”2009’da zam oranı yüzde 9,2”

İSTANBUL -  Çokuluslu ve büyük çaplı Türk şirketlerinde ücret artışını ortalama yüzde 9,2  olacağını ve yeni işe alımlarda dramatik düşüş yaşanacağını öngören; ücretlendirme sistem ve stratejilerinin belirlenmesinde dünyanın en saygın referanslardan biri olarak kabul edilen Mercer Ücret Araştırması’nın 2008 sonuçları açıklandı.

Yaşanan küresel mali krizin ardından, 2008 yılının son çeyreğinde revize edilen sonuçların da yer aldığı araştırma, şirketlerin 2009 planlamalarına ışık tutacak.

Araştırmanın Türkiye’ye yönelik en önemli sonucu, firmaların yeni işe alım kararları arasında Nisan ile Aralık ayları arasında gözlenen büyük değişim.

Türkiye’de 2009 yılı ortalama ücret artışı yüzde 9,2

Nisan ayında başlayan Mercer Ücret Araştırması data toplama süreci, aynı yılın Eylül ayında yayına hazır hale getiriliyor. Ancak 2008 Eylül ayında zirveye ulaşan global kriz nedeniyle bu sene Mercer Ücret Araştırması’nda bir istisna yaratılarak, Ekim ve Aralık aylarında sadece maaş artışıyla ilgili olarak bir araştırma daha gerçekleştirildi. Araştırmanın Türkiye sonuçları, 2009 yılı ortalama ücret artışının çokuluslu ve büyük Türk şirketlerine bakıldığında yüzde 9,2 olarak gerçekleşeceğini ortaya koyuyor. Sadece büyük çaplı Türk şirketleri baz alındığında ise bu ortalama yüzde 6,5 olarak gerçekleşiyor.

Yüzde 64'den yüzde 21’e düştü

Nisan 2008’de Türkiye’de ankete katılan İK yöneticilerini yüzde 64’ü ‘Yeni işe alım yapacağım’ derken, sene sonuna doğru yapılan araştırmada katılımcıların sadece yüzde 21’i ‘Yeni yılda yeni işe alımdan’ söz ediyor.. Şirketlerin 2009 yılı işe alım yaklaşımındaki bariz farklılık, Mercer’ın araştırmasının en çarpıcı sonuçlarından biri olarak öne çıkıyor.

"En yüksek ücreti” sigara firmaları ödüyor

Mercer Ücret Araştırması’nın Türkiye tarafında 100 şirket yer alırken bu şirketler ağırlıklı olarak hızlı tüketim, dayanıklı tüketim, otomotiv, kimya, genel üretim/endüstriyel perakende gibi farklı sektörlerin temsilcilerinden oluşuyor.

Araştırma sonucunda hızlı tüketim malları sektöründe sayılan sigara ve içecek sektörü genel olarak diğer sektörlere nazaran daha yüksek ücretlendirme politikası izliyor.

Ücret artışında kişisel performans ön sırada 

Araştırmaya göre çalışanların bireysel performansı ücret artışında yüzde 85 ile en belirleyici faktör.  Ücret artışını belirleyen faktörler arasında bireysel performansı, yüzde 67 ile maaş seviyesindeki konumu, yüzde 55 ile şirket performansı, yüzde 27 ile pozisyon seviyesi ve yüzde 11 ile hizmet süresi takip ediyor.

Araştırmadan çıkan bir diğer sonuç ise; Türkiye’deki yaygın zam periyodunun ‘yılda bir kez’ olduğu. Özellikle 2001 krizi öncesine kadar genellikle yılda iki ve daha fazla sayıda zam uygulaması var iken; zammın yılda bir kez olmasının artık kurumsallaştığı gözlemleniyor.

Araştırmaya katılım yüzdesi

Mercer Türkiye Ücret Araştırmasına katılan şirketlerin yalnızca yüzde 6'sını Türk şirketleri oluştururken birinci sırada yüzde 35'lik bir payla Amerikan şirketleri yer alıyor. Araştırmanın sektörel dağılım yüzdesinde ise birinci sırada yüzde 39'luk bir katılımla hızlı tüketim ürünleri yer alırken yüzde 4'lük payla son sırada hizmet sektörü yer alıyor.