Ekonominin rotası 'yeşil'e kayıyor

İSTANBUL - Günümüzde küresel ısınma tehdidine karşı sadece çevreyi sevmek yetmiyor, özellikle iş dünyasının ciddi tedbirler alması ve stratejiler geliştirmesi gerekiyor. Çevreye duyarlılığı konusunda Türkiye'deki şirketlerin alması gereken çok uzun bir yol bulunsa da özellikle son yıllarda yatırımların hızla yeşile kaydığı da dikkat çekiyor. Global pazarda olduğu gibi Türkiye'de de çevre yatırımları şirketler için önemli bir rekabet unsuru olmaya başlıyor. Birçok şirket kurumsal stratejisini çevre duyarlılığı üzerine yeniden şekillendirirken, özellikle üretim ayağında ekolojik ürünlerin trend haline geldiği dikkat çekiyor. Türkiye'de faaliyet gösteren HP, Nokia, Siemens, Bosch Coca Cola, TNT gibi çok uluslu şirketler ise global yapılanmanın bir parçası olarak çevre dostu ürünler tasarlamak ve doğaya saygılı iş süreçleri geliştirmek için daha iddialı projelere yatırım yapıyorlar. Doğal kaynağa karşı sorumluluk içselleştiriliyor Sürdürülebilir kalkınma ve doğal kaynakların sürdürülebilirliğinin sadece doğal kaynak kullanımını içermediğini söyleyen Doğal Hayatı Koruma Vakfı WWF-Türkiye Genel Müdürü Filiz Demirayak, şirketlerin bunu görüp kendi misyonlarıyla içselleştirmesi gerektiği görüşünde. Kaynakların sürdürülebilir kullanımında endüstriyel şirketlerin de karlı çıktığını dile getiren Demirayak, "Sürdürülebilir kalkınmanın özü hem dünyanın kaynakları, hem ülkemizin kaynakları, hem de şirketinizin kaynakları açısından sürdürülebilirliğe dayanıyor" dedi. Sürdürülebilir kalkınmanın iş dünyasında benimsenmeye başladığını ileten Demirayak, "Bunu kendi politikası içinde içselleştiren şirketler var. Özellikle çok uluslu şirketler, doğal kaynağa karşı sorumlu" diye konuştu. Çevre bilinci kemikleşiyor Çevre bilincinin Türkiye'de henüz tam anlamıyla yerleşmediğini söyleyen Alarko Carrier Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Hırant Kalataş, "Ancak son yıllarda gerçekleştirilen projeler, firmaların konuya yaklaşımlarını büyük ölçüde değiştirdi. Artık herkes çevreye karşı daha duyarlı. Birkaç yıl içinde çevre bilincinin firmalar için kemikleşeceğini düşünüyoruz" dedi. Bunun için firmalara büyük görev düştüğünü vurgulayan Kalataş, Alarko Carrier olarak gerek ısıtma, gerekse soğutma sektöründe ürettikleri ürünlerin çevreye duyarlı olduğunu aktararak "Elektrik enerjisi tasarrufu, su kullanımı, sera gazı salınımı, LPG kullanımı ve arıtımla ilgili tüm projelerimizi devam ettireceğiz" dedi. Kirletici parametreleri deşarj anında online izleyen bir sistem kurduklarını ileten Kalataş, geliştirdikleri tasarruf projeleri sayesinde 2001'de 28 bin 138 metreküp olan su tüketimini 2008 sonunda 22 bin metreküpe indireceklerini belirtti. Kalataş, elektrik enerjisi tasarruf çalışmaları sayesinde de 2001-2007 yılları arasında yüzde 21 tasarruf sağladıklarını kaydetti. Kalataş, "Alarko Carrier olarak saldığımız sera gazlarının oranına da çok dikkat ediyoruz ve azaltılması için çalışmalarda bulunuyoruz. Gebze fabrikamızda gerçekleştirdiğimiz çalışmaların ardından yüzde 15.3, Dudullu fabrikamızda ise yüzde 11,9 oranında azalma sağlandı" dedi. "Sorumluluğumuzun bilincindeyiz" Ülker Grubu'nun çevre yatırımları hakkında bilgi veren Ülker Kurumsal İletişim Genel Müdürü Zuhal Şeker, "Ülker, ait olduğu toplumun ihtiyaçlarının farkında olarak, toplum hayatına somut katkılar sağlamayı önemli bir görev olarak görüyor. Grubumuz, üretim yaptığı toprakları temiz tutmayı ve ait olduğu toplumun ihtiyaçlarının farkında olarak, toplum hayatına somut katkılar sağlamayı önemli bir görev olarak görüyor. Bizim için çevre duyarlılığın birçok boyutu var. Üretimde, günlük iş hayatımızda, sosyal projelerimizde bu duyarlılığı sürdürüyoruz" dedi. Ülker'in 64 yıllık geçmişi boyunca insana dair üretim yaptığını söyleyen Şeker, çevre konusundaki yatırımları hayata geçirirken kaynakları toplumun hizmetine sunduklarını belirtti. Toplam 42 fabrikada üretim yapan Ülker'in tesislerinde kullanılan yakma sistemlerinin hem yakıt kaybını önlemek, hem de verimliliği artırmak için düzenli bakımlara tabi tutulduğunu aktaran Şeker, şöyle devam etti: "Buhar/elektrik üretim tesislerinde doğalgaz kullanılıyor. Söz konusu tedbirler, sera gazlarını azaltıcı niteliktedir. Çevrenin kirletilmemesi ve gelecek nesillere, çevre kirliliği sorununu çözmüş, sera gazı etkisinden arınmış bir atmosfere sahip, temiz ve yaşanabilir bir dünyayı miras bırakmak, hepimizin gelecek nesillere olan bir borcu, bunun farkındayız. Bunun için elimizden geleni yaptık, yapmaya devam edeceğiz." Binalarda da artık çevreci Soyak'ın kurumsal değerler arasında çevreci yaklaşımı ön planda tuttuğunu belirten Soyak Holding Kurumsal İletişim Koordinatörü Fatma Çelenk, "Bu bilinç çerçevesinde 2007'de su tasarrufuna yönelik olarak 'Geleceğe Bir Damla Sakla' projesini hayata geçirdik. 2007 yılı içerisinde İzmir'de belirlediğimiz 15 okuldaki su tüketim kanallarının tasarruf sağlayıcı düzenlemelerle yenilenmesi ve bilinçlendirme faaliyetlerini içeren projemize bu yıl İstanbul'daki 18 okul ile devam ediyoruz" dedi. Ölçümlemeleri yıl sonuna kadar devam edecek projenin Mart 2008 ölçümleme sonuçlarına göre, okullarda 600 ton su tasarrufu sağlandığını açıklayan Çelenk, diğer taraftan İzmir'de bulunan Soyak Mavişehir projesinde de çevreye duyarlı uygulamalarda bulunduklarını belirtti. Çelenk, "Soyak Mavişehir projesinde doğaya zarar verebilecek etkenleri olabildiğince azaltmayı hedefliyor, aydınlatma sistemlerinden bina kaplamalarına kadar, projemizin her aşamasında doğaya dost uygulamalarda bulunuyoruz. Çevreyi korumaya yönelik uygulamalarımız sayesinde uzun vadede, sürdürülebilir yaşam koşullarının oluşmasına katkı sağlamayı hedefliyoruz" dedi. "Sorumluluk almaya gönüllü olduk" AvivaSA Emeklilik ve Hayat'ın kurumsal sosyal sorumluluk bilinciyle birçok etkinliğin gerçekleşmesine önem verdiğini ve yatırım yaptığını söyleyen AvivaSA Pazarlama ve Geliştirmeden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Aslı Erkanlı Olcay, "Bunların en önemlisi, kurumsal sosyal sorumluluğun dünya çapındaki en önemli belgesi olan Global Compact'ı imzalamasıdır. Türkiye'de, Global Compact'ı imzalayan ilk emeklilik şirketi olan AvivaSA, Birleşmiş Milletler'in tüm iş dünyasındaki liderlere iklim değişikliğine karşı duyarlılık göstermeleri için çağrıda bulunan ve iklim krizine karşı mücadele verme amacı ile kurulan 'Caring for Climate Platformu'na katıldı" dedi. AvivaSA'nın böylece geleceğimizi tehdit eden küresel ısınmaya karşı sorumluluk almaya gönüllü olduğunu söyleyen Olcay, bunun yanında binalarında da çevreye duyarlı olduklarını vurguladı. Binada soğutma gazı olarak doğa ile dost R407 kullanan cihazlar tercih ettiklerini aktaran Olcay, tüm kablolama altyapısında da halogen free kablolar kullanıldığını kaydetti. Aydınlatma ve dekorasyonda da çevre ile dost ürünleri tercih ettiklerini belirten Olcay, ayrıca tüm AvivaSA ofislerinde atık kağıt dönüşüm projesi yürütüldüğünü iletti. Vestel, 2020'ye hazır Tasarruflu ürün konusunda elektronik ve beyaz eşya sektörünün en iddialı isimlerinden biri olan Vestel, toplumsal sorumluluk politikasından ve çevre hassasiyetinden yola çıkarak, çevreye ve insana zararlı olabilecek kimyasalları elimine etmiş sayılı global firmalar arasında yer alıyor. Vestel'den alınan açıklamada, Vestel'in topluma ve çevreye karşı duyarlılığı son derece yüksek bir kurum olduğuna dikkat çekildi. Vestel'in ürettiği ürünlerin yüzde 90'a yakının çevreci ürünlerden oluştuğuna işaret edilen açıklamada, "Vestel'in çevreye duyarlılığı, hem ürün geliştirme çalışmalarımızda hem de pazarlama faaliyetlerimizde kendini gösteriyor. İletişim çalışmalarımızda da sürekli olarak ürünlerimizin çevreci yönünü vurgulayarak tüketicileri çevre konusunda duyarlı olmaya davet ediyoruz. Dileğimiz, tüketicilerin bilinçlenmeleri ve çevreci ürünlere olan talebin artması. Çalışmalarla, Vestel'in 20/20/20 politikasına ne kadar hazırlıklı olduğunu görüyoruz. Ürünün hammadde seçiminden imalatına, dağıtımına, tüketimine ve kullanımı bittiğinde geri dönüşümüne kadar çevre dostu bir ürün olduğunu ifade etmekte kullanılan AB Eko-label regülasyonu kriterleri Vestel'in gerçekleştirdiği çevresel iyileştirmelerinin büyük kısmını kapsıyor" denildi. Çevreye 'Bonus'lu koruma Garanti Bankası'nın kurulduğu günden bu yana çevre projelerine destek olduğunu söyleyen Garanti Ödeme Sistemleri Genel Müdür Yardımcısı Elvan Bilge, "Doğa için Garanti" sloganıyla 15 yıldır WWF'in çevre projelerine destek verdiklerini hatırlattı. 2007 Şubat ayında Çevreye Duyarlı Bonus Card'ı çıkardıklarını kaydeden Bilge, "Bonus Card'ın bugün yaklaşık 6 milyon kullanıcısı bulunuyor. Bu kadar büyük bir kitle tarafından tercih edilen Bonus Card'a çevreye katkı sağlayan bir misyon yükleyerek hem doğaya duyarlı bilinçli tüketicilerimizin ihtiyaç ve beklentisine cevap vermek hem de çevre sorunları ve alınabilecek önemler hakkında tüketicilerin bilinçlenmesini sağlamayı amaçladık" dedi. Çevreye Duyarlı Bonus Card sahiplerinin, harcama tutarına ve kart çeşidine göre, kazandıkları bonusun yüzde 10 ila yüzde 30'u arasında değişen kısmıyla, WWF-Türkiye'nin çalışmalarına katkıda bulunduğunu aktaran Bilge, bu kartın beklenenden daha fazla ilgi gördüğünü söyledi. Kim ne yapıyor? Vestel: Çevre duyarlılığını pazarlama faaliyetinden çok kurumsal sorumluluk olarak gören Vestel'in ürettiği ürünlerin yüzde 90'a yakını çevreci ürünlerden oluşuyor. Ürünlerin çevreye yaydığı uçucu organik bileşenleri AB tarafından önerilen limitlerin altına çeken firma, ürünlerin stanby güç tüketimlerini 1 watt'ın altına indirdi. Ambalaj olarak da geri dönüşümlü malzemeler kullanan firma, geri dönüşmüş malzeme kullanımına ağırlık veriyor. Alarko Carrier: Elektrik enerjisi tasarrufu için 2003'ten bu yana bölümler ve makineler bazında elektrik tüketimini bilgisayar üzerinden online izleyen marka, salınan sera gazlarının azaltılması için çalışmalar yapıyor. Firma Gebze fabrikasında yüzde 15.3, Dudullu fabrikasında da yüzde 11.9 oranında azalma sağladı. Kirletici parametreleri deşarj anında online izleme sistemi de kuran Alarko Carrier, parametrelerdeki artışları bilgisar üzerinden takip ediyor. Ülker Grubu: Çevre konusunda kalıcı bir bilinç yaratmayı hedefleyen grup, başta çalışanlar olmak üzere toplumda eğitim çalışmalarına imza atıyor. TEMA'nın kırsal kalkınma projesi 'El Koyun Projesi'ni ilk destekleyenler arasında yer alan Ülker, bu kapsamda 3 köyü sahiplendi. Soyak: Çevreci yaklaşımı ön plana çıkaran Soyak, İzmir'de bulunan Mavişehir projesinde aydınlatma sistemlerinden bina kaplamalarına kadar her aşamada doğaya dost uygulamaları tercih ediyor. Dairelerde ozon tabakasına zarar vermeyen klor içermeyen ve çevre dostu gazlarla çalışan klimalar tercih eden Soyak, Mavişehir'de kullanılan yalıtım sistemleri ve ultraviyole filtreli çift camlar sayesinde ısı kaybını en aza indirip sera gazı emisyonunun azaltmılmasına katkıda bulunuyor. AvivaSA: Binasında soğutma gazı olarak doğa ile dost R407 kullanan cihazlar tercih eden AvivaSA, dekorasyon ve mobilya tercihinde de çevreye dost malzemelere ağırlık veriyor. Binada her türlü tasarruf önlemlerini alan firma, e-posta gönderimlerinin ekine çevre duyarlılığı uyarı mesajı ekliyor. Firma, çevre alanında sponsorluk ve kampanyalara da imza atıyor. Global Tanıtım: 'Global sorunlara Global Duyarlılık' sloganıyla Global Green projesini başlatan Global Tanıtım, çevresel konulara duyarlılığı artırmayı amaçlıyor. Toplumu, STK'ları, müşterilerini, çalışanları ve diğer paydaşları küresel ısınma tehdidi konusunda eğitmeyi hedefleyen şirket, bütün paydaşları katkı sağlayacak çalışmalara dahil etmeyi amaçlıyor. Toplumsal ve çevreye duyaryı bir şirket olarak konumlandırılan firmanın bu projesi IPRA'dan altın ödül aldı. ANTS Tekstil: Sertifikalı bambu ve organik (bio) kumaşlar üretiyor. Şirket bambudan örme kumaşların yanı sıra dokuma kumaşlar, ham iplik ve renkli iplik de üretiyor. Firma, elyaftan ipliğe, iplikten dokuma ve örme kumaşa, kumaştan mamule bütün işlemleri sertifikalı ve doğaya saygılı yapıyor. Mıhcıoğlu Moliteks: Bambu ağacından elde edilen iplikle organik kumaş üretiyor ve Avrupa'ya ihraç ediyor. 2008'de 1 milyon dolarlık ve AR-GE ve ÜR-GE yatırımı yapacak olan şirket, tüm üretimini teknik, medikal ve organik tekstile kaydırmayı amaçlıyor. Ormo Yün İplik: Türkiye el örgü ipliği pazarının yüzde 50'sine hakim olan firma, bambu ve soyadan da iplik üretiyor. Polinas: Firma, AR-GE çalışmaları sonucunda bio bozunur teknolojisine sahip polipropilen ambalaj filmi geliştirdi. Ürün, doğada iki yıl içerisinde kayboluyor. Mavi Jeans: Denimde organik hareketin öncüsü olan marka, 2006'da doğal ortamda hiç bir kimyasal kullanmadan yetiştirilen saf indigo mavisi tonlarında, birinci kalite ve yüzde 100 organik Ege pamğundan blue jean üretti. Marka çevreye ve insan sağlığına duyarlılığın bir yansıması olarak Mavi Organic koleksiyonunu yarattı. Organik pamuğun yanı sıra organik boya kullanılarak üretilen ürünlerde ekolojik baskılar kullanıldı. Bossa: Organik pamuk, ekolojik boya ve daha az su ile üretilen ekolojik koleksiyonlar geliştiren firma, çevreye duyarlı üretim sürecine öncülük ediyor.