Bosna Hersek’te içme suyunun kaynağı bol ama işleyen yok
Temiz su kaynakları bakımından oldukça zengin olan ancak içme sularını halen ithal eden Bosna Hersek’te bu alanda yatırım fırsatları bulunuyor.
Taylan BÜYÜKŞAHİN
ÜLKE REHBERİ
Bosna Hersek, Avrupa'nın ortasındaki coğrafi konumu, yeraltı ve yerüstü zenginlikleri, kalifiye insan kaynağı ile önemli iş fırsatları barındıran bir ülke. Çeşitli alanlarda yatırımlar yapılmaya başlanan Bosna Hersek’te, savaşta zarar gören ekonomi her geçen gün daha da canlandırılıyor. Ancak bu yatırımlar henüz istenilen seviyede değil. Bosna Hersek’in özellikle su kaynaklarının zenginliğine dikkat çeken Bosna Hersek ile İlişkileri Geliştirme Merkezi (BİGMEV) Başkanı Muzaffer Çilek, bu alanda önemli iş fırsatları olduğunu söyledi. Çilek, "Bosna Hersek’in ciddi bir içme suyu potansiyeli ve binlerce temiz kaliteli su kaynağı varken hala içme suyunu ithal ettiğini görüyoruz. Bu alan önemli bir yatırım alanı" dedi.
10 bin kilometrelik nehirler
Bosna Hersek su zengini bir ülke olduğunu anlatan Çilek, enerji alanında da çok büyük bir potansiyel ve fırsat olduğunu kaydetti. Ülkenin, hidroelektrik enerjide Avrupa'nın en büyük potansiyeline sahip ülkesi olduğunu ifade eden Çilek, "Ancak su kapasitelerinin henüz yüzde 30'u kullanılmış durumda. 600'e yakın tespit edilmiş mini hidroelektrik enerji santral alanı yatırımcısını bekliyor. Bunun yanı sıra 10 bin kilometrelik birinci kalite nehirleri ile alabalık ve su ürünleri yetiştiriciliği konusunda cazip iş imkanları mevcut" diye konuştu.
Bosna Hersek’in yüzde 50’sinin ekilebilir arazi ve tamamına yakın kısmının organik tarıma elverişli olduğunu vurgulayan Çilek, bunun da yatırımcıya hem tarım hem de hayvancılık konusunda önemli fırsatlar sunduğunu belirtti. Turizm alanında da yatırım fırsatlarının olduğunu söyleyen Çilek, sözlerine şöyle devam etti: "Bosna Hersek bir turizm cenneti diyebiliriz. Hemen hemen tüm turizm çeşitleri için uygun. Adriyatik Denizi ve göl plajları ile yaz turizmi, eşsiz dağları, nehirleri ve kanyonları ile doğa-macera turizmi, otantik köyleri ile eko turizmi, olimpik, şehir merkezine yakın ve yağış oranı yüksek dağlarında kış turizmi, tarih-kültür turizmi, kaplıca ve termal suları ile sağlık turizmi, hem hristiyan hem de müslümanlar için kutsal yerleri ile inanç turizmi alanlarında birçok yatırım fırsatı mevcut. Bunların yanı sıra orman ürünleri, mobilya, sağlık, perakendecilik, madencilik alanlarında kazan kazan çerçevesinde birçok yatırım projesi hayata geçmeyi bekliyor."
Yatırımcıya kolaylıklar sağlanıyor
Tüm bu projeler için uygun kredi imkanları, çeşitli belediyeler tarafından sağlanan teşvikler ve vergi kolaylıklarından yatırımcıların faydalanabileceğini söyleyen Çilek, "Ayrıca iki ülke arasında imzalanan serbest ticaret anlaşması çerçevesinde bazı istisnai ürünler dışında ürünlerin yüzde 95’inde hiçbir gümrük vergisi alınmıyor. Bu da, Bosna Hersek’e yatırım için büyük avantaj. Çünkü Türkiye içindeki bir başka şehre ürün gönderme kolaylığında ticaret yapılabiliyor" dedi.
BİGMEV olarak Türkiye'den Bosna Hersek'e yatırımı artırmayı ve Bosna Hersek'ten Türkiye'ye ticareti güçlendirmeyi temel misyon edindiklerini ve bu yönde çalışmalarını sürdürdüklerini ifade eden Çilek, "Türkiye ile Bosna Hersek arasında son derece gelişmiş olan kültürel ve kardeşlik ilişkilerinin maalesef ekonomik hayata yansımadığını görüyoruz. Türkiye, Bosna Hersek'e yatırım yapan ülkeler arasında sadece 9. sırada yer alırken, dış ticaret açığı da 60 milyon euro civarında. BİGMEV olarak projeleri ve yatırımcıları kazan kazan çerçevesinde buluşturuyor, projenin fikir aşamasından hayata geçişine kadar danışmanlık ve rehberlik hizmeti veriyoruz. Bunun yanı sıra iki ülke iş dünyaları arasında sürdürülebilir ilişkiler tesis ediyor, Bosna Hersek'te kırsal kalkınma, KOBİ gelişim ve mesleki eğitim projelerini yürütüyoruz. Tüm bunları kar amacı gütmeden gerçekleştiriyoruz" dedi.
Türk iş insanlarına fırsatları gelip yerinde görmelerini tavsiye eden Çilek, mutlaka resmi kurumlar üzerinden hareket edilmesi ve ülkenin tamamındaki fırsatlara bakılması gerektiğini vurguladı. Çilek, "BİGMEV ile irtibata geçebilir, ilgilendikleri alanlar ile ilgili bilgi alabilir, bizim hazırlayacağımız nokta atışı program ile gerekli görüşme ve incelemelerini gerçekleştirebilirler" diye konuştu.
Nüfus: 3.875.723
Para birimi: KONVERTİBIL MARK
Başkent: SARAYBOSNA
Yönetim şekli: FEDERASYON
Enflasyon: YÜZDE 2.2
GSYİH: 32.08 MİLYAR DOLAR
Kişi başına düşen milli gelir: 8.300 DOLAR
İhracat: 5.427 MİLYAR DOLAR
İthalat: 10.18 MİLYAR DOLAR