17 bin ürün 'yasaklı' çıktı
Bakanlık bu yıl 2 milyon 481 bin ürünü denetledi. Bunlardan 17 bin 830'unun piyasaya sürülmesi uygun olmayan güvensiz ürünler olarak tespit edildi. En çok yasaklanan ürünler ise şeker, cips ve gazlı içecekler oldu.
Gümrük ve Ticaret Bakanı Cenap Aşcı, Reklam Kurulunca bu yılın 9 ayında 735 dosya incelendiğini, mevzuata aykırı bulunan 613 reklam için toplam 7 milyon 200 bin liralık ceza uygulandığını bildirdi.
Aşcı, Reklam Kurulunun bünyesinde Gümrük ve Ticaret Bakanlığı yetkililerinin yanı sıra özel sektörden de temsilcilerin bulunduğunu, bu anlamda Kurulun katılımcı ve paylaşımcı olduğunu söyledi.
Geçen yılın 9 ayında Reklam Kurulunun gündeminde 660 dosyanın görüşüldüğünü, bunlardan 579'unun mevzuata aykırı bulunduğunu anlatan Aşcı, "İncelenen dosyaların yüzde 87,7'si neredeyse aykırı bulundu, bunlara da geçen yılın söz konusu döneminde 13 milyon lira idari para cezası kesildi" dedi.
Aykırı reklamlara ceza yağdı
Bu yılın ocak-eylül döneminde ise Reklam Kurulunca 735 dosyanın incelendiğine işaret eden Aşcı, bu dosyalardan 122'sinin uygun, 613'ünün de reklam mevzuatına aykırı bulunduğunu kaydetti. Bakan Aşcı, "Oranlara baktığımızda geçen yılın 9 ayında incelenen reklamların yüzde 87,7'si aykırıyken, bu yıl yüzde 83,4'ü aykırı bulunmuş, geçen yılın aynı dönemine göre bir miktar iyileşme görülüyor. Şu ana kadar uyguladığımız ceza tutarı da 7 milyon 200 bin lira" şeklinde konuştu.
Aykırı reklamlara verilen cezaların caydırıcı olduğuna dikkati çeken Aşcı, konunun ciddiye alındığı görüldükten sonra reklam veren firmaların çekinmeye başladığını söyledi.
'Bu yıl Sağlık Bakanlığı gibi çalıştık'
Geçen sene en çok bal reklamlarının aykırı bulunduğunu hatırlatan Aşcı, şunları kaydetti:
"Geçen sene zirvede bal vardı. Bu yıl biraz daha Sağlık Bakanlığı gibi çalıştık. Bu yıl aykırı bulunan reklamların arasında genel beslenme diyetlerinde aşırı tüketimi tavsiye edilmeyen yağ, yağa dönüşen asitler, tuz, sodyum ve şeker gibi bileşenler içeren cipsler, gazlı içecekler, çeşitli şekerlemeler var. Bunların sağlığa olumsuz etkileri var, çoğunlukla bunlar da evlatlarımıza, yavrularımıza yönelik reklamlardı. 2015 yılında, biraz daha sağlığımıza dikkat etme, çocuklarımızı koruma adına genel beslenmeye önem verdik. Zaten bal da asla genel beslenmeyle alakalı."
Aşcı, cips reklamlarına yönelik bir soru üzerine, aykırı bulunan reklamların, çocukları cips tüketimine özendirmeye çalıştığını belirterek, "Baktığımız zaman bunlar gerçek oranlar içermiyor, sağlıklı cipsler değil bunlar" dedi.
'Toplam 17 bin 830 ürün güvensiz çıktı'
Piyasa gözetim, denetim faaliyetlerine de değinen Aşcı, ana başlıklar itibarıyla bakıldığında tekstil, ayakkabı, kırtasiye, mobilya, çocuk bakım, oyuncak ve deterjan ürünlerinde doğrudan incelemeler yaptıklarını bildirdi.
Gümrük idarelerinde bu ürünlere dönük Gıda Tarım ve Hayvancılık, Ekonomi, Sağlık bakanlıkları ile TSE'nin yaptığı ithalat öncesi denetimler bulunduğuna dikkati çeken Aşcı, bunların hepsinin tüketicinin hem sağlığını korumak hem de belirli standartların temini için yapılan işlemler olduğunu kaydetti.
Aşcı, tüketici haklarının korunmasına yönelik piyasada yapılan denetimler hakkında da şu bilgileri verdi:
"Bu yılın ocak-eylül döneminde kırtasiye grubunda 159 firma, 32 bin 535 kırtasiye ürünü denetlenirken, bunlardan 617'si güvensiz bulundu. Oyuncak grubunda 380 firma, 540 bin 592 ürün denetlendi. Bunlardan 922'si uygunsuz çıktı. Ayakkabıda 214 firma, 51 bin 171 ürün denetlenirken, 2 bin 826 ayakkabı güvensiz bulundu. Tekstilde 872 firma, 172 bin 503 tekstil ürünü denetime tabi tutuldu ve 9 bin 565 ürün uygunsuz çıktı. Diğer ürünlerde de 683 firma, 1 milyon 684 bin ürün denetlendi, bunlardan 3 bin 900 tanesi uygunsuz bulundu."
Aşcı, toplamda, Bakanlığın yetki alanına bakıldığında, yılın 9 ayında 2 bin 308 firma, 2 milyon 481 bin ürünün denetlendiğini, bunlardan 17 bin 830'unun piyasaya sürülmesi uygun olmayan güvensiz ürünler olarak tespit edildiğini bildirdi. Bu firmalara 1 milyon 200 bin liraya yakın idari para cezası uygulandığını belirten Aşcı, "Bu ürünler ya imha ediliyor ya da geldiği ülkeye geri gönderilmesi şeklinde bir işlem yapılıyor" şeklinde konuştu.
Bakanlığın sorumluluk alanında yapılan denetimlerde ürünlerdeki güvensizlik oranının 2011 yılında yüzde 38,6 iken, geçen yılın sonunda bu oranın yüzde 6,4'e gerilediğine işaret eden Aşcı, denetimler ve bilinçlenme sonucunda ticaret yapan insanların güvenli ürün getirme hususunda daha hassas olmaya başladığını sözlerine ekledi.