'Ağaç ve orman ürünleri'nde hammadde sıkıntısı

Meltem AHATOĞLU

MERSİN- Hammadde bulmakta zorlanan ağaç ve orman ürünleri sektörü, yeni makine yatırımına temkinli yaklaşıyor. Bu durumda dünya pazarında rekabette zorlandıklarını vurgulayan Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Ağaç ve Orman Ürünleri Meslek Komitesi Başkanı Tarık Ciğer, "Orman Genel Müdürlüğümüz artık çağımıza uygun, daha çok mekanize ve teknolojik makineler kullanarak hammadde üretimini ivedi şekilde artırmalıdır" dedi.

Sektör temsilcileri ve bakanlık yetkililerinin bir araya geldi toplantıda konuşan Tarık Ciğer, "Cesur davranan bazı sektör temsilcileri iç piyasadan elde edemediği hammadde ihtiyacını artık yurtdışından da tedarik edememekte. Kerestecilik sektörü tam anlamıyla yeni arayış ve çareler düşünmekte. Üç, hatta dördüncü kuşak bu sektörden uzaklaşmaya başladı" diye konuştu.

Sektörün artık tomruk üretiminin yapılmaması ile ilgili bir takım mazeretlere tahammül edecek gücünün kalmadığını kaydeden Ciğer, Orman Genel Müdürlüğü'nden çağa uygun, daha mekanize ve teknolojik makineler kullanarak acilen hammadde üretimini artırmasını beklediklerini anlattı.
 
40 bini aşkın keresteciye 5.5 milyon metreküp tomruk

Türkiye'de 2017 için planlanan üretimin 18 milyondan 20 milyon metreküpe yükseltildiğini kaydeden Ciğer, insan gücüne dayalı bu kesim sisteminin ihtiyaca cevap vermediğini söyledi. Ciğer şu bilgileri verdi: "20 milyon metreküp üretimin 16 milyon metreküpü endüstriyel ürün, yaklaşık 4 milyon metreküplük bölümü ise yakacak odun olarak planlanmış. 16 milyon endüstriyel ürün dağılımı ise; 5.5 milyon metreküpü tomruk, 2 milyon metreküp kağıtlık odun, 7 milyon metreküp lif yongalık, 50 bin metreküp tel direk, 630 bin metreküp maden direği ve 800 bin metreküp ise sanayi odunu olarak düşünülmekte. Rakamlardan da görüleceği üzere, Türkiye'de faaliyette olan 19 adet sunta, MDF ve levha üreticisi için 7 milyon metreküp üretilirken, Türkiye genelinde irili ufaklı 40 bini aşkın keresteci için 5.5 milyon metreküp tomruk üretimi öngörülmüş. Kontrplak üreticilerinin de tomruk ihtiyaçları göz önüne alındığında mevcut durumun tamamen yetersiz oldu görülecektir."

Fiyat artışları kabul edilebilir olmaktan çıktı

Tek tedarikçi olan Orman Genel Müdürlüğü'ne bağlı işletme müdürlüklerinin üretimlerini yeterince artırmamasından şikâyetçi olan Ciğer, "Mersin Bölgesi için 2017 yılı üretim planı 700 bin metreküpten 800 bin metreküpe yükseltilmiş. Oysa bölgemizin ihtiyacı 1 milyon 200 bin metreküp. Adana Bölgesi'nin ihtiyacı ise 1.5 milyon metreküp" dedi. Çiğer, "Taahhütleri olan üreticilerimizin mecburi alışlarından kaynaklanan fiyat artışları artık kabul edilebilir olmaktan çıkmıştır" ifadesini kullandı.

İhale süreçlerinde yaşanan sıkıntılara da değinen Ciğer, herhangi bir üreticilik belgesi olmayan kişi ya da firmaların teminat yatırıp Orman İşletme Müdürlükleri'nde ihaleye katılmasının gerçek anlamda istihdam sağlayan imalatçı firmaların rekabet gücünü elinden aldığını söyledi. Buna karşı tam teminat uygulaması talebini götürdüklerini ve birçok işletme müdürlüğünde kabul edilmesini memnuniyetle karşıladıklarını kaydeden Ciğer, "Ancak halen birçok işletmemizde ihaleye katılım sağlayan bazı kişilerin sırf fiyatlar yükselsin diye teminat yatırmadığı, partilere pey sürmüş olmaları ve bu olayların ihale komisyonunca fark edilmemesi bizleri üzmekte" dedi.

Boylama taleplerimiz dikkate alınmalı

Yalnızca tedarik ve fiyat konusunda değil, tedarik edilen malzemenin standartları konusunda da sıkıntı yaşandığını anlatan Tarık Ciğer şu bilgileri verdi:"Halihazırda bölge ahşap ambalaj üreticilerinin standart dışı boy talepleri ya kısmen dikkate alınmakta ya da hiç alınmamakta. Örneğin ahşap palet üreticisi firmalarımız 120 cm boy tahta kullanmakta ancak sanayi odunu 140 cm olarak üretilmekte. 350 cm boy tomruğa ihtiyacımız var diyoruz ama maalesef üretilmiyor. 100 cm boy sanayi odununun üretiminin yüzde 50'sinden fazlası boyun 100 cm'den kısa 90-99 cm üretildiğini görmek bizi üzüyor. Bu durum, devlet kurumu ciddiyeti ve güvenirliği ile bağdaşmamakta." Bu sorunlar nedeniyle kimseyi suçlamadıklarını ancak üretimi yaptıran şeflerin ya da depo memurlarının ellerinden metreyi eksik etmemesini istediklerini kaydeden Ciğer, "5-10 TL fazla kesim ücreti almak için tomruk çaplarını fazla yazan kesimcilerin önünü ise almalarını diliyoruz" ifadelerini kullandı.
 
Dikili satış şartnamesi gözden geçirilmeli
 
Dikili satış konusuna da değinen Tarık Ciğer, bu satışa karşı olmadıklarını ancak Dikili Satış Şartnamesi'nin yeniden gözden geçirilmesini istediklerini söyledi. "İhaleden sonra 15 gün içinde tamamının satışının yapılması imalatçı sektörümüzü ekonomik sıkıntıya sokmakta" diyen Ciğer, 2-3 ay sonra imalathanesine inecek tomruklara peşin ödeme yapan üreticinin malın bedelini üretimi yaptıktan 2-3 ay sonra tahsil edebildiğini hatırlattı. Ayrıca dikili ihalelerinde firmalara fikir vermesi açısından ilgili Orman İşletme Müdürlükleri'nce hesaplanan randıman yüzdelerinin tutmadığına da dikkat çeken Ciğer, "Bu durum devlet ciddiyeti ve güvenirliği ile örtüşmemektedir. Verim yüzdelerinin hesaplanmasıyla ilgili kıstasların yeniden gözden geçirilmesi sorunu çözebilir" önerisinde bulundu.