Enflasyon endişesiyle borsalar ilk yılı ekside kapadı. En büyük kaybı yüzde 48 ile Çin verdi / Borsalar, krizden kaçamadı

Bu yılının ilk yarısı küresel yatırımcı için 'kayıplar' dönemi oldu. Enflasyon korkusu ve kredi sıkışıklığının doğurduğu kriz, ocak-haziran döneminde dünya genelinde borsaları aşağı çekerken, hammade zengini çok az ülkenin borsası etkisi küresel çapta hissedilen düşüşten kaçabildi. Yılın ilk yarısını Çin borsası yüzde 48, Hindistan yüzde 33.6, Almanya yüzde 20.4, Arjantin yüzde 2.4 düşüşle kapadı. Mortgage krizinin patlak verdiği ABD borsasında kayıp yüzde 14, Hong kong'da yüzde 20.5, G. Kore'de yüzde 11,7 olurken, İngiltere'de hisse senedi piyasası yüzde 12.9, Fransa'da yüzde 21 geriledi. İlk altı aylık dönemde para politikalarını sıkılaştıran hammade zengini Brezilya ise yüzde 2.2, Rusya yüzde 0.6, Kanada yüzde 4.8 artış kaydetti. Yılın ilk yarısındaki düşüşlerin pimini kredi sıkışıklığı çekerken, daha sonra enflasyon korkusu merkeze yerleşti. Yılın ikinci yarısına girerken analistler, başta petrol olmak üzere artan emtia fiyatları nedeniyle finans sistemini zor bir altı ayın daha beklediği uyarısında bulunuyor. Analistlere göre piyasaların rahatlamasının tek yolu emtia fiyatlarının düşmesi; böylelikle şirketlerin kar marjı artabilir ve merkez bankalarının manevra alanı genişleyebilir. Ancak ekonomistler, bunun zayıf bir ihtimal olduğunu düşünüyor. Yatırım bankası Merrill Lynch, şu ana kadar dünya merkez bankalarının yüzde 75'inden fazlasının para politikasını sıkılaştırdığı tahmininde bulunuyor. Analistler, enflasyonun yanı sıra gelişmekte olan ülkelerde geçtiğimiz yıl balonlaşan hisse senedi piyasaları, Avrupa'da bankacılık sisteminin zayıf olması, ABD'yi Büyük bunalım'dan bu yana en çok sarsan konut krizi ve küresel ekonomi için tehdit oluşturan petrol fiyatlarındaki artış da borsalar üzerinde olumsuz etki yaratıyor. Risk iştahı azaldı halka arzlar zayıfladı Bu arada, yılın ilk yarısında yatırımcının risk iştahının azalmasıyla halka arzlar 2003 yılından bu yana en yavaş artışı gösterdi. Bloomberg'in verilerine göre, geçtiğimiz yıl ocak-haziran döneminde 702 şirket hisselerini halka arz ederken, bu yıl sadece 333 şirket hisselerini satışa çıkardı. Bu yılki halka arzlardan elde edilen 73.2 milyar dolarlık gelir, geçen yılın yüzde 41 altında kaldı. 2008'in ilk yarısında en az 166 şirket, halka açılma planlarını erteledi veya rafa kaldırdı. Bunların üçte birini Amerikan şirketleri oluşturuyor. 2008'in en büyük halka arzını kerdi kartı kuruluşu Visa gerçekleştirdi. 2006 yılında Çin Sanayi ve Ticaret Bankası'nın 22 milyar dolarlık halka arzından sonra ikinci büyük halka arz olan Visa'nın hisse satışından 19.7 milyar dolar gelir elde edildi. Küresel kredi krizinin tüketici güvenini zedelemesi nedeniyle yatırımcıların yeni halka açılan şirketlere karşı temkinli davrandığı belirtiliyor. Wall Street'in en karlı iş alanlarından olan halka arzların azalması, hisse senedi ihraçlarında danışmanlık görevi üstlenen banka ve aracı kurumları da olumsuz etkiliyor. Piyasa analistleri ise, borsaların yeniden canlanması için halka arzların artması gerektiğini kaydediyorlar.