”2010 bütçesi, Orta Vadeli Program'a uyumlu olacak”

ANKARA - Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2010 Bütçesinin, Orta Vadeli Mali Programa uyumlu olacağını bildirdi. Şimşek, memur maaşlarında da daha önce öngörülen oranların olduğu gibi bütçeye yansıtılmasının söz konusu olduğunu söyledi.

Bir televizyon programına katılan Şimşek, Türkiye'nin Orta Vadeli Plan ile krizden çıkış programını ilk açıklayan ülke durumunda bulunduğunu ifade etti. Faizlerin tek haneye düştüğünü, bunun da Türkiye için önemli bir kazanım olduğunu kaydeden Şimşek, Orta Vadeli Mali Programın son derece muhafazakar varsayımlarla hazırlandığını ve şartlar elverdiğince Programa sadık kalmaya çalışacaklarını vurguladı.

"2010 Bütçesi de Programa uyumlu olacak. Bir takım projelerle ilgili son dakika değişiklikleri yaşanabilir ama büyüklükler aynı çerçevede olacak" diyen Şimşek, yeni dönemde bütçe açığını tekrar yüzde 3 civarlarına çekmek istediklerini de dile getirdi.

Vergi maliyeti, ilk çeyrekte 2,5 milyar lira

Maliye Bakanı Şimşek, küresel krizin ilk dönemlerinin çok sıkıntılı geçirildiğini, bu dönemde ülkelerin krize karşı aldıkları tedbirlerin de çalışmadığını anlattı. Krizin durulmasıyla birlikte tedbirlerin sonuç vermeye başladığını belirten Şimşek, ülkemizde bu dönemde uygulamaya giren vergi indirimlerinin de çok başarılı olduğunu söyledi.

Başta otomotiv olmak üzere vergi indirimlerinin uygulandığı sektörlerde satışlarda hızlı artış kaydedildiğine dikkat çeken Şimşek, şöyle devam etti:

"Vergi indirimleri ekonomiyi canlandırmak, talebi öne almak için uygulamaya konuldu. İndirimler, geçici bir önlemdi. Tedbirlerin maliyeti, ilk çeyrekte 2,5 milyar lira oldu. Son çeyrekte oranları biraz yukarı çektik. O dönemdeki yaklaşık maliyet de 1,1 milyar liraydı.

Ekonomide göreceli bir toparlanma var. 4. çeyrekte de bu devam eder diye bekliyoruz. 4. çeyreğin henüz başındayız. Ama 4. çeyrekte pozitif büyüme mümkün, olası. Ama çok iddialı bir şey de söylemek istemiyorum.

Krizden çıkış, toparlanma, dünyada da, Türkiye'de de durum bir miktar kırılgan. Dünyada hala bankacılık sisteminin ciddi problemleri var. Sermayeler yetersiz. Sermayeleri kısa dönemde artırmak da zor. Devletlerin, hükümetlerin bankalara sermaye enjekte etmesi de öyle. Çünkü vergi ödeyenler, olup bitenden çok rahatsız."

Varlık Barışı uygulaması

Varlık barışı uygulamasıyla ilgili değerlendirmelerde de bulunan Bakan Şimşek, 2. uygulamada, ilkinden çok daha proaktif şekilde mükelleflere ulaşmaya çalıştıklarını, yurt içi ve yurt dışında buna yönelik faaliyetlerde bulunduklarını ifade etti.

Önümüzdeki dönemde de bu çalışmaların devam edeceğini bildiren Şimşek, varlık barışında 1. uygulamada 14,8 milyar liralık beyan olduğunu, 419 milyon lira vergi tahakkuk ettiğini, bunun da 204 milyon liralık bölümünün tahsil edildiğini kaydetti.

2. uygulama döneminde süre uzatımı söz konusu olduğu için başvuruların biraz yavaş olduğuna işaret eden Şimşek, bu dönemde Eylül sonuna kadar 3 milyar lirası yurt içi, 900 milyon lirası da yurt dışı olmak üzere 3,9 milyar liralık bir beyanın gerçekleştiğini vurguladı.

Geçtiğimiz günlerde Lüksemburg ile imzalanan Çifte Vergilemeyi Önleme Anlaşmasıyla gizli hesaplarla ilgili bilgi alma hakkının doğduğunu da hatırlatan Maliye Bakanı, Avusturya ile de bu tür bir anlaşma için son aşamaya gelindiğini bildirdi. İsviçre ile de aynı tür anlaşmanın söz konusu olacağını kaydeden Şimşek, "Ekonomide vergi cenneti gibi görülen, gizli banka hesaplarını barındıran ülkelerle yeni anlaşmalar yapıyoruz. Yurt dışında varlıklarını tutup da, vergisel yükümlülüklerini yerine getirmeyen vatandaşlar için çember daralıyor" diye konuştu.

Siyasallaşma iddiaları

Maliye Bakanı, "vergi uygulamalarının, özellikle de vergi denetiminin siyasallaştığı" iddialarını da şu şekilde yanıtladı:

"Vergi uygulamalarında siyasallaşma söz konusu değil. Türkiye'de hiç bir grup imtiyazlı değil. Herkesin kazançlarıyla orantılı şekilde, bu ülkenin milli eğitimine, milli savunmasına katkıda bulunması lazım.

Biz ilk geldiğimiz günden beri denetimin standarda bağlanmasını, vergide gri alanların azaltılmasını, birebir muktezalardan çok bu işin Tebliğ ve yasal düzenlemelerle yapılmasını istediğimizi söyledik. Denetim birimlerinin daha etkin olması yeni bir olay değil. Son 5-6 yılda ne oldu da, Gelir İdaresi  birdenbire siyasallaştı? Bu yorum ve değerlendirmeleri ben yadırgıyorum. Bilmeden konuşuyorlar. 1 denetim elemanı tamamen bağımsızdır. Denetim elemanları, Hesap Uzmanları, Denetim Planını sunar, Bakan sadece onu onaylar. Vergi denetim elemanı, denetiminde bağımsızdır.

Dünyanın hiçbir ülkesinde de Merkez Bankası gibi bağımsız bir Gelir İdaresi yoktur. Türkiye'deki uygulamalar da dünyadan farklı değildir. Uygulamada sorunu olan varsa, bağımsız yargı vardır, oraya giderler. Ben, Maliye Bakanı olalı 5-6 ay oldu. Hiç bir denetim elemanını çağırıp, (sen şuraya git, buraya git)... Böyle şey olur mu?"

Memur Maaşları

Bakan Şimşek, memur maaşlarına yeni yılda yapılacak zamla ilgili bir soru üzerine de, kamudaki toplu pazarlık görüşmelerinde öngörülen oranların, 2010 Bütçesine olduğu gibi yansıtılmasının söz konusu olduğunu söyledi.

Bu yıl memur maaşlarına yüzde 8,7 oranında zam yaptıklarını kaydeden Şimşek, şu açıklamayı yaptı:

"Biz, memuru, işçiyi enflasyona ezdirmedik, ezdirmeyeceğiz. En az enflasyon kadar artış veriyoruz. 2010 Bütçe dengeleri de önemli. Taşıma suyla değirmeni döndüremezsiniz. Eğitime, sağlığa, savunmaya vereceğiniz kaynakları, sağlam gelir kaynaklarına dayandırmanız lazım. Her kesimden vergi alacağız, büyük küçük ayrımı yapmadan. Memur maaşlarında da daha önce öngördüğümüz oranların olduğu gibi bütçeye yansıtılması söz konusu. Bu sürpriz olmaz diye düşünüyorum."

Bu arada kamudaki toplu pazarlık görüşmelerinde, hükümet, memur sendikalarına 2010 yılının ilk yarısı için yüzde 2,5, ikinci yarısı için de yüzde 2,5 oranında maaş zammı önermişti.