Çinliler Türk kirazını 2016'da yiyecek

Antalya'da gerçekleştirilen G20 Liderler Zirvesi'nde Türkiye ile Çin arasında imzalanan protokolle Türk kirazının Çin'e ihraç edilmesinin önünündeki engeller kalktı.  

Türkiye ile Çin arasında G20 Zirvesi'nde imzalanan 7 anlaşma arasında, "Türk Kirazlarının Çin'e İhraç Edilmesine Yönelik Bitki Sağlığı Gereklilikleri Protokolü" de yer aldı. Protokole, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Kutbettin Arzu ile Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi imza attı. Bu protokol ile Türk kirazının Çin'e ihraç edilmesi imkanı doğdu.  

Dünyada kiraz üretimi 2 milyon 405 bin hektar alanda 2 milyon 295 bin ton olarak gerçekleşti. Bu üretimin önemli bir bölümünü Türkiye, İran ve ABD üstlenirken, Türkiye'de 2013'te 494 bin ton, 2014'te 446 bin ton, 2015'te de 531 bin ton kiraz üretimi gerçekleşti. Böylece dünya kiraz üretiminin yüzde 20'sini Türkiye karşıladı. 

Geçen sene itibarıyla Türkiye'de ÇKS'ye kayıtlı 53 bin 101 kiraz yetiştiricisi 474 bin 482 dekar alanda üretim yaptı. 

Toplam üretimin yüzde 59'nun gerçekleştirildiği ilk 10 il, Konya, İzmir, Manisa, Isparta, Bursa, Amasya, Kütahya, Çanakkale, Afyon ve Kahramanmaraş olarak sıralandı.  

Kiraz ihracatı en çok 17 bin ton ve 67 milyon dolar ile Almanya'ya gerçekleştirilirken, bu ülkeyi 13 milyon dolar (10 bin ton) ile Rusya, 13 milyon dolar (6 bin ton) ile Bulgaristan, 2 milyon dolar (3 bin ton) ile Irak ve 10 milyon dolar (2 bin ton) ile Hollanda takip etti. 

Kiraz üretimindeki destekler 

Kiraz üretiminde çiftçiye 2014 için sertifikalı aşılı fidan kullanımına dekar başına 280 lira, standart aşılı fidan kullanımına dekar başına 100 lira destek verilirken, 2005-2014 arasında toplam 64 bin 396 dekar kapama kiraz bahçe tesis edildi ve üreticilere 11 milyon 482 bin lira destek sağlandı. 

Üreticilere 2014 için dekar başına 13,9 lira mazot, gübre ve toprak, 110 lira biyoteknik mücadele, organik tarım uygulamalarında dekar başına 70 lira, iyi tarım uygulamalarında dekar başına 50 lira destek verildi. 

Ayrıca söz konusu üretimde ürün depolama, işleme, paketleme, ambalajlama, sulama ile makine-ekipman yatırımları kırsal kalkınma projeleri çerçevesinde destekleniyor. 

"Çin çok önemli bir pazar" 

Türkiye Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler Serbest Meslek Mensupları ve Yöneticiler Vakfı (TOSYÖV) Başkan Yardımcısı İhsan Beşer, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Çin Halk Cumhuriyeti'nin Ankara Büyükelçisi Gong Xiaosheng ile Afyonkarahisar kirazının bu ülkeye ihraç edilebilmesi için temaslarda bulunduklarını söyledi. 

Afyonkarahisar'ın en önemli ihraç ürünlerinden birinin kiraz olduğuna dikkati çeken Beşer, dış satımın genellikle Avrupa ülkelerine yapıldığını aktardı. 

Çin'in Türkiye için çok önemli bir pazar olduğunu vurgulayan Beşer, şöyle konuştu: 

"Çin'in yıllık kiraz ithalatı 143 milyon dolar. Bunun 100 milyon dolarını Şili'den, 43 milyon dolarını da ABD'den temin ediyorlar?. Türkiye'nin ihraç ettiği kirazın üçte biri Afyonkarahisar'da üretiliyor. Protokol, bundan dolayı Afyon kirazı için çok önemli. Kiraz, bir aylık sürede tüketilen bir ürün olduğu için ticaretinin çok kısa zamanda yapılması lazım. Sultandağı kirazı, haziran ve temmuz aylarında olgunlaşıyor. Ocak-şubat döneminde Çin'de alıcı ve satıcıları bir araya getirecek kiraz tanıtım günleri düzenlememiz lazım. Çin, buna benzer birçok etkinlik yapıyor. Biz çok daha iyilerini yapabiliriz." 

Kirazın ihracatı için bazı düzenlemelere ihtiyaç duyulduğuna değinen Beşer, bu konuda pazarlama stratejilerine yönelik bilgilendirme toplantıları yapacaklarını ifade etti. 

"Hepimiz için iyi bir dönem başlayacak" 

Uludağ Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği (UYMSİB) Başkanı Arif Güney de Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca 5 yıldır Çin'e kiraz ihracatı için önemli çalışmalar yürütüldüğünü belirterek, şunları kaydetti: 

"Çin'in, Akdeniz meyve sineği ve birkaç zararlıyla ilgili karantina tedbirleri vardı. Bu tedbirler nedeniyle Çin'e kiraz ihracatımız hiç olmadı. İki yıl önce Çin'den karantina teknik ekibi geldi. Türkiye'nin hem üretim alanlarını hem paketleme altyapısını hem de Çin'e yapacağımız ihracat prosesinde gerçekten onların beklentileri karşılayıp karşılayamayacağımızı, diğer ihracatçı ülkelerle kıyaslamak bakımından yerinde görmek üzere incelemelerde bulundular. İhracatçılar birliği olarak Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile kendilerine ev sahipliği yaptık. Hem Türkiye'deki ihracat altyapısını gösterdik hem de İzmir, Afyonkarahisar gibi kiraz üretim merkezlerini gezdirdik. Onların kafasında Türkiye'den kiraz ithalatı yönünden olumsuz hiçbir şey kalmadı. Bahçeden paketlemeye kadar bütün aşamalarını gördüler, onay verdiler. 2016'da ihracat sezonunda Çin'e ilk kirazlarımızı göndereceğiz. Gelecek yılki ihracat ardından özellikle 2017 sezonunda çok ciddi ticari sevkiyatımız başlayacak." 

Çin'in, dünyada kirazı en pahalı tüketen ülke olduğuna dikkati çeken Güney, "İngiltere bu açıdan iyi bir pazarımızdı ancak rekabette İspanya'ya karşı kaybettik. İngiltere, kirazını İspanya'dan almaya başlayınca bu ülkeye ihracatımız neredeyse sıfıra indi. Çin, ilk kez Türk kirazını 2016'da yiyecek. Ardından hepimiz için iyi bir dönem başlayacak" diye konuştu.