Bolat: Suriye ile kazan kazan işbirliği istiyoruz
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, 8 Aralık’ta Suriye’de başlayan dönemin başarıya ulaşmasının en büyük temennileri olduğunu, istikrarlı bir komşu için Suriye ile kazan-kazan prensibiyle işbirliği yapmayı amaçladıklarını söyledi.
Güneş DOĞDU SOYLU
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Gaziantep’te MÜSİAD ve IBF tarafından organize edilen “Suriye’nin Sanayi ve Ticaret Altyapısının Yeniden İmarı İçin Türk ve Suriyeli İş Adamları Gaziantep’te Buluşuyor” programında Türk ve Suriyeli iş dünyası temsilcileriyle bir araya geldi. Bolat burada yaptığı konuşmada, bu organizasyonda, yeni dönemde özgür Suriye’nin sanayi ve ticaret altyapısının yeniden inşası için yapılabilecekleri, imkânları, muhtemel zorlukları masaya yatırıp fikir alışverişinde bulunacaklarını belirtti.
Temaslar sonucunda Suriye tarafından 269 üründe yüzde 70’lere varan gümrük vergisi indirimi yapılmasının önemine değinen Ticaret Bakanı Ömer Bolat, “Öncelikle 2011 yılında askıya alınan Serbest Ticaret Anlaşması’nın yeniden hayata geçirilmesi için temaslarımız devam ediyor. Gümrük vergisi indirimi yapılan ürünlerde Suriye’ye ihracatımızda öne çıkan gruplar şöyledir: Buğday unu, yumurta, kahve, kanatlı eti, bitkisel ürünler, mısır, katı margarin, süt tozu, petrol yağları, temizlik ürünleri, cam bardak, cam hamuru, demir/çelikten mutfak eşyaları, plastikten bazı eşyalar, motosiklet aksam ve parçaları. Suriye’nin inşasında kazan kazan prensibiyle işbirliği yapmak istiyoruz. Her iki ülkenin faydasına olması yönünde istikrarlı bir komşumuz olsun istiyoruz” dedi.
İç savaş döneminde ticareti ithalatta ve ihracatta yasaklı ürünlerde yeni bir dönemin başlayacağını müjdeleyen Bakan Bolat, en geç cuma gününe kadar yeni bir ticaret rejimine geçileceğini aktardı. Bakan Bolat, diğer önemli kararın da Suriye’ye daha hızlı geçişler konusunda olduğunu söyledi.
Türkiye’den Suriye’ye geçmek isteyenlerin izin talebinin sınır vilayetlerindeki valilik tarafından arşiv araştırması yapıldıktan sonra hızla gerçekleştirileceğinin altını çizen Bakan Bolat, şunları kaydetti: “Bu geçişleri hızlandıracaktır. Arşiv araştırmasında, terör suçları, her türlü kaçakçılık suçları, nitelikli dolandırıcılık, soykırım ve insanlığa karşı suçlar gibi suç türleri üzerinden yapılacak arşiv araştırmalarından sonra geçişlere izin verilecektir, başvurulardan sonra ve geçişler pasaportla yapılacaktı.
İlk defa geçişlerde 10 güne kadar valilerimiz izin verecekler. İkinci ve diğer geçiş taleplerinde ise Suriye’deki sanayi veya ticaret odaları tarafından onaylı davet mektubu veya yetkili kurumdan alınan yazı getirilmek suretiyle süre sınırı konulmaksızın valiliklerimiz işlem yapacaklardır. Hava yolu ile geçişlerde ise Suriye tarafında Türkiye’ye gelmek isteyen iş insanları için hava yolu geçişlerinde özel bir vize uygulama olacaktır. Türkiye’nin Şam Büyükelçiliği ve Halep Başkonsolosluğuna başvuracaklar. İstizan vizesi adı verilen bir vize türüyle onlar da Türkiye’ye tabii sınırlı süreli olarak gelip ticaret, yatırım görüşmelerini yapabileceklerdir.”
“81 bin 576 kişi ülkesine döndü”
Hatay Yayladağı gümrük kapısını 9 Aralık’ta yolcu geçişine açtıklarını bildiren Bolat, “Ticaret geçişine de açmak istiyoruz. Suriyeli kardeşlerimiz bir aylık hazırlık süreci istedi bizden, onu bekliyoruz. 8 gümrük kapımız açıktır. Bu kapılarımızın yenilenmesi iyileştirilmesi konularını yatırım programımıza aldık. 9 Aralık 2024-20 Ocak 2025 tarihleri arasında 8 faal gümrük kapımızdan 81 bin 576 kişi gönüllü geri dönüş yapmıştır” dedi.
Uluslararası İş Forumu (IBF) Başkanı Erol Yarar, bugün Türkiye ile Suriye arasında en üst düzeyde görüşme gerçekleştirileceğini ifade ederek, “Yokluğu varlığa çevirmeye, yardımı iktisadi gelişmeye çevirecek bir gündür bugün. O yüzden bir milattır bugün. Bugün bu miladı sizler yazıyorsunuz, bu başlangıca sizler imza atıyorsunuz. Artık Suriye yoklukla, kanla, hicretle, muhacirleriyle anılmayacak, iktisadi işbirliği yapan iş adamlarıyla, kardeş olan milletle ve bütünleşik iki devletle birlikte anılacaktır” ifadelerini kullandı.
8 Aralık’tan itibaren Gaziantep’e gelen yabancı ziyaretçi sayısının arttığını dile getiren Gaziantep Valisi Kemal Çeber ise, “Kanada, Amerika, İrlanda gibi birçok ülkeden gelen oluyor ilimize. Gaziantep’in Suriye konusunda tecrübesinden faydalanmak istediklerini aktarıyorlar” diye konuştu.
MÜSİAD Başkanı Mahmut Asmalı ise “Suriye’nin yeni yolculuğunda geleceğe umutla bakabilmesi için buradayız. Özgür Suriye’nin yatırım işbirliklerini bu zirvede konuşacağız. Daha güçlü ayağa kalkmasını sağlamaya yönelik konuları konuşacağız. Unutmayalım ki her zorluk inanç ve gayretle aşılacaktır” dedi.
“Yasaklı ürünlerde yeni bir ticaret rejimine geçiyoruz”
İç savaş döneminde özellikle Suriye’nin kuzeyinde TSK’nın barış harekâtlarıyla oluşturulan özgür bölge ile ticarette ve Esad yönetiminin arka geri planında ihracatı ve ithalatı sınırlanan bazı ürünlerin olduğunu bildiren Bakan Bolat, “Yasaklı ürünler listesi var idi. Bunlar hükümet kararıyla genelgelerle yayınlanmıştı. Transit ticarette sınırlı ürünler var idi. Yeni dönemde perşembe en geç cuma günü yeni bir ticaret rejimine geçeceğiz. Bu yasaklı ve sınırlandırılan ihracat ve ithalattaki ürünler kapsamını en ileri şekilde genişletiyoruz. İki üç ürün haricinde Suriye’ye ticaret ithalatta ve ihracatta serbest olacaktır” dedi.