ANKARA - Reel sektörün temsilcileri Türkiye'de son dönemlerde yaşanan gerginliğin yerini uzlaşmaya bırakarak, ekonominin gündemin birincisi sırasına gelmesini istiyor. Gazeteniz DÜNYA Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği&

Projeler Anadolu'ya ulaşmıyor Türkiye'de bugüne kadar pek çok kaynak paketi ve önemli proje açıklandığını anımsatan oda başkanları, Anadolu'nun asıl ihtiyacı olyan açılımların bölgelerine ulaşmadığı yönünde görüş bildirdi. Oda başkanlarının hemen tamamı Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan, KOSGEB'in yürüteceği KOBİ Cansuyu projesinin yeterli olmadığını söylerken, desteklenecek şirket sayısının 2 binle sınırlanlandırılmasının anlamsız olduğunu bildirdiler. Hazırlıkları sürdürülen yeni teşvik yasasında tüm tarafların görüşlerinin alınması gerektiğini ifade eden başkanlar, öncelikle sanayi envanterinin çıkarılmasını, daha sonra stratejik sektörler belirlenerek bunlara destek verilmesi gerektiğinin altını çizdiler. Başkanlar, önümüzdeki dönemde özellikle tarım, tarıma dayalı sanayi ve otomotiv sektörlerine ağırlık verilmesinin Türkiye'nin yararına olacağını vurguladılar. Adapazarı Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Erol Öztürk: "Destekler itibarlı şirketlere veriliyor asıl zor durumdakilere verilmeli" İstihdam yaratan büyüme sürecine girilmesi için vatandaşı heyecana sürüklememek lazım. İnsanların telkin edilmesi gerek. Bu konuda mutedil ve sabırlı davranılması gerekir. Sivil toplum kuruluşlarının da sabırlı davranıp, vatandaşı kaosa sürüklememesi gerekir. KOBİ Cansuyu projesini yeterli bulmuyorum. Bu destek zaten itibarlı şirketlere veriliyor. Zor durumda olan firmalara bu desteği vermek gerek. Yeni teşvik sisteminde stratejik sektör, tekstil sektörü olmalı. Daha sonra kötü durumda olan tarım sektörü önem kazanıyor. Öncelikli olarak tarım ve tekstil sektörüne ağırlık vermeliyiz. TOBB Başkan Yardımcısı ve Konya Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Üzülmez: "Sanayi envanterine öncelik verilmeli" Türkiye'nin sakin bir döneme girmesi gerek. Herkesin buna ihtiyacı var. Tarafların artık bir adım geri adım atması lazım. STK'ların ise uzlaşmacı bir tavır takınmasını istiyorum. KOBİ Cansuyu çalışması, başlangıç için iyi bir proje. Ancak genişletilmesi gerekiyor. Baştan beri savunduğun bir şey var. Türkiye'nin sanayi envanterinin çıkarılması gerek. O yüzden stratejik sektör için belirli bir sektör söylemek doğru olmaz. İstanbul için önemsiz olan bir sektör, Hakkari için önemlidir" Erzurum Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Muammer Cindilli: "Hükümetin çıkarları yerine vatandaş düşünülmeli" Sıkıntıları çözmeyi tektaraflı olarak hükümetten beklemek yanlış. Bu işin tarafları var. Türkiye'de üretimle ilgili kaygı taşımayanlara görev düşüyor. Siyasi belirsizlik ekonomik krize dönüştü. Hükümetin çıkarları yerine vatandaşı düşünmeleri gerekiyor. TOBB işini doğru yapıyor. Taraf da olmuyor, yandaş da olmuyor. KOBİ Cansuyu projesi gibi işler anoslu işler. Türkiye'de KOBİ tanımı değişmedikçe sağlıklı neticeler alınamaz. AB'deki KOBİ tanımıyla Türkiye'deki çok farklı. Bu projeden zor durumda olan sektörler olumlu etkilenmiyor. Bu çalışmadan çok umutlu değilim. Stratejik sektör olarak atıf olan sektörlere yönelinmeli. İllere hatta ilçelere göre teşvikler uygulanmalı" Erzincan Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Aydın Yalvaç: "Her STK, kapısının önünü temizlemeli" Türkiye'nin idari şekli anayasanın ilkeleri doğrultusunda. Bu ülkeye sahip çıkmak bizim görevimiz. Sivil toplum kuruluşları olarak herkesin kendi kapısının önünü temizlemesi gerekir. KOBİ Cansuyu çalışması yetirli değil. Kaynaklar belirtilmeli. Bizim bölgemiz teşvik açısından farklı bir bölge. O yüzden madencilik ve meyvecilik stratejik önem kazanmalı" Denizli Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Müjdat Keçeci: "Yatırımlar yeniden canlandırılmalı" Hükümetin öncelikle alması gereken en önemli önlem, istihdamın artırılması için yatırımların teşvik edilmesi ve duran yatırım hareketinin bir an önce canlandırılmasıdır. Teşvik tebliğinin güçlendirilmesi gerekir. Ayrıca kredi faizlerinin ucuzlatılması ve yatırımlarla ilgili cazibelerin getirilmesi lazım. Sivil toplum kuruluşlarının ülkenin içinde bulunduğu rehaveti göstermesi gerekiyor. KOBİ Cansuyu projesine sempati ile bakıyorum. KOBİ'lere iyilik getireceğini ama çözüm getermeyeceğini düşünüyorum. Türkiye'de stratejik sektör olarak değerlendirilmesi gereken sektör enerjidir. Tarıma dayalı sanayiin teşvik edilmesi gerekiyor" Kocaeli Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Yılmaz Kanbak: "Artık iyimser bir tablo istiyoruz" Siyasilerin artık gerginlik yaratmaktan vazgeçmesi gekekiyor. Türkiye'nin zaten problemi çok fazla. AR-GE kanunu ve Sosyal Güvenlik Reformu gibi olumlu gelişmeler var. Bu projelerin devam etmesi gerek. Sivil toplum kuruluşları olarak, siyasi kargaşadan çok fazla etkilenmemeye özen gösteriyoruz. Biz üretimimize bakıp, işimize bakmalıyız. Artık iyimser bir tablo istiyoruz. KOBİ Cansuyu projesinin bir nebze faydası olabilir ama yeterli olmaz. Stratejik sektörü belirlemek için sanayi politikasını göz önüne almalıyız. Bunun sonucunda sektör belirlenebilir" Adana Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ümit Özgümüş: "Ortalık toz duman içinde kaldı" Ortalık toz duman içinde. Bu yapı içinde gerginlik yaratmak çok yanlış. Herkes bulunduğu pozisyondan bir adım geri adım atmalı. Önyargısız bir biçimde devam edilmeli. Sivil toplum kuruluşları olarak bu süreçten çıkılması için biz gerekeni yapıyoruz. Kolaylaştırıcı rol üstleniyoruz. Gün geçtikçe çözüm zorlaşıyor. Siyasi dayatmalar yerine uzlaştırmacı bir tavır takınılmalı. KOBİ Cansuyu projesine yararlı değil diyemem, ama sorunları çözmez. Stratejik sektör belirlemek doğru değil. Nerede, hangi sektörü ön plana çıkarmalıyız öncelikle bunu belirlemeleyiz. Her bölgenin özelliği çok farklı. Tek tek illere inerek çalışmalar yapmalıyız" Körfez Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Efe: "Beyaz eşya stratejik sektör olmalı" AKP'ye açılan kapatma davasının artık aşılması gerekiyor. Çekişmelerin bir kenara atılarak, bitmesini temenni ediyorum. Anayasa çalışmalarının ileri bir tarihe atılması daha doğru olur. Sivil toplum örgütlerinin daha çok çalışması gerek çünkü ekonomiyi ayakta biz tutuyoruz. KOBİ Cansuyu çalışması güzel bir proje ama daha çok küçük esnafa inmesi lazım. Şu anda zor durumda olan sektörlerin başında beyaz eşya sektörü geliyor. Bu kapsamda stratejik sektör beyaz eşya sektörü olmalı. Marmaris Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Karacan: "Tarım ve turizm öncelikli sektör olmalı" Herkesi sağduyuya davet ediyorum. Bu gerginlik sürecinden çıkıp, birlik ve beraberliğe ihtiyacımız var. Herkes üzerine düşeni yapmalı. Sivil toplum örgötleri olarak bizim görevimiz, siyasileri bir araya getirmek. KOBİ Cansuyu projesi, şu anda yapılan önlemler açısından olumludur. Hiçbir şey yapmamaktan iyidir. Tarım ve turizm sektörlerinin öncelikli stratejik sektör olarak belirlenmesi gerekir" Menemen Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Yılmaz Güral "İstikrar kol kola girerek sağlanır" Gergin süreç kavgasız, gürültüsüz geçmeli. İstikrar kol kola girerek yaratılır. Bu kadar sert olunmamalı. Herkes sakin olmalı. Sivil toplum kuruluşlarının tüm üyelerine sahip çıkması gerek. Ekonominin kritik bir dönemden geçtiğini duyurmak gerek. KOBİ Cansuyu projesi yeterli ama daha geniş alana yaygınlaştırılmalı. Öncelikle kredi değil, istikrar yaratılmalı. Ortalığı germemek lazım. Tarım ve tekstil sektörü stratejik sektör olarak değerlendirilmeli" Muğla Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Karakuş: "Krizi çözmek Anayasa Mahkemesi'nin elinde" Bu gergin süreçte hükümetin yapabileciği çok fazla bir şey yok. Krizi çözmek Anayasa Mahkemesi'nin elinde. STK'lar siyasetin dışında ama siyaset konuşuyor. Sadece ekonomiyi konuşmalıyız. Bir an evvel üretimi artırmak için elimizden geleni yapmalıyız. KOBİ Cansuyu projesinden çok fazla yararlanılacağını düşünmüyorum. Yeterli fayda sağlamaz. Türkiye'de madencilik ve tarıma önem verilmeli. Ürüne ve üreticiye destek olunmalı" İzmit Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Zeytinci: "STK'lar hiç çözümsüz öneri sunmadı" Yeni istihdam paketi reel sektör için iyi bir gelişme. Bunların devamını bekliyoruz. Bir an önce ekonomi konusunda tedbirler alınmalı. Sivil toplum kuruluşları olarak bugüne kadar çözümsüz hiçbir öneri sunmadık. TOBB olarak gelişmeleri söylediğimiz için sorumlu görüyoruz kendimizi. KOBİ Cansuyu projesi konusunda devreye KOSGEB giriyor. 2 bin şirket zaten KOSGEB'e üye olan şirketler. KOSGEB'in istekleri bitmiyor bu yüzden de sanayicinin işine gelmiyor. Kocaeli için stratejik sektör inşaat ve kimya sektörü olmalı. Gediz Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Dönmez: "Bürokrasinin şerrinden sanayiciyi korumalıyız" Cebinde mühür olan herkesin o sorumluluğu taşıması gerek. STK'lar gaz odasında zaten. İş yapmak için 100 yerden imza almamız gerekiyor. Biz ihracatı nasıl artırırız onun derdindeyiz. Sanayiciyi bürokrasinin şerrinden korumalıyız. KOBİ Cansuyu sistemi yeterli görünmüyor. Mevzuatın basitleştirilmesi ve engellerin kaldırılması gerekiyor. Türkiye'de insan faktörünün olmadığı hiçbir teşvik sistemini doğru bulmuyorum. Teşvikin istihdam artışına yönelik olması gerekir. Ardahan TSO Yönetim Kurulu Başkanı Latif Tosunoğlu: "Teşvik yasasında bizimle dalga geçtiler" Biz bu ülkenin düzgün yönetilmesini istiyoruz. Her gelen kendi ideolojisini yüklüyor. Adalete, yargıya müdahale ediliyor. Biz hükümete bir şeyler öneriyoruz, fakat sadece öneriyoruz. Dikkate alınmıyor. KOBİ'leri desteklemek adına açıklanan 1000+1000 KOBİ Cansuyu Projesi de göründüğü gibi değil. İşin içinde başka şeyler var. Bir sürü prosedürle karşı karşıya kalıyorsunuz. Bu tür desteklerde bürokrasi daha az olmalı. 5084 sayılı yasadan da KOBİ'ler faydalanamadılar. Teşvikler hem bölgesel, hem de sektörel olarak verilmeliler. Bizim ilimizde özellikle kış turizmi, hayvancılık gibi sektörler önem taşıyor. Ancak 5084 sayılı yasa ile bizim gibi illerle dalga geçiliyor. Ardahan'da bizim 958 üyemiz 2005-2008 yılları arasında iflas etti. Ardeşen TSO Yönetim Kurulu Başkanı Recep Eksilmez: "Hükümetin projeleri Anadolu'ya ulaşmıyor" Türkiye'yi nasıl düzeltebiliriz diye çok düşündüm, fakat bir sonuç bulamadım. Yeniden yapılanma gerçekleştirilebilirse o zaman belki düzelebilir. Şu anda gerçekten iflas etmiş durumdayız ülke olarak. Ne ümidimiz var ne de bizi bu durumdan kurtaracak adam var. Bunu çok samimi bir şekilde söylüyorum. KOBİ Cansuyu, İstanbul Yaklaşımı gibi programlar Anadolu'ya gelmiyor. Arhavi TSO Yönetim Kurulu Başkanı Atıf Kesim: "Topal ayakla ihracat yapıyoruz" Türkiye'nin iyi bir duruma gelebilmesi için siyasi istikrar şart. Özellikle son 3 aydır yaşanan olaylar nedeniyle yabancı yatırımcılar piyasalarımıza güven duymuyorlar. Siyasi istikrarın sağlanması için iktidara destek verilmeli. Dünyada bir kriz var. Güçlü bir siyasete sahip olursanız bu krizi yenebilirsiniz. Biz ülke olarak cari açık konusunda problem yaşıyoruz. Ayrıca büyümede de düşüş var. Ben ihracatçıyım. Rakibimiz güçlü. Biz topal top oynuyoruz. Rakip 11 kişi biz 9. Kur çok aşağıda. Hükümet KOBİ'lere kredi de verse geri dönüşümü olmadıkça, kazanamadıkça zor. Mesela tekstil sektörü batmış durumda. Bu sektör lokomotif bir sektör. Bu sektöre özellikle destek verilmeli. Artvin TSO Yönetim Kurulu Başkanı Kurtul Özel: "KOSGEB desteklerine ulaşamıyoruz" Piyasadaki belirsizlikler ortadan kalkmalı ve içinde bulunulan kriz aşılmalı. Ülke olarak ekonomimiz de çok kırılgan bir noktada. İşlerin siyasi boyutu bizi ilgilendirmiyor. Biz ekonomik boyutuyla daha çok ilgileniyoruz. Hükümet KOBİ'lere destek veriyoruz diyor fakat KOSGEB'e başvuran KOBİ'lere finansman kalmadı cevabı veriliyor. Batman TSO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Teymur: "Güneydoğu'ya özel önem verilmeli" Son dönemlerde yaşanan parti kapatma davaları hoş değil. Bugün o partiye başka gün başka bir partiye. Partilerin bu şekilde kapatılmamamsı gerekir. Zaten Türkiye'nin ekonomisi perişan halde. Bu dava kapatma ile sonuçlanırsa ekonomi daha perişan olacaktır. Hükümetin KOBİ'lere verdiği destekleri olumlu buluyorum. Az olsa da yokluktan iyidir. Ama özellikle Güneydoğu'ya yatırımların artması gerekiyor. Bizim bölgemiz için de tarımsal teşvikler önemli. Bilecik TSO Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Özünlü: "Çekişme yerine ekonomiye odaklanılmalı" Siyaset kısır çekişmeler yerine ekonomi ve siyaseti konuşmalı. İstikrar sağlanmalı. Biz yarın yapacağımız işi bugünden kestiremiyoruz. Ayrıca gündemden düşmeyen açıklamalar da ortamı germekten başka bir işe yaramıyor. TOBB bir sivil toplum kuruluşu olarak gerekli sağduyu çağrısını yaptı. Ancak bu açıklamayı bile kendi kafalarına göre yorumlayanlar oldu. Bingöl TSO Yönetim Kurulu Başkanı Burhan Seçkin: "Artık kimse önünü göremiyor" Türkiye'de şu an belirsiz bir ortam var. İnsanlar karamsarlar, önlerini göremiyorlar. Her ne kadar destekler verilse de siyasi krizler aşılmadıkça projelerde önemsiz kalıyor. Artık olumlu ya da olumsuz Türkiye'nin önü açılmalı. Bizim için en önemli sektör hayvancılık. Eğer her bölgeye uygun teşvik uygulamazsanız o teşvişin de anlamı olmaz. Birecik TSO Yönetim Kurulu Başkanı Sadettin Bilgin: "KOBİ'ler kredilerden faydalanamıyor" Hükümete çok görev düşüyor. TOBB Başkanı elinden gelen çalışmayı yapıyor ama faydası yok. KOBİ'lere verilen krediler bir şey getirmiyor. Bunların faydası yok. İlk önce vergiler düşürülmeli, ucuz elektrik kullandırılmalı, akaryakıt fiyatları ucuzlatılmalı. Bütün üreticilere yaklaşmak lazım. Ayrıca tekstil sektörü de önemli bir sektör. Sektör teşvik edilmeli. Bitlis TSO Yönetim Kurulu Başkanı Davut Tezcan: "Ankara'da oturarak sorunlar çözülmez" STK'lar üzerine düşen görevi yaptılar, fakat siyasilerden tepki gördük. STK'ların süreç içerisinde önleri kesildi. Bizim bölgemizde sanayi kuruluşu yer almıyor. Altyapı olmadan da hükümetin verdiği destekler önem arz etmiyor. Bu işler Ankara'da oturup merkeziyetçi sistemle çözülmez. Gelip ne istiyorsunuz neler yapılması gerekiyor diye bakmak lazım. Bor TSO Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan İri: "STK'lar siyasete bulaşmamalı" Öncelikle tartışma ortamından vazgeçilmeli. STK'lara düşen görev partilerin dışında kalarak iyi projeleri ön plana çıkarmak. Hükümet krediler veriyor fakat bir geri dönüşüm yok. Bizim bölgemiz için önemli olan sektörler ise dericilik ve tekstil. Bozüyük TSO Yönetim Kurulu Başkanı Habib Esel: "Sağduyu çağrılarına kulak verilsin" Sorunların ortadan kalkması için hükümetin ve siyasilerin sağduyulu olması gerekiyor. Değişmesi gereken kanunlar bir an önce değişmeli. Kanunlar çıkınca STK'larda üzerine düşeni yapacaktır. Hükümet her zaman KOBİ olmazsa olmaz diyor, fakat verdiği destekler yeterli değil Burdur TSO Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Keyik: "Ortam STK'ların görevini yapmasına engel" Hükümetin görev yapma yetkisi elinden alındı. Gidişat çok iç açıcı değil. Biz STK'lar olarak görevini yapması için hükümeti zorlayabiliriz. Ancak ortam müsait değil. Hükümetin verdiği kredi destekleri yeterli değil, ama onlarında şartları ortada. Bizim ilimizde mermer, hayvancılık, doğal taş konuları ön planda. Bunlara verilecek destekler istihdamın da artmasına yardımcı olacaktır. Dörtyol TSO Yönetim Kurulu Başkanı Cemal Talay: "Üretim ve istihdam yaratan teşvik edilsin" Hükümetin verdiği kredi desteklerini yeterli görüyorum. Türkiye'de yıllardır teşvik mekanizmasına baktığınızda, teşviklerin rasgele herkese verildiğini görüyorsunuz. Oysa Türkiye'nin ihtiyacı üretimin ve dolayısıyla istihdamın artırılmasıdır. Bu yüzden bence üretim yapanların, istihdam yaratanların ihtiyaçları karşılanmalı. Gördes TSO Yönetim Kurulu Başkanı Ali Susmaz: "Teşvikten önce envanter lazım" Hükümetin KOBİ'lere verdiği teşvikleri yetersiz buluyorum. Türkiye'de mevcut durumu ortaya çıkaracak, neyimiz var neyimiz yok bunu gösterecek bir istatistik çalışması yok. Eğer istatistiğiniz yoksa her şey havada kalır. Teşvik mekanizmasının belirlenmesi için de ilk önce istatistik çalışmalarının yapılması gerek Gümüşhacıköy TSO Yönetim Kurulu Başkanı Kenan Karataş: "Herkes belini bankaya bağladı" İlk önce siyasi istikrar sağlanmalı ve hükümet ekonomiye zaman ayırmalı. STK'lar üzerlerine düşen görevleri yapıyorlar. Ancak onların da ekonomik anlamda önleri tıkanıyor. Herkes kendini bankaya bağlamış durumda. Bu süreç böyle devam etmez diye düşünüyorum. Teşvik konusunda da çiftçiye ve hayvancılığa destek verilmeli. Adana TO Yönetim Kurulu Başkanı Şaban Baş: "Teşvikte herkesin görüşü alınmalı" Hükümet bir an önce yatırım, istihdam ve sanayi yönünde çıkış yolu bulmalıdır. Tek kurtuluş yolu budur. Ekonomi iyi olursa sorunlar da çözülür. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından verilen KOBİ Cansuyu desteği yeterli değil ama başlangıç olarak iyi bir destek. Teşvik sistemi ise tartışma ortamıyla çıkartılmalı. Babadağ TO Nuri Öztarak: "Tekstile olmaz ama tarıma teşvik verilmeli" Siyaset Türkiye'nin bulunduğu süreçten çıkabilmesi için üzerine düşeni yapmalı. STK'lar üzerlerine düşen görevleri yeterince yerine getiriyorlar. Tekstil sektörüne teşvik verilmez ama tarıma verilmesi gerektiğini düşünüyorum. Balıkesir TO Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Akgün Yavuz: "Gerginlikten dolayı herkes beklemede" Herkes sağduyulu olmalı. Ortalık gergin durumda. İnsanlar beklemede. İşler durdu. Biz ekmek peşindeyiz. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından verilen yeni desteği de yeterli görmüyorum. Bizim bölgemizde ise gıda sektörüne teşvik sağlanması gerektiğini düşünüyorum. Bayındır TO Yönetim Kurulu Başkanı Adnan İnanır: "Kaostan bir an önce kurtulmamız lazım" İçinde bulunduğumuz kaos bir an önce atlatılmalı. Biz STK'lar olarak üzerimize düşen görevleri yerine getiriyoruz. STK'lar olarak bugüne kadar siyaseti içimize sokmadık. Hep işimizle ilgilendik. Ancak bundan sonrası içinde üzerimize ne tür görevler düşerse bu görevleri de yerine getirmeye hazırız. Yeter ki düzen bozulmasın. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın verdiği destekte eksiklikler var. Ancak uygulanırken uygun şekle getirilir diye düşünüyorum. Bizim bölgemizde ise hayvancılık sektörü önem taşıyor. Teşviklerin bölgemiz için bu yönde düzenlenmesi gerektiğine inanıyorum" Bergama TO Yönetim Kurulu Başkanı Ali İhsan Süter: "Odalar gerginlikten uzak dursun" Hükümet ve siyasetçiler artık siyaseti bırakıp ekonomiye yönelmeliler. STK'lar da ortalığı germeden ekonomiye odaklanmalı. TOBB bunu yapıyor. Sağduyulu olunması gerektiğini söylüyor ama siyasiler bunu dinlemiyorlar. Burhaniye TO Yönetim Kurulu Başkanı Rıza Pabuçcuoğlu: "STK'lar daha etkin olabilir" Yapılan işlerde siyasi menfaat gözetilmemeli. STK'lar da daha etkili şeyler yapabilirler. Teşvik konusunda da biz her zaman doğru teşvikten yanayız. Yöresel teşvik avantajlı olur diye düşünüyoruz. Bodrum TO Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Serdar Kocadon: "Turizm ve tarım destek istiyor" Yaşanan gerginlikler ortadan kaldırılmalı, ekonomiye bakılmalı. Çünkü ekonomimiz kötüye gidiyor. STK'lara görev versinler biz elimizden gelen her şeyi yaparız. Biz bölgemizde turizm ve tarım sektörlerinin desteklenmesini istiyoruz. Turizmin bu yıl çok iyi şekilde geçeceğini tahmin ediyoruz. Beyşehir TO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Tekinöz: "Kritik süreçten uzlaşmayla çıkılır" Türkiye'nin içerisinde bulunduğu kritik süreci aşabilmesi için ben uzlaşmak gerektiğine inanıyorum. Herkes geri adım atmalı. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından KOBİ'ler için hazırlanan son destek paketini yeterli bulmuyorum. Ama bir önceki desteğe oranla daha iyi durumda. Bünyan TO Yönetim Kurulu Başkanı Naim Yavuz: "Sicil affı artık şart oldu" Siyasiler artık ekonomiye yönelmeliler. Çünkü esnaf kan ağlar durumda. Bizim bölgemizde küçük esnaf çok fazla. Ayrıca sicil affı konusunda da çalışmalar yapılması gerektiğini düşünüyorum. Çünkü bankalar protestolu senetleri görünce bir kuruş para ödemiyorlar. Ceyhan TO Yönetim Kurulu Başkanı Ali Duru: "Üretici üzerindeki baskı azaltılmalı" Hükümetin, siyasilerin ve STK'ların birlik ve beraberlik içerisinde hareket etmesi gerekiyor. İktidar ve muhalefet olarak iletişimde bulunmak gerekiyor. Ayrıca üreticilerin üzerindeki baskılar da azaltılmalı. Edremit TO Yönetim Kurulu Başkanı Erol Ürer: "Batan gemiyi el ele kurtarmalıyız" Şu ortamda en çok ihtiyacımız olan şey birlik ve beraberlik. El ele verip batan ekonomiyi kurtarmamız gerekiyor. Sanayi Bakanlığı tarafından verilen destekler konusunda da yeterli görmek ayrı, kullanan işletmelere bakmak ayrı. Erdek TO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Yağcı: "Cansuyu projesi geç kaldı" Bu ortamda hükümet, siyasiler ve STK'lar uzlaşmacı olup görevlerine devam etmeliler. KOBİ'lere verilen Cansuyu desteği çok önemli buluyorum. İlk etapta çok güzel bir proje, hatta geç kalındı yapılmakta. Ağrı Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Nazif Acarbay: "Teşvikler kağıt üzerinde kalıyor" Bu sıkıntılı sürüçten çıkmak için siyasiler birbirlerine sataşmaktan vazgeçmelidir. Artık rahat ve huzurlu bir ortam istiyoruz. Ortada istikrarlı bir hükümet yok. Arada ezilen vatandaş oluyor. Sivil toplum kuruluşları olarak biz üzerimize düşeni yaptık. Toplumsal istekleri belirledik. KOBİ Cansuyu projesini yeterli bulmuyorum. Yapılan teşvikler kağıt üzerinde kalıyor. Akçakoca Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Vural: "STK'lar morali yüksek tutmalı" Türkiye'nin içinde bulunduğu kritik süreçten çıkması için siyasetçilere çok önemli görevler düşüyor. Gerçekleri kabul etmek ve metanetli olmak gerekiyor. Sivil toplum kuruluşları ise vatandaşın moralini yüksek tutmalı. KOBİ Cansuyu projesi gerekli ama yeterli değil. Akyazı Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Zafer Şinasi Bayraktar "İnsanların morale ihtiyacı var" Yaşanan sıkıntılı sürecin atlatılması için hükümetin istikrarlı bir politika izlemesi gerekir. İnsanların morale ihtiyacı var. Sivil toplum kuruluşlarının ise sanayiciyi motive etmesi gerekiyor. Alaşehir Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Halil Öztürk: "Yargı bağımsızlığı, kaosu önler" Kaos ortamından ancak yargı bağımsızlığı sağlanırsa çıkılabilir. Ekonomiyi artık düzeltmek gerekir. Panik yapmadan ekonomiyi kurtarmak lazım. KOBİ Cansuyu projesi yeterli değil. Geniş kapsama yayılmasıni istiyoruz. Teşvik sistemi için ise stratejik sektör tekstil olmalıdır. Alaplı Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı İsmail Öztürk: "Cansuyu projesinin kapsamı genişletilmeli" Mevcut sıkıntılı durumdan ancak istikrar sağlanırsa çıkılabilir. Sivil toplum kuruluşlarının uzlaştırıcı görev yapması gerek. KOBİ Cansuyu projesinin geliştirilmesi gerek. Kullanım alanları yaygınlaştırılmalıdır. Stratejik sektör ihracatı artırıcı, ithalatı önleyici alanlar olmalı. Otomotiv sanayii önem kazanmalı. Alanya Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Kerim Taç: "STK yol gösteriyor, icraatı hükümet yapmalı" Öncelikle Türkiye'nin kritik dönemden kurtulup, ekonomiye dönmesi gerekir. Ekonomi gündemi oluşturularak, ekonomi yaygınlık kazanmalı. Sivil toplum kuruluşları bu kaos ortamında ricacı konumunda oluyor. Sorunları kamuoyunun gündemine taşıyor. İcraat hükümete düşüyor. Alaca Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Günser Şirin: "Proje üretmek yeterli değil, etkinlik önemli" Hükümetin muhalefetle uzlaşması gerektiğini düşünüyorum. Sivil toplum kuruluşları ise uzlaşmacı çağrında bulunmalıdır. KOBİ Cansuyu projesine yetirli buluyorum. Türkiye'de sadece proje üretmek yeterli değil. Ancak bu proje firmaları rahatlatacaktır. Stratejik sektör olarak gıda ele alınmalı. Amasya Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Muammer Gedik: "Üretim yapılsa bile pazar durdu" Türkiye'deki sıkıntılı süreçten dolayı piyasa tamamen durdu. Üretilen ürünler pazar bulamıyor. Önümüzde karamsar bir tablo var. Sivil toplum kuruluşu olarak hükümete iyi yorumlar da yapsak yanlış anlaşılıyor. Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Özgen: "Yapısal reformlara ağırlık verilmeli" Ekonominin sıkıntı süreçten çıkması için yapısal reformlara ağırlık verilmeli. İstihdamı ve üretimi artıracak reformların Meclis'ten geçmesi lazım. Sivil toplum kuruluşu olarak herkes görevini çok iyi yerine getirmeli. Bizler ekonomik konularla ilgilenmeliyiz. Afşin Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Bekir Sıtkı Can: "Olumlu göstergeler vatandaşa yansımıyor" Türkiye'de öncelikle istikrarın sağlanması gerekir. Ülkemizdeki sıkıntıyı dünyadaki gelişmeler de etkiledi. Ama yatırımcıların önünün açılması gerekir. Şu andaki ekonomik göstergeler vatandaşa olumlu gösteriliyor ama yatırımcılar için sıkıntılı bir durum. Akhisar Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Erdayıoğlu: "Tarıma stratejik önem verilmeli" Tarım bölgesiyiz ama çok büyük sıkıntı yaşıyoruz. Çiftçinin eli de daraldı. İhracatçının önünün açılması ve vergilerin düşürülmesi gerek. Tarım sektörünün stratejik öneminin olduğunu düşünüyorum. Tarıma ağırlık verilmeli. Erdemli Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Sarı: "Uzun vadeli faizsiz kredi şart" Ekonomideki kaos ortamından çıkmak için uzun vadeli faizsiz kredilerin gündeme gelmesi gerekir. Bölgesel bazda teşviklerin yaygınlaştırılmasını istiyoruz. Erbaa Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Halil Başak: "Sigorta primleri silinmeli" Ekonomik sıkıntıdan çıkmak için sigorta primlerinin silinmesi gerek. Teşvikler önem kazanarak, başka bir ekonomik düzen oluşturulmalıdır. Sivil toplum kuruluşları üzerine düşen görevi yapıyor. KOBİ Cansuyu projesini yetirli bulmuyorum. Erciş Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Abdulrahman Gözütok: "Siyasiler üsluplarını düzeltmeli" Siyasetçilerin usluplarını düzeltmeliler. Türkiye, bundan kaybediyor. Yargı ile hükümet birbirine düştü. Yargı ile iktidar iyi geçinmeli. STK'lar yargıyla görüşerek bir dur demeli. Halk perişan oluyor. Fatsa Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Fahri Tanrıkulu: "Adı konulmayan bir kriz yaşıyoruz" Şu anda gündem ekonomi dışına çıktı. Ekonomi gündeminin birinci gündem maddasi haline getirilmesi şart. Adı konulamayan bir kriz yaşıyoruz. Gergin ortamdan çıkılması gerek. Erzin Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Bekir Soylu: "Krediyi canlarının istediğine veriyorlar" Hümümetin üzerine düşen en önemli görev enflasyonu düşürerek, bazı girdileri kontrol etmesi gerekir. Göstergeler olumlu görünmüyor. Enflosyon yüzde 60'ları bulacak. STK'ların yatırımlarda daha dikkatli davranmaları gerekiyor. KOBİ Cansuyu projesi yetirli değil. Bürokratik engeller var. Canları istediklerine kredi veriyorlar. Stratejik sektör olarak ise demircilik sektörü ele alınmalıdır. Haymana Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Adem Kılınç: "Cansuyu projesi hâlâ Haymana'ya uğramadı" Siyasilerin artık germe politikasından vazgeçmeleri gerekiyor. Sivil toplum kuruluşları ise TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu'nun belirttiği gibi herkesin bir adım geri adım atması gerektiğini savunuyor. KOBİ Cansuyu projesi henüz Haymana'ya uğramadı. Haymana gözden çıkmış durumda. Bize yansımadı proje. Türkiye'nin stratejik sektör olarak belirlemesi gereken sektör tarım ve hayvancılık sektörüdür. Ilgın Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Gezgin: "Krizden en çok biz etkileniyoruz" Hükümete önerim artık ortalıktaki gerginliği bırakmalarıdır. Artık bir adım geri atmaları gerekiyor. Ekonomik krizden en çok etkilenenler sanayiciler. Sivil toplum kuruluşlarına istihdamı sağlamak düşüyor. Biz gereğini yapıyoruz. KOBİ Cansuyu projesini yarar sağlayacağını düşünüyorum. Stratejik sektör olarak tarım ve elektronik sektörü değerlendirilmelidir. Gönen Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Emin Mehmet Karatan: "Yeniden seçimlere tahammülümüz yok" Türkiye'de kaos ortamından sadece siyasetçiye görev düşmüyor. Devletin diğer kurumlarına da görev düşüyor. Sorumluluk herkeste. Biz istikrardan yanayız. Ama gelecekten endişeliyiz. Yeniden seçim ve yeniden ekonomik fizibilitelere tahammülümüz yok. Yozgat Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Şenol Daşdan: "Stratejik sektörler bölgelere göre seçilsin" Öncelikle hükümetin KOBİDES projesini hayata geçirmeleri gerek. Üretime dayalı yeni bir kalkınma modeli ortayı çıkırılmalı. STK'lar ise üretici işletmelerin durumlarının tespitini yapmalılar. Stratejik sektör belirlemek bölgelere değişmeli" Yüksekova Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Selahattin Doğan: "İşyerini siftahsız kapatanlar var" Siyasilerin bir an önce ekonomiyi düzeltmek için ellerinden geleni yapmaları gerekir. Türkiye'nin ekonomisi belli. Bazı esnaf ve tüccarımız siftah yapmadan dükkanını kapatıyor. KOBİ Cansuyu projesinden biz yararlanamıyoruz. Yüksekova hiçbir teşvekten yararlanamıyor. Devlet desteği bekliyoruz. Yüksekova'da stratejik sektör olarak tarım ve hayvancılık sektörü desteklenmeli. Ordu Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Aydın: "Bu faiz sistemiyle işler yürümez" Türkiye'de artık siyasi belirsizliğin ortadan kalkması gerekiyor. İşsizliğin önlenmesi için yatırımların teşvik edilmesi lazım. Bu faiz yapısıyla işler yürümez. Belirsiz bir ortamın ve gerginliğin ortadan kaldırılması gerek. Sivil toplum kuruluşları gerekli reformların yapılmasında yön göstermeli. KOBİ Cansuyu projesi yeterli değil ama başlangı için olumlu bir gelişmedir. Türkiye'de stratejik sektör katma değeri yüksek olan sektörler olmalı. Örneğin inşaat, tekstil gibi ülkeye getirisi yüksek olan sektörlerdir. DÜNYA'NIN ARAŞTIRMASINA KİMLER KATILDI Ardahan TSO Yönetim Kurulu Başkanı Latif Tosunoğlu Ardeşen TSO Yönetim Kurulu Başkanı Recep Eksilmez Arhavi TSO Yönetim Kurulu Başkanı Atıf Kesim Artvin TSO Yönetim Kurulu Başkanı Kurtul Özel Batman TSO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Teymur Bilecik TSO Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Özünlü Bingöl TSO Yönetim Kurulu Başkanı Burhan Seçkin Birecik TSO Yönetim Kurulu Başkanı Sadettin Bilgin Bitlis TSO Yönetim Kurulu Başkanı Davut Tezcan Bor TSO Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan İri Bozüyük TSO Yönetim Kurulu Başkanı Habib Esel Burdur TSO Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Keyik Dörtyol TSO Yönetim Kurulu Başkanı Cemal Talay Gördes TSO Yönetim Kurulu Başkanı Ali Susmaz Gümüşhacıköy TSO Yönetim Kurulu Başkanı Kenan Karataş Adana TO Yönetim Kurulu Başkanı Şaban Baş Babadağ TO Nuri Öztarak Balıkesir TO Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Akgün Yavuz Bayındır TO Yönetim Kurulu Başkanı Adnan İnanır Bergama TO Yönetim Kurulu Başkanı Ali İhsan Süter Burhaniye TO Yönetim Kurulu Başkanı Rıza Pabuccuoğlu Bodrum TO Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Serdar Kocadon Beyşehir TO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Tekinöz Bünyan TO Yönetim Kurulu Başkanı Naim Yavuz Ceyhan TO Yönetim Kurulu Başkanı Ali Duru Çumra TO Yönetim Kurulu Başkanı Durmuş Çelik Develi TO Yönetim Kurulu Başkanı Muslafa Maşlak Doğanhisar TO Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Köprülü Edremit TO Yönetim Kurulu Başkanı Erol Ürer Erdek TO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Yağcı Adapazarı TSO Yönetim Kurulu Başkanı Erol Öztürk Ağrı TSO Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Nazif Acarbay Akçakoca TSO Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Vural Akyazı TSO Yönetim Kurulu Başkanı Zafer Şinasi Bayraktar Alaşehir TSO Yönetim Kurulu Başkanı Halil Öztürk Alaplı TSO Yönetim Kurulu Başkanı İsmail Öztürk Alanya TSO Yönetim Kurulu Başkanı Kerim Taç Alaca TSO Yönetim Kurulu Başkanı Günser Şirin Amasya TSO Yönetim Kurulu Başkanı Muammer Gedik Antalya TSO Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Özgen Afşin TSO Yönetim Kurulu Başkanı Bekir Sıtkı Can Akhisar TSO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Erdayıoğlu Erzincan TSO Yönetim Kurulu Başkanı Aydın Yalvaç Erzurum TSO Yönetim Kurulu Başkanı Muammer Cindilli Erdemli TSO Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Sarı Erbaa TSO Yönetim Kurulu Başkanı Halil Başak Erciş TSO Yönetim Kurulu Başkanı Abdulrahman Gözütok Elbistan TSO Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Paksoy Emirdağ TSO Yönetim Kurulu Başkanı Yılmaz Ünver Erzin TSO Yönetim Kurulu Başkanı Bekir Soylu Gelibolu TSO Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Verol Fatsa TSO Yönetim Kurulu Başkanı Fahri Tanrıkulu Gediz TSO Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Dönmez Denizli SO Yönetim Kurulu Başkanı Müjdat Keçeci Kocaeli SO Yönetim Kurulu Başkanı Yılmaz Kanbak Susurluk TO Yönetim Kurulu Başkanı Lütfi Bintaş Şereflikoçhisar TO Yönetim Kurulu Başkanı Nizam Ali Emekçi Torbalı TO Yönetim Kurulu Başkanı Muzaffer Sekban Adana SO Yönetim Kurulu Başkanı Ümit Özgümüş Kozan TO Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Çelen Körfez TO Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Efe Marmaris TO Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Karacan Milas TO Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Doğru Menemen TO Yönetim Kurulu Başkanı Yılmaz Güral Kuşadası TO Yönetim Kurulu Başkanı Serdar Akdoğan Nazilli TO Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Gacar Muğla TO Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Karakuş Sarayköy Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Dikici İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Zeytinci Haymana TO Yönetim Kurulu Başkanı Adem Kılınç Ilgın TO Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Gezgin Gönen Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Emin Mehmet Karatan Yenişehir TSO Yönetim Kurulu Başkanı Memiş Oral Yozgat TSO Yönetim Kurulu Başkanı Şenol Daşdan Konya Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Üzülmez Gebze TO Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Başaran Yüksekova TSO Yönetim Kurulu Başkanı Selahattin Doğan Zile TSO Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Berberoğlu Vezirköprü TSO Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Sadıkedis Ordu TSO Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Aydın Orhangazi TSO Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Çoklar Of TSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Saral Oltu TSO Yönetim Kurulu Başkanı Baki Karaca Hayrabolu TSO Başkanı Hasan İrtem Hopa TSO Yönetim Kurulu Başkanı Sinan Altınsoy Iğdır TSO Yönetim Kurulu Başkanı Kamil Arslan Isparta TSO Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Hüseyin Kaçıkoç Karabük TSO Yönetim Kurulu Başkanı Şaban Akyüz Karacabey TSO Yönetim Kurulu Başkanı Özer Matlı