Eximbank'ın ülke kredilerindeki onay sınırı değişti

ANKARA - Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş (TÜRK EXİMBANK) Yönetim Kurulu'nun ülke kredilerindeki onay sınırı, 5 milyon dolar olarak düzeltildi. 

Bakanlar Kurulu'nun, Resmi Gazete'nin dünkü sayısında yayımlanan "Türkiye İhracat Kredi Bankası Anonim Şirketi Tarafından Sağlanan Kredi, Garanti ve Sigorta Destekleri Hakkında Karar"ında düzeltme yapıldı. Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanan düzeltmeye göre, "Ülke Limitleri Listesi"nde yer alan ülkelere, bu ülkelerdeki bankalar ve diğer kuruluşlara açılacak 2 yıl ve daha uzun vadeli mal ve/veya hizmet satış sözleşmeleri veya bu tür sözleşmelerle eşdeğer finansal kiralama işlemleri ile ilgili nakdi ve gayrinakdi resmi destekli ihracat kredileri ile 2 yıl ve daha uzun vadeli sağlanacak sigorta desteğinin esaslarını ve finansal hükümlerini düzenlenme konusunda limit yetkisi sınırı, 5 milyon lira olarak belirlendi.

Resmi Gazete'nin dünkü sayısında yayımlanan kararda, bu sınır 20 milyon dolar olarak yer almıştı.

Buna göre, bankanın Yüksek Danışma ve Kredileri Yönlendirme Kurulu tarafından yabancı ülkelere yönelik nakdi ve gayrinakdi resmi destekli ihracat kredileri ile 2 yıl ve daha uzun vadeli sigorta faaliyetlerine ilişkin olarak Yıllık Programı ekinde belirlenen Ülke Limitleri Listesi, bankanın bağlı bulunduğu bakanın teklifi üzerine bakanlar kurulunca onaylanacak.

Bu limitler çerçevesinde ülkelere, bu ülkelerdeki bankalar ve diğer kuruluşlara açılacak 2 yıl ve daha uzun vadeli mal ve/veya hizmet satış sözleşmeleri veya bu tür sözleşmelerle eşdeğer finansal kiralama işlemleri ile ilgili nakdi ve gayrinakdi resmi destekli ihracat kredileri ile 2 yıl ve daha uzun vadeli sağlanacak sigorta desteğinin esaslarını ve finansal hükümlerini düzenlenme konusunda, 5 milyon dolar (dahil) veya karşılığı tutara kadarki her bir işlem için banka yönetim kurulu yetkili olacak. Tutarı 5 milyon dolar veya karşılığı tutarın üzerindeki her bir işlem için ise ilgili bakan yetkili kılındı.

Karardan önceki uygulamada, limit sınırı bulunmazken, 2 yıldan uzun vadeli ülke kredileri bakan onayına sunuluyordu. Böylece, Resmi Gazete'nin dünkü sayısında 20 milyon dolar olarak yer alan bakan onayına sunma limiti, bugünkü düzeltme ile 5 milyon dolar olarak belirlenmiş oldu.

İhracatın artması için Tavizli kredi kullandırılacak

Resmi Gazete'nin dünkü sayısında yayınlanan karar ile TÜRK EXİMBANK'a, Türkiye'nin ihracatının artması için ülkelere "tavizli kredi" açma imkanı sağlandı.

Banka, bakanlar kurulunca verilen görev çerçevesinde, Türkiye'den mal ve/veya hizmet ihracatı yapılması şartına bağlı olarak, Türkiye açısından özel önem arz eden ülkelerdeki kamu alıcılarına, Türkiye'nin uluslararası yükümlülüklerine uygun olarak, taviz oranı içeren nakdi ve gayrinakdi resmi destekli ihracat kredileri açabilecek.

Kararda, tavizli krediye ilişkin taviz oranı, "Kredinin nominal tutarı ile kredi borçlusu tarafından yapılacak anapara, faiz ve diğer kredi geri ödemelerinin indirgenmiş güncel değerleri arasındaki farkın yüzde olarak karşılığı" şeklinde tanımlanırken, tavizli kredilerden dolayı oluşacak gelir kaybının Hazine tarafından karşılanması öngörüldü.

Karar uyarınca, bakanın teklifi üzerine tavizli kredi kullandırılmasında, bu kredilerin esaslarının ve finansal hükümlerinin düzenlenmesinde bakanlar kurulu yetkili olacak.

Tavizli kredi talepleri, ilgili ülkenin maliye veya ekonomiden sorumlu bakanlığı tarafından doğrudan Hazine'ye iletilecek. İlgili ülkenin Türkiye açısından özel önem arz eden ülke olup olmadığı ve tavizli kredi açılıp açılmayacağı konularında Dışişleri Bakanlığı'nın uygun görüşü alınacak. Müsteşarlık tarafından ayrıca tavizli kredi miktarı, ödeme koşulları ve gelir kaybı tahmini ile ilgili olarak bankadan görüş talep edilecek.

Tavizli kredi nedeniyle gelir kaybı tutarları, Hazine tarafından ilgili yıl bütçelerine bu amaçla konulacak ödenekten karşılanacak. Her bir tavizli kredi için çıkarılacak bakanlar kurulu kararı çerçevesinde yapılan gelir kaybı ödemelerindeki tutarlar, Hazine Kontrolörleri Kurulu'nca yapılacak incelemeler neticesinde kesinleştirilecek. Daha önce kullandırılan tavizli kredileri yeniden yapılandırılan ülkelere tekrar tavizli kredi açılmayacak. Gelir kaybının ödenmesine ilişkin diğer hususlar, her kredi için ayrıca çıkarılacak bakanlar kurulu kararında düzenlenecek.

Resmi Gazete'nin dünkü sayısında yayımlanan karar ile Türk Eximbank'ın yürüttüğü kredi, garanti ve sigorta faaliyetleri nedeniyle yüklendiği politik risklerden kaynaklanan zararlar ile kullandırdığı tavizli kredilerden doğan gelir kayıplarının karşılanmasına ilişkin düzenleme yapılmış oldu. Önceden, bu uygulamalar nedeniyle ortaya çıkan gelir kayıplarının karşılanması için her yıl bütçe kanuna madde eklenerek ödenek ayrılıyordu. Bu karar ile hem krediler konusunda sorumluluklar belirlenmiş, hem de zararların ve gelir kayıplarının ödenmesi konusunda sistem getirilmiş oldu.

OECD düzenlemelerine uygun olarak, borçlunun ülkesinde çıkan savaş, iç savaş, ihtilal, isyan, ayaklanma, terör ve benzeri hadiseler yanında, ülkede yaşanan deprem, sel felaketi, toprak kayması, tsunami, kasırga, yangın ve benzeri doğal afetler de politik risk kapsamında değerlendiriliyor.

Türk Eximbank'ın politik risklerden doğan zararı da Hazine tarafından karşılanıyor.