimizi daha üst seviyelere taşıma görevini, sorumluluğunu yüklemektedir" ifadesini kullandı.2011 yılında Türkiye'nin Mogadişu Büyükelçiliğinin faaliyete geçtiğini hatırlatan Elitaş, bu vesileyle ülkeler arasında siyasi ve dostane ilişkilerin geliştirilmesi konusunda önemli bir adım atıldığını bildirdi.Elitaş, bugün gelinen noktada 72 milyon doların üzerinde bir ticaret hacmini yakalamalarına rağmen bu rakamın ülkeler arasındaki gerçek potansiyeli yansıtmadığını kaydederek, "2016 yılı için ilk hedefimiz 80 milyon dolar ve ondan sonraki yıl 100 milyon dolarlık ticaret hacmini yakalamalıyız" dedi.

Türk müteahhitlik firmalarının başarısı

Mustafa Elitaş, TİKA ve TOKİ aracılığı ile ülkeye giriş yapan ve bugüne kadar 65 milyon dolar değerinde 3 proje üstlenen Türk müteahhitlik firmalarının Somali’nin ihtiyaç duyduğu alt ve üst yapı projelerini başarılı bir şekilde hayata geçirdiğini aktardı.Türkiye ile Somali arasında, Ticari ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması'nın yenilenmesi gerektiğini dile getiren Elitaş, bunun ikili ilişkilerin yasal altyapısının güçlendirilmesi açısından faydalı olacağını söyledi.Elitaş, Türk firmalarının Somali'de üstlendiği kritik işlerden bahsederek, iki ülke arasındaki ikili ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi ve yatırımların arttırılması hususunda Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması (YKTK) Anlaşmasının imzalanmasının önemli bir adım olacağını vurguladı.Somali'de gerekli yatırımlar yapılarak üretim atmosferi geliştirilmesi gerektiğini dile getiren Elitaş, bu kapsamda Somali'nin üretim yapısı ve mevcut talebi göz önüne alındığında karşılarına balıkçılık sektörünün çıktığını bildirdi.Elitaş, "Halihazırda Somali kıyılarında ne yazık ki yasal olmayan balıkçılık faaliyetleri gerçekleştirilmektedir. Bu nedenle Somali'nin yıllık 15-20 milyon dolarlık bir gelirden mahrum kaldığı tahmin edilmektedir. Bu itibarla balıkçılık çerçevesinde bir sektörel kümelenme oluşturularak sektörün sahip olduğu potansiyeli en etkin şekilde ekonomik kalkınma için kullanabiliriz" ifadesini kullandı.

"Özel sektörlerin temasları itici güç olacak"

Somali'de balıkçılık sektörünün yanı sıra, gıda, gıda işleme, lojistik ve hizmet sektörlerinde yatırım yapmanın taraflar için olumlu sonuçlanacak iş birliği alanları olduğunu belirten Elitaş, ikili ilişkilerin gelişmesinin ardındaki önemli itici güçlerden bir tanesinin özel sektörlerin gerçekleştireceği temaslar olduğunu söyledi.Elitaş, "Geçen yıl eylül ayında imzalanarak özel sektör temsilcilerimizin katılımıyla kurulan ve iş adamlarımız arasında bir köprü işlevi görecek Türkiye-Somali İş Konseyi, ülkelerimiz arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin gelişmesinde önemli bir mihenk taşı olacaktır" dedi.

"Somali, emin adımlarla ilerliyor"

Somali'nin yavaş ama emin adımlarla olumlu bir dönüşüm gerçekleştirdiğinin altını çizen Elitaş, şöyle devam etti:"Somali'ye yatırım yapılması uzun dönemde ülkede istihdam fırsatları yaratılmasını sağlayacaktır. Ülkede istihdamın arttırılması ülkenin potansiyelinin keşfedilmesine, uzun vadede ise güvensizlik ve istikrarsızlığın azaltılmasına yardımcı olacaktır. Somali’ye yapılan yatırımlar sayesinde ülke 10 yıldan kısa sürede ekonomik bir güç merkezi haline gelecektir.İş adamlarının bölgeye altyapı yatırımı yapmalarını sağlamak 'Afrika Boynuzu'nda yaşayan insanların hayatlarında önemli ve kalıcı bir fark yaratacaktır. Bu anlamda bugün gerçekleştirdiğimiz iş forumu ve yarın gerçekleştirilecek 'Yüksek Düzeyli Ortaklar Forumu' toplantılarının çok önemli olduğunu ve Somali'nin istikrara kavuşmasına anlamlı katkılar sunacağına gönülden inanıyorum."Elitaş, ülkelerin mevcut potansiyelinden etkili olarak yararlanılması için daha fazla çaba gösterilmesi gerektiğini kaydederek, Somali'nin kalkınması için ellerinden gelen her şeyi yapacaklarını vurguladı.Bakan Elitaş, "Türkiye ve Somali arasındaki ilişkilerin parlak geleceğini beraberce inşa edeceğimize olan inancımı bir kez daha belirtmek istiyorum" dedi.

Şarmarki: Somali'ye yatırım bir fırsattır

Somali Başbakanı Ömer Abdurreşid Ali Şarmarki, zaman ve para harcayarak politikalar üretmeye çalıştıklarını belirterek, ülkelerine yatırımcı getirmek istediklerini, gelen yatırımcılarının da kazanacağını söyledi.Türkiye'nin büyümek ve gelişmek isteyen Somali'nin bu yolda müttefiki olduğunu dile getiren Şarmarki, Türkiye'nin Somali'nin yanında olduğunu bildirdi.Şarmarki, "Yatırımlar konusunda çalışmalar yapıyoruz. Afrika'daki yatırımlarınızı biliyoruz. Somali'ye yatırım bir fırsattır. Bakanlarımızın yaptığı sunumlar mevcut fırsatları göz önüne serdi. İnsan ve doğal kaynakları olan ülkemizde tarımda, enerjide, bilgi teknolojilerinde ve nakliye alanında büyük fırsatlar yer almaktadır" dedi.

"Daha fazla Türk yatırımcı istiyoruz"

"Bugün Türk şirketleri müteahhitlik ve gıda gibi farklı alanlarda Somali'de faaliyet gösterbilirler" diyen Şarmarki, sözlerini şöyle tamamladı:"Benim hükümetim, halkımızın refaha ulaşması için her türlü çalışmayı gerçekleştiriyor. Somali hükümeti olarak bütün yatırımcıları ağırlamaktan mutluluk duyacağız. Sizleri dinlemeye ve ağırlamaya hazırız. Daha fazla Türk yatırımcı ağırlamak istiyoruz. Sizi kollarımız açık ağırlayacağız. İyi bir arkadaşım bir zamanlar bana balıkların yaşlanarak öldüğünü söylemişti denizde. Beraber yasa dışı balıkçılığı önleyebiliriz."

Türkiye-Somali Ticari ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması imzalandı 

Türkiye-Somali İş Forumu, ülkeler arası imzalanan "Türkiye-Somali Ticari ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması" ile sona erdi. Ekonomi Bakanı Elitaş ile Somali Ticaret ve Sanayi Bakanı Abdiraşid Muhammed Ahmed tarafından imzalanan anlaşma, ticaret, yatırım, enerji, doğal kaynaklar, tarım, hayvancılık, eğitim, sağlık, balıkçılık, bilim ve teknoloji alanlarında iş birliğini teşvik etmeyi amaçlıyor.Öte yandan, anlaşma ile ikili ticari ve ekonomik iş birliğinin geliştirilmesi ve kolaylaştırılması amaçlarına ulaşmak için bakanlar düzeyinde bir Karma Ekonomik Komisyon kurulduğu bildirildi.