Elektrikte ikili kontrat dönemi başlıyor

ANKARA -  Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, "16 Mart günü yapılacak ihalede açacağımız zarflarla piyasa, ikili anlaşmalar dönemine geçmiş olacak" dedi.

Güler, Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş. (TETAŞ) Genel Müdürü Hacı Duran Gökkaya ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığında, TETAŞ'ın özel sektörden elektrik enerjisi alımına ilişkin yapılacak ihaleye dönük basın toplantısı düzenledi.

Bakan Güler, TETAŞ'ın açacağı ihaleyle elektrik piyasasında yeni bir döneme girildiğini belirterek, 16 Mart tarihindeki ihalede açılacak zarflarla elektrik piyasasında ikili anlaşmalar dönemine geçilmiş olacağını söyledi. Bunun, yatırımı geliştirme ve iyileştirme noktasında çok önemli bir adım olacağını vurgulayan Güler, böylelikle küresel kriz ortamında elektrik üreticilerine uzun vadede kontrat imkanı verdiklerini kaydetti.

Bununla, 4 yıl zaman aralığında yatırımcıların önünü rahatlıkla görebileceğine ve yatırım imkanı sağlanacağına işaret eden Güler, bu kapsamda pazar güvenliğinin de sağlanacağını kaydetti.

Bunun yatırım modelini iyileştirdiğine dikkat çeken Güler, "Böylece yatırımcılar yatırımlarını daha güvenli, önünü görecek şekilde gerçekleştirebilecekler" dedi.

Oynak piyasa yerine daha güvenli bir sistem

Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezi (PMUM) uygulaması kapsamında kurulan dengeleme, uzlaştırma sistemiyle de yatırımcıların, önlerini daha rahat bir şekilde görebileceğini ifade eden Güler, böylelikle dengeleme, uzlaştırma sistemini daha dar bir bant alanına çekmiş olduklarını kaydetti.

Güler, tüketici açısından oynak piyasa yerine daha uzun sürede daha güvenli bir sistemi oturtuklarını belirtti.

Bu arada, şu anda devreye girmemiş, işletmeye alınmamış, 2012 yılına kadar işletmeye alınacak ya da alınması düşünülen işletmelerin de ihaleye girebileceğine dikkati çeken Bakan Güler, "Yani bu işletmeler de treni kaçırmamış oluyorlar. Böylelikle bu dönemde yatırım yapmaya teşvik ediyoruz" diye konuştu.

Güler ayrıca, yatırımcıların, yapılan kontratları bankalara göndererek kredi almalarının da mümkün olacağını belirtti.

İhalenin ayrıntıları

Öte yandan, TETAŞ Genel Müdürü Hacı Duran Gökkaya, 4628 sayılı Kanunun geçici 14. maddesi kapsamında mevcut veya işletmeye girecek üretim tesislerini işleten ya da işletecek olan üreticilerden, 2009-2012 dönemini kapsayacak şekilde elektrik enerjisi alımı ihalesi yapılacağını bildirirken, ihalenin, 16 Mart 2009 tarihinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığında gerçekleştirileceğini kaydetti.

İhalenin, hidroelektrik ve yenilenebilir üretim tesisleri için ayrı, termik üretim tesisleri için ayrı yapılacağını ifade eden Gökkaya, kamu ihale mevzuatına tabi olmayan ihalede satın alınacak elektrik enerjisi miktarının ise belirtilmediğini belirtti.

İsteklilerin, 2009-2012 dönemlerini kapsayan 4 yılda, teklif edebilecekleri enerji miktarlarını kendilerinin belirleyerek 1 yıldan az olmamak üzere teklifte bulunacaklarını anlatan Gökkaya, tekliflerin kilovat/saat başına kuruş cinsinden verileceğini bildirdi.

Değerlendirme, en düşük tekliften başlayacak

Teklif zarfları açılmadan önce ihale komisyonunun toplanarak, ihalede kabul edilebilecek azami birim fiyatını tespit edip karara bağlayacağını belirten Gökkaya, değerlendirmeye dönük ise en düşük tekliften başlanarak satın alınacak elektrik enerjisi miktarına ulaşılıncaya kadar sıralama yapılacağını bildirdi.

Teklif fiyatları idarece kabul edilebilecek azami fiyata kadar olan isteklilerle sözleşme imzalanacağını işaret eden Gökkaya, ödemenin her ayın son günü tanzim edilecek fatura karşılığında takip eden ayın 25. gününe kadar yapılacağını söyledi.

Teklif tutarının yüzde 1'i oranında geçici teminat alınacağını belirten Gökkaya, eskalasyon uygulamasına ilişkin olarak da şu bilgileri verdi:

"-Doğal gaz yakıtlı santrallere sözleşme birim fiyatının yüzde 70'lik kısmı için BOTAŞ'ın üretim şirketlerine uyguladığı fiyatlar esas alınarak aylık bazda güncelleme yapılacak.

-Sözleşme süresinin 1 yıldan fazla olması durumunda, sonraki yıllar için doğal gaz eskalasyonuna ilaveten sözleşme birim fiyatının yüzde 15'lik kısmı ÜFE oranında güncellenecek.

-Diğer termik üretim tesislerinin sözleşme fiyatı bir yıl süreyle sabit olacak. Sözleşme süresinin 1 yıldan fazla olması durumunda sonraki yıllar için sözleşme birim fiyatının yüzde 85'lik kısmı da ÜFE oranında güncellenecek. 

-Hidrolik ve yenilenebilir üretim tesislerinin sözleşme fiyatı da 1 yıl süreyle sabit olacak. Sözleşme süresinin bir yıldan fazla olması durumunda ise sonraki yıllar için sözleşme birim fiyatının yüzde 15'lik kısmı ÜFE oranında güncellenecek."

"Sektörde düşünülen şey rekabet ortamı"

Serbest piyasadan elektrik alımı ihalesiyle "esas düşündükleri şeyin rekabet ortamını sağlamak" olduğunu ifade eden Güler, "Bu rekabet ortamında oluşacak fiyatlar da tüketiciye olumlu yansıyacak. Rekabet olunca herkes burada bilek güreşi yapacak. Buradan da gayet tabi ki halkımız, sanayicimiz, dar gelirli vatandaşımız, ihracatçımız, turizmcimiz yararlanacak. Nerede rekabet varsa orada halkımızın lehine olacak şartlar oluşuyor demektir. Bunu şeffaf, her hangi bir yoruma neden olmayacak şekilde ortaya koyuyoruz" diye konuştu.

Bakan Güler, ihaleyle 4 yıllık bir sürenin değerleneceğini, tüketicinin de bu rekabetçi ortamdan yararlanacağını anlattı.

Bundan sonra uygulayacakları "geniş kapsamlı çalışmalar" olduğunu bildiren Güler, "Belki tüketiciler kendi elektriğini doğrudan doğruya serbest tüketici olarak istediği üreticiden alacak. Oraya doğru gidiyor. Siz bile apartmanınızda evinizdeki elektriği istediğiniz tüketiciden alacağınız bir döneme doğru gidiyoruz" dedi.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Güler, fiyatla ilgili bir pazarlık olup olmayacağı sorusuna da "Hayır, pazarlık yok. Zaten işin güzelliği de burada" yanıtını verdi.