Bankaların döviz pozisyon açığı 456 milyon dolara geriledi

Levent AKBAY

Bankacılık sektörünün net döviz pozisyon açı­ğı 24 Mart haftasında da gerileyişini sürdürerek 456 milyon dolara düştü. Yıla 1 mil­yar 806 milyon dolar döviz po­zisyon fazlası ile giren sektör 13 Ocak haftasında açık pozisyon taşımaya başlamış, açık 17 Şubat haftasında 1 milyar 510 milyon dolar ile zirveye ulaşmıştı. Bu ta­rihten sonra tekrar gerilemeye başlayan sektörün döviz pozis­yon açığı 17 Mart haftasında 552 milyon dolara kadar indikten sonra 24 Mart haftasında 456 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Kasım 2022’de 5 milyar do­ların üzerinde döviz pozisyon fazlası olan bankacılık sektörü­nün döviz pozisyon dengesin­deki dalgalanma döviz ihtiyacı­na paralel olarak BDDK’nin ardı sıra yayınladığı tebliğlerle izah ediliyor. BDDK 10 Ocak’ta uy­gulanmak üzere Aralık 2022’de aldığı karar ile bankaların net döviz pozisyonunun özkaynak­ları içindeki payında üst sınırı, özkaynakların yüzde 20’sinden yüzde 5’ine indirdi. Bunun üze­rine bankacılık sektörü fazla dövizden kurtulmaya çalışarak açık pozisyona geçti.

BDDK 9 Mart’ta aldığı bir başka kararla; bankaların mut­lak değeri daha önce azami yüz­de 5 olarak belirlenen yabancı para net genel pozisyon/özkay­nak standart oranı ile konsolide finansal tablolar esas alınarak hesaplanan ya­bancı para net genel pozis­yon/özkaynak standart oranı­nı bu kez yüz­de 5’ten yüzde 10’a çıkardı. Bu karar çerçeve­sinde bankalar portföylerine döviz ekleme­ye başladılar.

Döviz fazlasından döviz açığına

Kasım ayında kamu mevdu­at bankalarının 43,2 milyon dolar, yerli özel bankaların 2,3 milyar dolar, yabancı mevduat bankalarının da 2,5 milyar dolar olmak üzere sektörün 5,1 mil­yar dolar döviz pozisyon fazlası varken, BDDK tarafından yapı­lan rasyo değişikliğinin ardın­dan sistem açığa geçmiş, 17 Şu­bat 2023 tarihi itibarıyla sek­törün net döviz pozisyon açığı 1 milyar 510 milyon dolara çık­mıştı. Bu tarihte kamu mevduat bankalarının açığı 963,3 milyon dolar, yabanca mevduat banka­larının açığı 72,2 milyon dolar, yerli özel mevduat bankalarının açığı ise 495,3 milyon dolar ola­rak gerçekleşmişti. Bu tarihten sonra gerilemeye başlayan po­zisyon açığı 24 Şubat’ta 1 mil­yar 392 milyon dolara, 3 Mart’ta 1 milyar 172 milyon dolara, 10 Mart’ta 970 milyon dolara, 17 Mart’ta 552 milyon dolara ve son olarak 24 Mart’ta ise 456 milyon dolara kadar düştü.

24 Mart haftasında 34 milyar 911 milyon dolarlık özkaynağı olan kamu bankaların döviz po­zisyonu 783 milyon dolar açık verdi. 26 milyar 51 milyon dolar özkaynağa sahip yabancı ban­kaların net döviz pozisyonu 401 milyon dolar fazla verirken, 34 milyar 26 milyon dolar özkay­nağa sahip yerli özel bankalar ise 34 milyon dolar açık verdi. Böylelikle net döviz pozisyon açığı 456 milyon dolara kadar geriledi.