(12:00)"Yıllık ücret alımının belli bir maliyeti var"

ANKARA - Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Tevfik Bilgin, kredi kartından yıllık ücret alımının belli bir maliyeti olduğunu belirterek, bunun belli bir ücreti olması gerektiğini söyledi. Bilgin, gazetecilerin, kredi kartlarından alınan yıllık aidatlara ilişkin sorularını yanıtladı ve gazetecilere, "Banka Kartları ve Kredi Kartları Hakkında Yönetmelikte" değişiklik içeren taslak hakkında bilgi verdi. Bankaların belli maliyetlere katlanarak kredi kartı hizmeti verdiklerini, tüketicinin de bu hizmetten memnun olduğunu belirten Bilgin, "Bunun bir maliyeti var ve bu maliyet bir şekilde paylaşılmalı veya aktarılmalı. Ama ben bunu söylerken çok yüksek yıllık aidat ücretlerini veya birbirinden çok kopuk ücretleri kastetmiyorum. Belli bir ücret olmalıdır. Bu da gösterilen hizmetin karşılığı olarak alınmalıdır" dedi. Bilgin, bu ücretin kaldırılmasını halinde bankacıların bunu başka bir şekilde karşılamaya çalışacağına dikkati çekerek, "Bankacılar öyle metotlar bulur ki bir şekilde, bir yerden onu yine karşılarlar. Ya da bu bir şekilde taksitlere yansır, alış verişlere yansır. Bankalarımız oralardan kısmaya çalışır. Burada ifrat le tefrit arasındaki dengeye dikkat etmek lazım" diye konuştu. "Bankalar, daha itinalı olmalı" Tevfik Bilgin, Yargıtay 13'üncü Hukuk Dairesi'nin, bankaların müşterilerinden aldıkları "yıllık kart ücretine" ilişkin verdiği kararın hatırlatılarak, BDDK'nın bu konudaki görüşünün sorulması üzerine, şunları söyledi: "Yargıtayın aldığı bu karar 1995'te yapılan bir sözleşmeyle ilgili. 1995'te kredi kartı almış bir vatandaş bunu mahkemeye götürmüş. Kararda anladığım kadarıyla banka kredi kartı ücretinin müzakere edilerek, kararlaştırıldığını iddia ve ispat edememiş. '12 punto olmamış' falan diyor. Bankalar bundan sonraki uygulamalarında çok daha itinalı olmalı. Özellikle de kredi kartları kanunu ve yönetmeliğinde belirtilen hükümlere uymak anlamında. Bence en önemlisi kredi kartı ücretini sözleşmede belirteceksiniz ve karşılıklı anlaşarak, belirteceksiniz ya da belirtmeyeceksiniz. Belirtmediyseniz bundan sonra da ücret almayacaksınız. Ama belirttiyseniz, karşılıklı taraflarda bunu imzaladıysa ücret devam edecektir. Açıklayıcı metin olması lazım." "Taşımayın, iptal edin" Kredi kartı kullanan vatandaşların konuya ilişkin itirazlarına da değinen Bilgin, "İtirazlar şuradan kaynaklanıyor. Yeni bir kart geldi ve sizin 3 kartınız var. İkisini kullanmıyorsunuz, cebinizde duruyor. Sonra, 'Ben bunu kullanmıyorum ama yıl sonunda ücret geliyor' diyorsunuz. O zaman iptal edeceksiniz. Taşımayın, iptal edin. Hem risklidir hem ücret ödeniyor" dedi. Bilgin, "faiz yanlış hesaplanıyor, faizin başlangıç tarihi yanlış" gibi konularda şikayetlerin kesildiğini, talep toplamayla ilgili şikayetlerin de azaldığını belirterek, şikayetlerin genellikle, "kredi kartından alınan yıllık ücret, kredi kartının toplanma yerleri ve kredi kartı iptalinin çok zor yapıldığına" dair olduğunu ifade etti. Tevfik Bilgin, vatandaşın, "İşte telefon bağlıyor ve 3 dakika bekletiyorlar. İptal etmeyelim size şu kadar artı puan verelim" yönünde şikayetleri bulunduğunu kaydetti. "Kredi kartı sözleşmeleri çok uzun" BDDK Başkanı Bilgin, hemen hemen her kurul toplantısında birkaç bankaya kredi kartlarıyla ilgili bu tür şikayetler nedeniyle ceza kestiklerini bildirerek, "Kredi kartlarıyla ilgili yaptıkları yanlış işlemlerle ilgili eğer tespitler varsa ve bu kurula geldiyse ceza kesiyoruz" dedi. Bu cezaların Kredi Kartları Kanunu ile Kabahatler Kanunu'na uygun olduğunu ifade eden Bilgin, cezaların 3-5 bin YTL gibi çok cüzi rakamlar olduğunu kaydetti. Ancak bu cezaların çok caydırıcı olduğunu düşünmediğini ve kurulda üyelerle zaman zaman, "Bazı cezaları BDDK'nın internet sitesine koyulmasını" konuştukları ve tartıştıklarını anlatan Bilgin, "(X bankasına şu işlem nedeniyle ceza verilmiştir, ey kamuoyu duyurulur). Bence asıl caydırıcılık budur. Bu noktaya da bir noktada gelmemiz lazım. Onun da çok uzak olduğunu zannetmiyorum. Caydırıcılık bence ilanla olur. Bazı Avrupa ülkelerinde bunlar ilan ediliyor" diye konuştu. Bilgin, asıl cezaya konu şikayetin talep toplamayla ilgili olduğunu ifade etti. Kredi kartı sözleşmelerinin çok uzun olduğunu, insanların okumadan imzaladığını belirterek, kanunda ya da yönetmelikte sözleşmenin bir özetinin de "kredi kartını kullanacak" vatandaşa verileceği hükmünün yer aldığını hatırlattı. "39 milyon 622 bin 926 tane kredi kartı bulunuyor" BDDK Başkanı, "Banka Kartları ve Kredi Kartları Hakkında Yönetmelikte" değişiklik içeren taslağının hazırlandığını bildirdi. Taslağın, Türkiye Katılım Bankaları Birliği'nin görüşüne açıldığını belirten Bilgin, taslakta birçok maddede değişiklik öngördüklerini söyledi. Bilgin, taslakta "POS" (ödeme kaydedici cihaz) kullanımıyla ilgili, "Üye iş yeri anlaşması yapan kuruluşlarca, güvenlik altyapısını daha kolay tesisi, operasyonel zorlukların en aza indirilmesi, kaynakların verimli kullanımı gibi hususlarla kullanılan POS'ların teknolojik olanakları ve kapasiteleri dikkate alınarak, aynı POS üzerinde maksimum sayıda üye iş yeri anlaşması yapan kuruluş uygulamasının çalışmasını sağlayacak bir düzenek oluşturulur" şeklinde değişikliğin söz konusu olduğunu kaydetti. Bilgin, 2008 mayıs sonu itibariyle 39 milyon 622 bin 926 tane kredi kartı bulunduğunu, ancak bunların ne kadarının kaç kişi tarafından kullanıldığının bilinmediğini söyledi. Tevfik Bilgin, "Bunun ne kadarı canlı bilmiyorum. Bu şu anda milletin cebinde gezen kart sayısı" diye konuştu. "Faiz dışı gelirler çok önemli" BDDK Başkanı Bilgin, bankaların 2002'de işletme giderlerinin yüzde 28'inin komisyonlardan karşıladığının ve bu rakamın 2007'de yüzde 48'e çıktığının belirtilmesi üzerine, "Kredi kartı sayısı arttığı için çıkmıştır. Volüm artmıştır. Bankaların faiz dışında gelirlerinin artması bizi sadece mutlu eder. Keşke daha fazla artsa. Ama bankacılığın faiz gelirleriyle yaşayan bir kurum olmaması lazım. Faiz dışı gelirler çok önemli" dedi.