2023'te 3,5 milyon STEM istihdamı bekleniyor

Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Erol Bilecik, Türkiye'de her geçen gün STEM (Fen, Teknoloji, Mühendislik, Matematik) eğitimi alanındaki çalışmaların sayısının arttığını belirterek, "Bu alanda iyi örneklerin sayısını arttırmakla birlikte kapsayıcılığını da geliştirmemiz gerekiyor." dedi.

Bilecik, TÜSİAD STEM Projesi'nin tanıtım toplantısında yaptığı konuşmada, Sanayi 4.0 ve dijital dönüşümün etkileri ile finanstan sağlığa, enerjiden gıdaya tüm sektörlerde değişimin ayak seslerinin duyulduğunu belirtti.

İnternet ve mobil dünyanın içinde doğup büyüyen, geleneksel e-postayı neredeyse kullanmayan muazzam yeni bir kuşağa sahip olunduğunu ifade eden Bilecik, şunları kaydetti:

"Her türlü hizmeti bulut tabanlı servislerden ve mobil cihazlardan alıp rahatlıkla kullanan bu yeni bir kuşağın iş hayatına katılmaya başladığı günümüzde, iş yapma biçimleri de hızla değişiyor. Böylece yine şahane bir problemimiz başlıyor. Çünkü onların istekleri, bakışları farklı, onları anlamak için de bize fazlasıyla çaba düşüyor. Yeni iş yapma kültürlerine geçiş yaşadığımız bu dönemde mevcut endüstriler baştan aşağı yeniden tanımlanırken, daha önce var olmayan yepyeni endüstriler doğuyor. Dünya Ekonomik Forumu’nun bir çalışmasında, nesnelerin interneti, ileri üretim teknolojileri, 3 boyutlu baskı ve yeni enerji kaynakları endüstrilerinin iş yapma biçimlerinde değişimin şimdiden başladığına işaret ediliyor. Aynı çalışmada uzak değil, sadece 3 yıl içinde ise ileri robotik ve otonom ulaşım, yapay zeka, biyoteknoloji ve genomiksin etkisini daha yakından yaşayacağımız öngörülüyor. Hatta günlük hayatımıza fazlasıyla girmeye başladı."

Bilecik, dijitalleşme ile her şeyin olağanüstü bir hızla değiştiği dünyada sosyal ve teknolojik gelişmelere paralel olarak mesleklerin de değiştiğine dikkati çekerek, yakın gelecekte bazı meslek ve iş alanlarının ortadan kalkması, bazılarının ise değişime uğraması beklenirken yeni meslek alanlarının ortaya çıkmasının da bir gerçek olduğunu söyledi.

Gençlerin klasik, bilinen mesleklerin dışında çoğunluğun ilk duyduğunda ne olduğunu dahi anlamadığı yeni meslek tercihlerinde bulunduğunu vurgulayan Bilecik, "Bu yeni mesleklerin, yepyeni donanım ve beceriler gerektirdiği ise inkar edilemez bir gerçek. Yine Dünya Ekonomik Forumu’nun bir çalışmasına göre, 2015 ile karşılaştırıldığında Türkiye’de iş hayatı için gerekli görülen temel becerilerin yüzde 41’i 2020 itibarıyla değişmiş olacak." diye konuştu.

 "Hızlı koşanlardan olmak için kamu, iş dünyası ve eğitim paydaşlarına görevler düşüyor"

Bilecik, dünyada baş döndürücü bir değişim yaşandığına işaret ederek, "Küresel rekabet ve teknolojik gelişmeler karşısında, iş dünyasında inovasyon ve yaratıcılık kavramları eskisinden çok daha yaşamsal bir önem kazanıyor. Rekabetin önüne geçmenin ve fark yaratmanın yolu her zaman inovasyondan geçer. Yaratıcı ve yenilikçi insan kaynakları gücüne sahip ülkeler bu değişim sürecinde daima bir adım ileride olacaktır." dedi.

Türkiye'nin genç ve dinamik bir nüfusa sahip olduğunu anımsatan Bilecik, "Bu belki de sayabileceğimiz birçok avantajın belki de en önemli noktalarından biri ama aynı zamanda dikkat edilmesi gereken bir avantaj. Eğitim sistemimizdeki yaklaşık 18 milyon öğrencimiz, sayıca pek çok ülke nüfusunu aşan muazzam bir değer. İnsan kaynağımızı en iyi şekilde eğitmek, ülkemizi rekabette bir adım ileri taşıyacak en büyük gücümüz olacak." şeklinde konuştu.

Bilecik, eğitim sisteminin çocukları ve gençleri geleceğe en iyi şekilde hazırlaması için onlara analitik, yaratıcı, yenilikçi, eleştirel ve disiplinler arası düşünme, problem çözme, iletişim, iş birliği başta olmak üzere, 21. yüzyıl becerilerini kazandırmasının vazgeçilmez önemde olduğunu aktararak, STEM eğitiminin, gençlere bu becerilerin kazandırılmasını sağlayan bir eğitim yaklaşımı olarak ön plana çıktığını kaydetti.

Uzun yıllardır TÜSİAD olarak eğitimin kalkınmanın en temel unsuru olduğunu her fırsatta vurguladıklarını belirten Bilecik, sözlerine şöyle devam etti:

"Eğitimde STEM yaklaşımı ve ekonomide STEM iş gücü, ülkemizin gelişmesinde kritik öneme sahiptir. Çünkü STEM eğitimi ve iş gücü, bilgi ekonomisi, dijital ekonomi, Sanayi 4.0 kavramlarının olmazsa olmazı, adeta bel kemiğidir. Nitekim bugün tanıtımı yapılacak olan ve PwC Türkiye tarafından hazırlanan '2023’e Doğru Türkiye’de STEM Görünümü' raporu da gelecek vizyonuyla ülkemizde STEM istihdam gereksinimine dikkat çekiyor. Teknolojiyle bütünleşmiş bir dünyada hızlı koşanlardan olmak için kamu, iş dünyası ve eğitim paydaşlarına önemli görevler düşüyor. Bu yılın ilk günlerinde açıklanan taslak müfredatlarda 21. yüzyıl becerilerine ve STEM yaklaşımına yer verilmesi önemli bir adım oldu. Ülkemizde her geçen gün STEM eğitimi alanındaki çalışmaların sayısı artıyor. Bu alanda iyi örneklerin sayısını arttırmakla birlikte kapsayıcılığını da geliştirmemiz gerekiyor. TÜSİAD olarak, STEM yaklaşımının eğitim politikalarımızda önceliklendirilmesi ve okul öncesinden yükseköğrenime kadar eğitimin tüm kademelerinde hayata geçirilmesinin gerekliliğine kuvvetle inanıyoruz."

Bilecik, bir yandan daha fazla sayıda ve yüksek nitelikte Ar-Ge uzmanı, mühendis ve bilim insanı yetiştirilmesi, diğer yandan, STEM insan gücünü Türkiye'de tutabilmek ve bu gençlerin ülkeye katkısını en yüksek seviyeye çıkarmak için eğitim kurumları ve iş dünyası olarak onlara en uygun ortamın da sağlanabilmesi gerektiğini anlattı.

"Unutmayalım ki terör hiçbir zaman amacına ulaşamayacaktır"

Batman'ın Kozluk ilçesinde Belediye Başkanı Veysi Işık'ın aracına yönelik terör saldırısında 22 yaşındaki müzik öğretmeni Şenay Aybüke Yalçın'ın şehit olmasını anımsatan Bilecik, şunları aktardı:

"Batman'da yaşanan terör saldırısında hayatını kaybeden gencecik, pırıl pırıl öğretmenimiz Şenay Aybüke Yalçın'a Allah'tan rahmet, yakınlarına başsağlığı dileklerimi sunuyorum. Mekanı cennet olsun. Bir kez daha ülkemizin huzur ve güvenliğine kasteden hain terör saldırılarını şiddetle kınıyoruz. Unutmayalım ki terör hiçbir zaman amacına ulaşamayacaktır. Türkiye'mizde yaşayan 80 milyon, birlik, beraberlik ve kardeşliğinden asla taviz vermeyecektir."

TÜSİAD Yönetim Kurulu üyesi ve Dijital Ekonomi Yuvarlak Masası Lideri Esin Güral Argat ise STEM eğitiminde fen, teknoloji, mühendislik ve matematik disiplinlerinin birbirinden bağımlı, bütünleşik şekilde ele alındığını, bu kavrama daha sonra üretime ve yaratıcılığa etkisi dolayısıyla sanatın da eklendiğini kaydetti.

Herkes geleceğe hazırlanıyor

Zorlu Holding Üst Yöneticisi (CEO) Ömer Yüngül, şu anda ABD'deki hukuk fakültelerinde robotların ileride işleyebileceği suçlar ile ilgili dersler verilmeye başlandığını belirterek, "Herkes geleceğe hazırlanıyor." dedi.

Yüngül, Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) STEM Projesi'nin tanıtımı dolayısıyla düzenlenen "Neden STEM'i destekliyoruz?" başlıklı panelde, Amerikan Patent Enstitüsü Başkanının 1967'de "Burayı artık kapatalım, icat edilecek her şeyi bulduk" dediğini aktardı.

Geçen yıl Stanford'da katıldıkları bir sunumda ise şu ana kadar icat edilenlerin ancak yapılabileceklerin yüzde 1'ini oluşturduğunu duyduklarını belirten Yüngül, artık herşeyin hızlı değiştiğine işaret ederek, "Eskiden hızlı olmak lazım derlerdi, ama şimdi hıza ayak uydurmak lazım." dedi

Yüngül, STEM'in (Fen, Teknoloji, Mühendislik, Matematik) de bu işin en önemli parçası olduğunu dile getirdi.

Kapatılan her iş için 2,2 işin oluştuğu bilgisini veren Yüngül, dünya baş döndürücü bir hızla değişirken kendilerinin de gençleri geleceğe hazırlamak gibi çok büyük bir sorumluluğu olduğuna işaret ederek, sözlerine şöyle devam etti:

"Her alanda o kadar büyük bir değişim yaşanıyor ki şu anda ABD'deki hukuk fakültelerinde robotların ileride işleyebileceği suçlar ile ilgili dersler verilmeye başlandı. Herkes geleceğe hazırlanıyor. Bu gerçekten baş döndürücü bir değişim ve buna kayıtsız kalanların yok olacağı çok açık. Üstelik bunu sadece teknolojik bir değişimden ibaret olarak görmek de çok büyük bir yanılgı."

"Gençlerimize fabrikalarımızın, tesislerimizin kapılarını açıyoruz"

Ömer Yüngül, iş yapış şekilleri böylesine değişirken, buna uygun yetkinlikler ile donanmış insan kaynağına olan ihtiyacın da her geçen gün daha da artacağını bildirdi.

Kırk yıllık mühendis olduğunu ve hayatının pek çok alanında bunun faydasını gördüğünü belirten Yüngül, "Bu anlayış doğrultusunda biz gençlerimize fabrikalarımızın, tesislerimizin kapılarını açıyoruz. İşin mutfağı öğrenmelerini ve deneyimlemelerini sağlıyoruz." dedi.

2023 yılında yaklaşık 3,5 milyon STEM istihdamı bekleniyor

PwC tarafından TÜSİAD iş birliğiyle hazırlanan “2023’e Doğru Türkiye’de STEM Gereksinimi” başlıklı rapora göre, Türkiye’nin dijital dönüşümü yakalayabilmesi ve sürdürebilmesi için yeterli sayıda kalifiye iş gücüne ihtiyacı bulunuyor.

İş dünyası teknoloji, inovasyon ve dijitalleşme tarafından yönlendirilen global ekonomide yarışta kalabilmek için STEM becerilerine sahip iş gücüne ihtiyaç duyuyor.

STEM eğitimi, disiplinler arası bakış açısı geliştirmesi, teorik bilgilerin uygulamaya dönüştürülmesine yardımcı olması, eleştirel düşünmeyi teşvik etmesi ve problem çözme becerilerini kazandırması nedeniyle eğitimin niteliğini geliştirmenin yanında iş dünyasının beklentilerine de cevap teşkil ediyor.

2023 yılı için tüm sektörlerdeki toplam istihdamın yaklaşık 34 milyonu bulması ve bunun yaklaşık 3,5 milyonunun STEM istihdamı olması bekleniyor.

2016-2023 döneminde STEM istihdam gereksiniminin 1 milyona yaklaşacağı ve bu ihtiyacın yaklaşık olarak 300 bininin yani yaklaşık yüzde 31’inin ise karşılanamayacağı öngörülüyor.

Raporda neler yapılması gerektiğine de değiniliyor. Rapora göre, Türkiye’de ihtiyaç duyulan STEM iş gücünün sağlanması için devlet, eğitim ve iş dünyasının gerekli politika, programlar ve eylemler için birlikte hareket etmesi gerekiyor.

STEM eğitim yaklaşımının okul öncesinden başlayarak tüm eğitim kademelerinde hayata geçirilmesi ve eğitimde kalitenin yükseltilmesi büyük önem taşıyor.

Yükseköğretimde eğitim içerikleri iş dünyasının ihtiyaç ve beklentilerini karşılayacak şekilde ve iş hayatına uyum gözetilerek zenginleştirilmesi ve üniversite ile sanayi arasında iş birliklerinin artırılması gerekiyor.

STEM mezunlarının olabildiğince STEM alanlarına yönlendirilmesi, teknoloji ve inovasyon alanında ihtiyaç duyulacak nitelikli iş gücünün karşılanması bakımından önem taşıyor.

Şirketlerin, Ar-Ge yaparak ve risk sermayesi sağlayarak yenilikçi bir ortam oluşturmada oynadıkları önemli rolü devam ettirerek STEM eğitimine yatırım yapmak konusunda daha aktif rol almaları ve STEM becerilerini destekleyerek küresel rekabet adına gerekli adımları atmaları gerekiyor.

Türkiye için iş gücü içerisinde ne kadar STEM çalışanının yer aldığı ve bu çalışanların dağılımlarının sektörel bazda nasıl olduğuna dair analizler gerçekleştirilmesi ve Türkiye’de yer alan mevcut STEM mezunu sayısının artışına yönelik gerekli kapasite artış planlamasının hayata geçirilmesi gerekiyor.

STEM alanlarına yatırım yapılması dünyada son dönemlerde öne çıkmakla birlikte, bu konu üzerinde uzun zamandır birçok girişim yer alıyor ve sürekli olarak yenileri ortaya çıkmaya devam ediyor.

STEM eğitiminin ve STEM işgücünün gelişmesi için gereken adımların ulusal politika düzeyinde ele alınarak kamu tarafından desteklenmesi, kamu, eğitim ve iş dünyasının işbirliği ile eylem planlarının hayata geçirilmesi ve ilerlemenin yakından takip edilmesi gerekiyor.