DÜNYA, tartışmalı Kentsel Dönüşüm Yasa Tasarısı'nın son şeklini açıklıyor / Kentsel dönüşümde TOKİ'ye olağanüstü yetki

ANKARA - Kentsel Dönüşüm Yasa Tasarısı ile Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) olağanüstü yetkilerle donatılacak. Tasarı ile TOKİ, kentsel dönüşüm alanına ilişkin projeler geliştirecek ve bazı yetkileri kullanmakta ayrıcalıklı olacak. Geçtiğimiz yıl TBMM Genel Kurulu'na kadar inen ancak genel seçimler nedeni ile 'kadük' olan Kentsel Dönüşüm Yasa Tasarısı Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'na iade edilmişti. Bunun üzerine söz konusu Tasarıyı tekrar ele alan Bayındırlık Bakanlığı, Kentsel Dönüşüm Tasarısı'nda önemli düzenlemelere gitti. Gecekonduculara imar affı yerine taksitli imkan Başbakanlık'a gönderilen tasarıda özellikle TOKİ'ye verilen özerklik ve üstün yetkiler dikkat çekti. Düzenleme, TOKİ'nin 500 bin konut hedefini gerçekleştirebilmesi için kentsel dönüşüm projelerine ağırlık verileceğinin de ipuçlarını gösterdi. Kentsel Dönüşüm Yasa Tasarısı'nın bu şekli ile yasalaşması durumunda 'İmar Affı Yasası' artık yürürlükten kalkacak. İmar Affı Yasası'nın yürürlükten kaldırılması ile gecekondu sahiplerine bu yasa kapsamında tanınan bazı haklar ellerinden alınmış olacak. Bu haklar arasında, Hazine arazisini işgal eden gecekondu sahiplerine başvuruları doğrultusunda belli ödeme takvimleri oluşturularak, tapu verilmesi yer alıyordu. Yeni düzenlemede, gecekondu yaptıranlara yönelik yaptırımlar içeren yeni TCK'nın kabul edildiği 12 Ekim 2004 tarihinden önce, dönüşüm alanında inşa edilen gecekonduların sahiplerine, dönüşüm alanında oturanlara veya kiracılara, hak sahipleri için yaptırılacak konutlardan tahsis edileceği ve bu konutların bedelinin 20 yıl vadeye bölünerek tahsis edileceği kaydedildi. Devlete istediği tasarrufu yapma olanağı veren düzenlemeyle ilgili olarak Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'ndan üst düzey bir yetkili, şu açıklamada bulundu: "İmar Affı Yasası imar durumunu meşrulaştırıyordu. Bu yasanın kalkması ile söz konusu alanlarda ikamet edenlerin imar hakkı kalmaz. Tapusu olabilir ama imar hakkı yoktur. Yani devlet burayı dönüşüm alanı içine alırsa, 2 katlı bir ruhsatı da olsa hak sahibinin hissesine düşen hak verir." TOKİ'ye yetkiyi Başbakanlık veriyor Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından hazırlanan Kentsel Dönüşüm Yasa Tasarısı'nda 'TOKİ'ye geniş yetki veren bir madde söz konusu değildi. Ancak, Başbakanlık Bayındırlık Bakanlığı Teknik Araştırma ve Uygulama Genel Müdürlüğü tarafından metne 'TOKİ'yi kentsel dönüşüm alanı konusunda geniş yetkilerle donatacak maddenin eklendiği öğrenildi. Böylece TOKİ, dönüşüm alanları ile ilgili proje geliştirecek ve Bakanlar Kurulu TOKİ'nin hazırlamış olduğu projenin uygulanması için son noktayı koyacak. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ise projeleri daha çok izleme ve değerlendirme aşamasında yer alacak. Belediyelerin yetkisine sınır getiriliyor Söz konusu tasarı ile Belediye Kanunu'nda kentsel dönüşüm ile ilgili 73. maddenin yürürlükten kaldırılması yer alıyor. Kentsel Dönüşüm Yasa Tasarısı'nın bu şekli ile yasalaşması durumunda belediyelerin yetkisi sınırlandırılıyor. Tasarıdan Belediye Kanunu kapsamında yürürlükten kaldırılan maddeler şöyle: - Kentsel dönüşüm ve gelişim projelerine konu olacak alanlar, meclis üye tam sayısının salt çoğunluğunun kararı ile ilân edilir. - Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarında yıkılarak yeniden yapılacak münferit yapılarda ilgili resim ve harçların dörtte biri alınır. - Bir yerin kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı olarak ilân edilebilmesi için; o yerin belediye veya mücavir alan sınırları içerisinde bulunması ve en az 50 bin metrekare olması şarttır. - Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarında bulunan yapıların boşaltılması, yıkımı ve kamulaştırmasında anlaşma yolu esastır. - Kentsel dönüşüm ve gelişim projesi kapsamında bulunan mülk sahipleri tarafından açılacak davalar, mahkemelerde öncelikle görüşülür ve karara bağlanır.