Ar-Ge harcamaları yüzde 1’e yaklaştı!

ANKARA - Türkiye Ar-Ge harcamalarını gelişmiş ülkeler seviyesine yükseltmeyi amaçlarken, yüzde 1’lik psikolojik seviyeye de yaklaşmaya başladı. Türkiye’de 2013 yılında Gayrisafi Yurtiçi Hasıla’nın yüzde 0.95’ine karşılık gelen 14 milyar 807 milyon liralık Ar-Ge harcaması yapıldı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2013 yılı Ar-Ge faaliyetleri araştırması sonuçlarını açıkladı. Buna göre, Türkiye’de kamu kuruluşları, vakıf üniversiteleri, ticari sektörler ve devlet üniversiteleri 2013 yılında Ar-Ge’ye 14 milyar 807 milyon lira harcadı. Cari fiyatlarla Ar-Ge’ye yapılan harcama, 2012 yılına göre 1 milyar 745 milyon lira artış gösterdi. Bu kategoride 2009 yılında 8 milyar 87 milyon lira olan harcama, 2010’da 9 milyar 268 milyon liraya, 2011 yılında 11 milyar 154 milyon lira, 2012’de ise 13 milyar 62 milyon liraya yükseldi. Ar-Ge’nin GSYİH içindeki payı da 2010 yılında başladığı yükseliş trendini sürdürdü. 2010 yılında Ar-Ge harcamalarının GSYİH içindeki payı yüzde 0.84 düzeyindeyken, bu oran 2011’de yüzde 0.86’ya, 2012’de ise yüzde 0.92’ye yükselmişti. 

Sektör ve harcama gruplarına göre yapılan değerlendirmeye göre Ar-Ge harcamalarının yarısına yakını (yüzde 47.5) ticari kesim tarafından yapıldı. Yükseköğretim kurumları 6.2 milyar lira (yüzde 42.1), kamu sektörü ise 1.5 milyar lira (yüzde 10.4) harcama yaptı. 2013 yılında istihdam tam zaman eşdeğeri Ar-Ge personeli sayısı bir önceki yıla göre yüzde 7.5 artarak 112 bin 969’a yükseldi. Bunların 78 bin 723’ünü erkek, 34 bin 246 tanesini ise kadın personel oluşturdu. 

Ticari kesimde Ar-Ge’ye 7 milyar lira harcandı

 Yükseköğretim kurumlarında Ar-Ge için yapılan 6 milyar 232 milyon liralık harcamanın en büyük bölümü 1 milyar 982 milyon lira ile sağlık bilimleri dalında yapıldı. Bunu 1 milyar 518 milyon lira ile sosyal bilimler, 1 milyar 150 milyon lira ile mühendislik bilimleri, 752 milyon lira ile beşeri bilimler takip etti. 2013’te doğal bilimler dalında 543 milyon liralık, tarım bilimleri dalında ise 284 milyon liralık Ar-Ge harcaması yapıldı. 2013’te ticari kesimde Ar-Ge’ye 7 milyar 31 milyon lira harcama yapılırken, bunun 4 milyar 523 milyon liralık kısmını 250 ve daha yukarı personel istihdam eden şirketler gerçekleştirdi. 50-24 arası personel çalıştıranlar 1 milyar 94 milyon liralık harcama yaparken, 10-49 kişi çalıştıranlar 892 milyon lira, 1-9 arasında işçi çalıştıranlar ise 521 milyon liralık harcama yaptı.

Işık: Ar-Ge desteklerinde kapsam genişleyecek 

Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, inovasyon ve girişimcilik ekosisteminin oluşturulmasına katkı sağladıklarını bildirdi. Bakanlığın, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri, Ar-Ge Merkezleri, Teknoloji Transfer Ofisleri gibi kurumsal yapılara destek verdiğini belirten Işık, San-Tez, Teknogirişim, Teknolojik Ürün Tanıtım ve Pazarlama, Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı gibi projeye dayalı desteklerin, Ar-Ge, inovasyon ve girişimcilik ekosisteminin oluşmasına katkı sağladığını aktardı. Öncelikli hedefl eri arasında özel sektörün Ar-Ge harcamalarının artırılarak devam ettirilmesi olduğuna dikkat çeken Bakan Işık, bu desteklerin yeni alanları da kapsayacak şekilde yaygınlaştırılacağının altını çizdi.