Ekinin boyu kısa kaldı, çiftçi endişeli
Kuraklık ve zirai don nedeniyle boyu 15-20 santimetrede kalan ve erken başak vermeye başlayan arpa ve buğday, çiftçiyi kara kara düşündürüyor.
Türkiye'nin tahıl ve meyve üretiminde söz sahibi olan İç Anadolu Bölgesi'ndeki bazı illerde, nisan ayında yağışların beklenen seviyede olmaması ve zirai don yaşanması, hububat ve meyve üreticisini endişelendiriyor.
Kayseri Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Abdulkadir Güneş, yaptığı açıklamada, nisan ayının son birkaç günü hariç Türkiye genelinde neredeyse hiç yağış olmadığını, aksine hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin çok altına düşerek zirai don olayının yaşandığını söyledi.
Yaşanan kuraklık ve don olaylarının 2016 yılının çiftçiler açısından çok sancılı geçeceğinin habercisi olduğunu ifade eden Güneş, bu durumun en çok arpa ve buğday üreticisini zarara uğratacağını vurguladı.
Anadolu'da birçok bölgede çiftçinin buğday tarlalarını sulamak zorunda kaldığını ancak bunun da fayda etmediğini dile getiren Güneş, şunları kaydetti:
"Kuraklık nedeniyle ekinin boyu çok kısa kaldı ve başak vermeye başladı. Normalde haziran ayında boyu yarım metreye ulaşınca başak vermesi gereken ekin, 15-20 santimetre boyunda kelle verdi. Bu şekilde hem başak zayıf kalacak, içini dolduramayacak hem de tarlanın büyük bir bölümünde biçerdöver hasat yapamayacak. Kelle küçük kaldığı için biçilemeyecek. Bu da rekoltenin ve kalitenin düşmesine neden olacak. Aynı durum arpa için de geçerli. Kuraklık ve nisan ayının 24'ünde görülen soğuk havayla ekinler dondan da etkilendi. Bazı bölgelerde biraz iyi olan ekinler de don nedeniyle zarar gördü. Çiftçi ne yapacağını şaşırmış durumda."
"Sarı cüce" hastalığı
Kuraklıkla ekinde "sarı cüce" hastalığı görülmeye başladığına da dikkati çeken Güneş, hastalığın Orta Anadolu'da ilk defa bu yıl görüldüğünü bununla ilgili de Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü ekiplerinin inceleme yaptığını, gerek duyulması halinde ilaçlama yaparak ekini kurtarmaya çalışacaklarını ifade etti.
Güneş, mayıs ayına gelinmiş olmasına rağmen birçok bölgede ekinin daha toprağı kapatamadığını, tarlaya bakıldığında zeminin görüldüğünü belirterek, şunları kaydetti:
"2015 yılında ülke genelinde 21 milyon ton buğday üretilmişti ve Türkiye'nin ihtiyacını karşılamıştık. Bu yıl bu rekolteye ulaşmamız şu an için imkansız gibi görünüyor. Çünkü ekininin durumu ortada. Kalite açısından da ciddi anlamda sıkıntılar yaşanacak. Çünkü buğdayın özü olmayacak. Buğdayın özü olmayınca hem kullanım alanı daralıyor hem de değeri düşüyor. Çiftçiler rekolteden zarar edeceği gibi fiyat olarak da sıkıntı yaşayabilir. Şimdiden buna hazırlıklı olmamız gerekiyor."
Aralıklarla etkili olan yağışlar ekinin tamamen kurumasını önledi
Bu mevsimde ekinde sarılık olmaması gerekirken bölgesel kurumalar ve sarılıklar oluştuğunu anlatan Güneş, mayıs ayının ilk haftasında aralıklarla etkili olan yağışların ekinin tamamen kurumasının önüne geçtiğini söyledi.
Güneş, zarar gören bölgelerin bundan sonra etkili olacak yağışla kısmen kurtarılabileceğini belirterek, yine de zararın tamamen ortadan kaldırılamayacağını, bu noktada devletten yardım beklediklerini ifade etti.
Zarar tespit çalışmalarının devam ettiğini dile getiren Güneş, "Biz borçların ertelenmesini, nakit para yardımı yapılmasını istiyoruz." dedi.
Kuraklık ve soğuk havanın sadece arpa ve buğdayı değil, meyveciliği ve hayvancılığı da olumsuz etkilediğine işaret eden Güneş, nisan ayında görülen don nedeniyle Kayseri, Yozgat, Niğde, Nevşehir, Kırşehir, Sivas gibi illerdeki kayısı, elma, kiraz ve ceviz ağaçlarının soğuk aldığını, besicilerin de hayvanlarını otlatacak ot bulamadığını sözlerine ekledi.