Enflasyonda sürpriz düşüş

ANKARA - Enflasyon, ağustos ayında beklentilerden daha hızlı düştü. Yıllık TÜFE yüzde 11.77'ye, yıllık ÜFE ise yüzde 14.67'ye indi.

Türkiye İstatistik Enstitüsü (TÜİK) ağustos ayına ilişkin enflasyon rakamlarını açıkladı. Buna göre Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) geçtiğimiz ay yüzde 0.24 oranında gerilerken, Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) de yüzde 2.34 oranında düştü. Geçtiğimiz yılın aynı ayına göre hesaplanan yıllık enflasyon rakamı ise TÜFE'de yüzde 11.77, ÜFE'de ise yüzde 14.67 olarak gerçekleşti.

Rakamları değerlendiren uzmanlar, ağustosta enflasyonun beklentilerden daha hızlı düştüğüne dikkat çektiler.

TÜİK'in 2008 yılı Ağustos ayında 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi'nde bir önceki aya göre yüzde -0,24 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 6,35, bir önceki yılın aynı ayına göre  yüzde 11,77 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 9,43 artış gerçekleşti.

En yüksek artış konutta

Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde 2,12 ile konut grubunda gerçekleşti. Ağustos ayında endekste yer alan gruplardan sağlıkta yüzde 1,54, lokanta ve otellerde yüzde 0,78, eğitimde yüzde 0,51, haberleşmede yüzde 0,45, eğlence ve kültürde yüzde 0,24, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0,01 artış, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde -0,03, ulaştırmada yüzde -1,55, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde -2,02, giyim ve ayakkabıda yüzde -6,05 düşüş gerçekleşti. Ev eşyası grubunda ise değişim olmadı.

Bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE'de en yüksek artış yüzde 23,56 ile konut grubunda gerçekleşti. Lokanta ve oteller (yüzde 14,92), gıda ve alkolsüz içecekler (yüzde 13,33) artışın yüksek olduğu diğer harcama grupları oldu.

235 maddenin fiyatı yükseldi

NUTS2 düzeyinde 26 bölge içinde TÜFE'nin aylık bazda en yüksek artış gösterdiği bölge TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) (yüzde 0,38) oldu. Aralık ayına göre en yüksek artış TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari)  (yüzde 9,23) bölgesinde, geçen yılın aynı ayına göre en yüksek artış TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) (yüzde 15,16) bölgesinde ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) (yüzde 11,10) bölgesinde gerçekleşti.

2008 yılı Ağustos ayında endekste kapsanan 454 maddeden; 83 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 235 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 136 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

ÜFE'de düşüşün sebebi tarım ve sanayi

2008 yılı Ağustos ayında 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyat Endeksi'nde bir önceki aya göre yüzde -2,34 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 12,49, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14,67 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 10,68 artış gerçekleşti.

Aylık değişim tarım sektöründe yüzde -1,99, sanayi sektöründe yüzde -2,41 olarak gerçekleşti. Tarım sektörü endeksinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 6,03, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11,46 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 15,12 artış gerçekleşti. Sanayi sektörü endeksinde ise Aralık ayına göre yüzde 14,08, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15,42 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 9,66 artış gerçekleşti.

ÜFE sonuçları sanayinin alt sektörler bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artış yüzde 6,16 ile elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı  alt sektöründe gerçekleşti.

Sanayinin üç sektöründen madencilik ve taşocakçılığında yüzde 0,40, elektrik, gaz, su sektöründe yüzde 5,69 artış, imalat sanayinde yüzde -3,14 düşüş gerçekleşti.

Artış elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında

Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı (yüzde 6,16), suyun toplanması, arıtımı ve dağıtımı (yüzde 2,45), maden kömürü ve linyit (yüzde 2,39), mobilya imalatı (yüzde 1,91), plastik ve kauçuk ürünleri imalatı (yüzde 1,89) alt sektörleridir. Buna karşılık kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı (yüzde -13,38), ana metal sanayi (yüzde -10,09), iletişim teçhizatı imalatı (yüzde -4,33), metal cevheri (yüzde -3,89)  bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler oldu.

2008 yılı Ağustos ayında endekste kapsanan 756 maddeden; 174 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 269 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 313 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

Çekirdek enflasyon olarak da bilinen, çok değişken olan işlenmemiş gıda ve enerji fiyatları hariç tutularak hesaplanan özel kapsamlı TÜFE göstergesi de bir önceki aya göre yüzde 0.28 azaldı.