Fayat: Birkaç Alman şirketi ziyaretini iptal etti

Türkiye'nin en büyük ihracat kalemlerinden hazır giyimde geçen yılki darbe girişimi sonrası uluslararası alım gruplarının ziyaretlerindeki azalmanın etkisiyle ilk altı ayda gerileyen ihracat temmuzda iyileşme sinyalleri verirken; sektörün en büyük ihracat pazarı Almanya ile yaşanan siyasi gerginlik tabloyu yeniden tersine çevirebilir.

Almanya ile artan tansiyon ve Alman yetkililerin Türkiye'ye yönelik açıklamaların ardından bazı Alman alım gruplarının Türkiye ziyaretlerini iptal ettiğini belirten Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Şeref Fayat, Almanya ile ilişkilerdeki sıkıntının sürmesi durumunda sektörün bu yıl 2016'daki 17 milyar dolarlık ihracat rakamına ulaşma hedefinin zora gireceğini söyledi.

Zeybekci: Gümrük Birliği'nden AB daha kazançlı

Reuters ile yaptığı söyleşide Fayat, 2016'da yaşanan güvenlik endişeleri ve 15 Temmuz darbe sürecinin etkisiyle üçüncü çeyrekten itibaren uluslararası alım gruplarının Türkiye ziyaretlerinin azaldığını belirterek, "Ziyaretlerin azalması sektörü çok ciddi etkiledi. Bu durum bu yılın ilk ve ikinci çeyreğinde de devam etti. Ama sevindirici bir olay oldu. İhracattaki yüzde 5.8'lik düşüş, temmuzun ilk 18 gününde eksi 3.3'e geriledi. Yani yılın ikinci yarısına çok hızlı bir başlangıç yaptık" dedi ve ekledi:

"Ancak son dönemde ana pazarımız Almanya ile yaşanan siyasi çekişme ihracata tekrar zarar verebilir. Maalesef iki üç gün önceki olay yüzünden birkaç ziyaretin hemen iptal olduğunu üyelerimizden öğrendim. Almanya hazır giyimde en büyük pazar. Ana pazardan maalesef çatlak salar geliyor. Umarım, ihracatta düşüşün azaldığı bu süreci baltalamaz."

Bazı açıklamalar seyahat iptaline neden oluyor

Almanya geçen hafta yaptığı açıklamada, Türkiye ile ilişkilerin daha önce olduğu gibi devam edemeyeceğini belirtmiş; Almanya'dan Türkiye'ye seyahat edenler için risklerin söz konusu olduğunu söylemişti.

Fayat, "Böyle açıklamalar, bir firmanın buraya seyahat etmeme sebebi olabiliyor... En büyük pazarımız Almanya'da beklenen iyileşme sağlanmazsa yılsonu projeksiyonumuzu gerçekleştiremeyebiliriz. Bu seneyi en azından son iki yılda olduğu gibi 17 milyar dolarla bitirip eksiye düşmeden kapatmak, hatta bir miktar önüne geçmek niyetimiz vardı. Siyasi olarak gerileme devam ederse bunu yapamama riskimiz var" dedi.

Alım grupları ziyaretlerinin eskiye göre hâlâ yüzde 30-40 aşağıda olduğunu; yine de önceki çeyreklere göre iyileşme gözlendiğini belirten Fayat, siyasi olumsuzluklar olmaması halinde ziyaretlerdeki artışla birlikte ihracatta temmuz, ağustostan itibaren iyileşme beklediklerini söyledi.

İç pazarda ise talebin referandum sonrası güçlendiğini vurgulayan Fayat, geçen yıl 56 milyar lira seviyesinde gerçekleşen iç pazarın 2017'de yüzde 10'a yakın büyüyerek 60 milyar liranın üzerine çıkmasını beklediklerini söyledi.

Güvenlik endişeleri sürüyor

Geçen yıl sonunda sektörde yaşanan iş kayıpları nedeniyle atölye kapanışları yaşandığını; bunun da önümüzdeki dönemde bir kapasite sorunu yaratabileceğine işaret eden Fayat, bu nedenle cazibe merkezleri ve yatırım teşvik programlarının bir an önce işlerlik kazanması gerektiğine de dikkat çekti.

Fayat, "Türkiye, entegre tesisleri ile değil, daha çok atölyeleri kullanarak konfeksiyon yapan bir yapıya sahip. Bunların iş bulamayıp kapanması zaman içerisinde kapasite sorunu yaratacak bir sıkıntı. Yeni yatırımlar yapılması gerekiyor. Ama sektör yüksek maliyetler nedeniyle büyük şehirlere yatırım yapmıyor. Cazibe merkezleri kapsamındaki şehirlerle ilgili ise güvenlik endişeleri sürüyor" diye konuştu.

Sektörde Doğu Avrupa'ya yatırım yönünde bir eğilimin gözlendiğini, bu nedenle cazibe merkezlerine yatırımın hızlı bir şekilde uygulanabilir hale gelmesi gerektiğine dikkat çeken Fayat, "Mevzuatın yazılması ve bütçelenmesi kısmında geç kalındığını düşünüyoruz. Mevzuatın bir an önce işlerliğe kavuşması ve yatırım tutarının bütçelenmesi lazım. Güvenlik şartlarının da daha iyi olması lazım" dedi.

Hazır giyimcilerin daha düşük maliyetli Doğu Avrupa'da çözüm aramaya başladığını belirten Fayat, firmaların özellikle Bulgaristan, Romanya, Kosova, Sırbistan, ve Makedonya gibi ülkelerde ciddi şekilde araştırma yaptığını ifade ederek şöyle konuştu:

"Buralar halihazırda hazır giyim firmalarımızın gittiği yerler. Ancak yeni gidişlerle ilgili çok ciddi araştırma yapan birçok firma var. Bunun temel sebebi orada bir güvenlik problemi olmaması, Avrupalı alıcıların oraya gitmekle ilgili bir sıkıntı yaşamaması, brüt ücretin buradakinin neredeyse yarısı olması ve bizim cazibe merkezlerine yakın teşvikler veriliyor olması."

Türkiye'nin öne çıktığı orta fiyat segmentini diğer ülkelere kaptırmaması gerektiğini vurgulayan Fayat, "Bu işleri İstanbul'da yapmaya kalkınca maliyetler de yükseliyor. Belki ciro yapıyorsun ama kârsız yapıyorsun. Orta fiyat segmentinde büyük adetli işleri Anadolu'da yapmalıyız" dedi.