3. Havalimanı’nda yerlilik oranı yüzde 80

Jülide YİĞİTTÜRK GÜRDAMAR

Tüm fazları tamamlandığında 210 bin kişiyi istihdam etmesi beklenen İstanbul’un Yeni Havalimanı'nın yüzde 80’i yerli kaynak ile yapılacak. Toplam 10 milyar 247 milyon lira kaynak aktarılacak olan yeni havalimanının sadece bagaj sistemi, hava radarları sistemi, X-ray cihazları,yürüme bantları, eskalatörler, körükler üretici menşei nedeniyle 'yabancı'dan tedarik edilecek. 1.3 milyon metrekarelik terminal binasının mimarisinde kullanılacak; taş, çelik yapı, cam ve ahşap ürünlerin hemen hemen tamamı iç piyasadan sağlanıyor. Ayrıca ahşap ürünleri, bankolar, çelik imalatlar, çatı çeliği, cam gibi bütün ince iş kalemleri de yerli sanayiden gelecek. Yerel sanayiye destek vermek amacı ile bazı maliyetleri göğüslemeyi göze alan İGA, sadece yer kaplaması için bile Türkiye’nin dört bir yanında faaliyet gösteren 100’den fazla taş tedarikçisi ile görüştü. Her birinden ayrı ayrı numune alınarak, taş siparişlerine hız verilirken 3 binden fazla iş makinesi zamanından önce kapıları açmak için 7/24 çalışmaya devam ediyor. DÜNYA'ya yeni havalimanı inşaatındaki ilerlemeyi yerinde gösteren İstanbul Grand Airport (İGA) CEO’su Yusuf Akçayoğlu, “500 bin metrekare yere taş döşenecek ve biz bu granit kaplama için tek tek görüştük. Yer kaplamalarının çok dayanıklı, sertliği fazla ve su emme oranı hemen hemen sıfır olan malzemeden olması gerekiyor. Türkiye’de mermer kaynakları var ama granit çok az. Şimdi terminalin bütün bölgelerini belli şehirden gelecek granit malzemeye göre bölmeyi düşünüyoruz. Sivas, Giresun, Aksaray, Ağrı, Van, Afyon, Kırklareli, Nevşehir v.s. gibi..” diyerek yerliliğe verdikleri önemi anlatıyor. İGA, yerli kullanım konusunda da İstanbul Sanayi Odası (İSO) ile de bir çok toplantı yapmış, fikir alışverişinde bulunmuş. “Buranın yerel sanayiye katkısı olması lazım ki bir endüstri oluşsun” diyen Akçayoğlu, projenin daha tasarım aşamasında bile Avrupa ve Amerikalı tasarımcılara şart koyduklarını; Türk tasarımcılarla ortaklığa zorladıklarını ifade etti. Bu arada sadece ekonomi için değil Türklerin çok hızlı olmasının da havalimanı inşaatının hızı açısından etkili olduğuna değinen Akçayoğlu, “Avrupalı ile Türk’ün mantalitesini birleştirdik. Açık ofiste de bu iş yapımına uygun bir düzenleme yaptık” dedi. 

Gayrettepe metro hattı kritik önemde 

İstanbul Yeni Havalimanı inşaatı 76.5 milyon metrekare üzerinde yapılıyor. Onlarca kamyon ve vinç makineleri 24 saat vızır vızır çalışıyor. Şu anda dev inşaatta 16 bin kişi istihdam ediliyor. Şu anda havalimanı inşaatının yüzde 28’i tamamlanmış durumda. Şimdiye kadar 1 milyar 800 milyon euro kaynak aktarılmış. Havalimanın 26 Şubat 2018’de faaliyete geçmesi bekleniyor. 

İnşaat alanının birlikte gezdiğimiz Akçayoğlu, inşaatın bu tarihe yetişmesiyle ilgili olarak, “Şu anda bir sıkıntı yok. Entegre proje olması nedeniyle ulaşım çok önemli” diyor ve ekliyor: “Burada Gayrettepe- Havalimanı metro hattı ihalesi kritik önemde. İstanbul’un en kalabalık bölgesinden havalimanına 25 dakikada ulaşım imkanı olacak. Otoparkın önüne metro istasyonumuzu biz şimdiden yapıyoruz. Metro yapımı artık yeni tekniklerle hızlı hızlı yapılabiliyor. Yeter ki ihalesi zamanında yapılsın. Biz burada Başbakan Binali Yıldırım’ın icraatın içinden gelen bir isim olması nedeniyle çok umutluyuz” diyor. Ulaşım açısından Halkalı- Havalimanı metro hattı ile D-20 yeni karayolu bağlantısı da önemli olacak. Bu ulaşım imkanlarının açılışa yetişmesi gerekiyor. Akçayoğlu, Halkalı metrosunun ise ağır gittiğini, tamamlanmasının tahminen 2020 yılını bulacağını söyledi. Akçayoğlu, Kuzey Marmara Otoyolu ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün havalimanına ulaşımı kolaylaştıracağına da değindi. 

Havalimanı'nın 7 ayrı girişi olacak 

Yeni havalimanı terminalinde 7 giriş bulunacak. “İnsanlar havalimanı içerisindeki ulaşımdan da korkuyorlar ama 7 girişi birer terminal gibi düşünmek lazım” diyen Akçayoğlu, “Havayollarının isimlerini her girişe koyacağız. Yolcu viyadükten terminale doğru yönlendirmeler ile nereye gideceğini bilecek. Dolayısıyla yön bulma sorunu olmayacak. Zaten 13 tane check-in adası var. Yolcu akışı çok önemli. Gelen yolcular her tarafı göreceği bir şekilde yukarıdan bir giriş yapacak. Gidişler de aşağıdan olacak” dedi. Ana terminal binasının içerisinde transfer yolcular için Airport otel olacak. 

Mağazaların işletmesi Unifree DutyFree'de 

İstanbul Yeni Havalimanı’nın Duty Free mağazaları 25 yıllık süre için Unifree DutyFree işletecek. Unifree DutyFree, yeni havalimanındaki 53 bin metrekarelik alanda hizmet verecek. Unifree DutyFree, İstanbul Yeni Havalimanı’nda İstanbul’un dokusundan ödün vermeyen mimari tasarımıyla, 400’den fazla yerli ve yabancı lüks markayı tek çatı altında toplayarak 120 milyon euro yatırım yapmayı hedefliyor 

CIP’de THY'ye öncelik vereceğiz 

Yeni havalimanına şimdiden CIP lounge için bir çok havayolundan talep geliyor. Yusuf Akçayoğlu, gelen yoğun talebi şu sözlerle açıklıyor: “Emirates havayolları başta olmak üzere birçok havayolu şirketi CIP yapmak için talepte bulundu. Bizim önceliğimiz Türk Hava Yolları olacak. Tabii ki burada pozitif ayrımcılık yapacağız. En büyük müşterimiz THY. Zaten bu projenin altındaki tetikleyici güç THY’ndaki büyüme oldu. Buradaki büyümeyi sürdürülebilir yapmak için de bu alt yapı gereği ortaya çıktı.”

Pilotlar Göktürk’te gayrimenkul yatırımı yapıyor 

Yeni havalimanı inşaatı çevrede de belli bir ekonomi yaratmış durumda. Çalışan personel bölgeye yakın semtlerde kiralık ve satılık ev arayışı içine girmiş durumda. Buraya en yakın yerleşim yeri de Göktürk. Hal böyle olunca başta THY çalışanı pilotlar olmak üzere pek çok sektör çalışanı Göktürk’te gayrimenkul yatırımı yapmaya başlamış.

'Türkiye havacılıkta öne çıkacak' 

İGA CEO'su Yusuf Akçayoğlu, Türkiye ekonomisinde havacılık sektörünün öne çıkmaya başladığını ve ülke ekonomisini de sürükleyeceğine inanıyor. “Türkiye’de havacılıkta rekabetçi bir endüstri oluşacak. Mesela Yunanistan’da turizm, Japonya’da teknoloji, Singapur’da derin su limanı gibi alanlar öne çıkmış. Türkiye’de de havacılığın bu kadar hızlı büyümesi, dünya ortalamasının üzerinde bir performans sergilemesi kara kaşımız kara gözümüzden kaynaklanmıyor. Jeopolitik konumumuz burada bizi rekabetçi kılıyor. Transfer yolcu buradan daha ucuza uçabiliyor. Gelişmiş ekonomilere yani yüzde 60’lık bir pazara 2-3 saatlik uçuşlarla varabiliyoruz.”

'Örselenmiş bir araziydi'

Yeni havalimanına şimdiden yabancıların ilgisi çok fazla. Birçok büyükelçi ziyarete gelmiş. “İnşaatı çok merak ediyorlar ve gıptayla izliyorlar. Bu arada yabancı basından da çok ilgi var. En çok çevreyle ilgili konular üzerinde duruyorlar. Biz de tek tek anlatıyoruz, onları ikna ediyoruz” diyen Yusuf Akçayoğlu, bu bölgenin çok örselenmiş bir arazi olduğunu anlatıyor. Akçayoğlu, çevreye zarar verdiklerine yönelik iddialarla ilgili olarak şunları söylüyor: “İnsanlar bunu bilmiyorlar. Burada ormanı yok ettiğimizi zannediyorlar. Böyle bir şey kesinlikle yok. 1985’ten bugüne kadar Google haritaları var. Yıllara göre göllerin oluşumunu görüyorsunuz. Kazıyor, toprağı oyuyor, yağmur doluyor ya da yer altı suyu önünü setliyor; ve su birikintisi oluyor. Burada sadece kulak çayı var. Biz örselenmiş, atıl bir yeri ekonomiye kazandırdık. Müthiş bir vizyon bu. istanbulun ağrılık merkezini de buraya alıyoruz, orayı da rahatlatmış olacağız.”

Ana terminal binası yükseliyor

İGA CEO'su Yusuf Akçayoğlu, DÜNYA gazetesi ekibini örnek olarak yapılan yolcu salonunda da gezdirdi. Bekleme koltuklarından, yürüyen bantlara, uçakların iniş-kalkış saatlerini gösteren elektronik panolara kadar tüm detaylar hazır. Projenin şu ana kadar yüzde 28’i tamamlanmış durumda. Şantiye içinde 374 milyon metreküp kazı yapılırken 105 milyon metreküp de dolgu yapıldı. Toplam 76,5 milyon metrekare proje alanı bulunan dev şantiyede ilk fazda yapılması planlanan yıllık kapasitesi 90 milyon yolcu kapasiteli ana terminal binası artık yükselmeye başladı.

Yeni havalimanında;

- 350 destinasyona uçulacak

- Havalimanı 24 saat çalışacak

- 210 bin kişiye istihdam sağlayacak

- Günde 1500 iniş-kalkış olacak

- 200 milyon yolcuya hizmet verilecek

- Türk mimarisinden esintiler olacak