”Fındık alım fiyatı 5 YTL'nin üzerinde olmalı”

ANKARA - Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, üretici refahı dikkate alınarak fındık alım fiyatının 5 YTL'nin üzerinde açıklanmasını isterken, fiyatın açıklanmasının gecikmesinin üreticinin emeğinin sömürülmesine neden olduğuna dikkat çekti. 

Bayraktar, bugün düzenlediği basın toplantısında, bazı çevrelerin fındık rekoltesini de yüksek göstererek, fiyatları spekülatif olarak düşürmek istediğini öne sürerken, kamuoyuna açıklandığı gibi bu yıl 800-900 bin ton değil 728 bin ton fındık üretimi tahmin ettiklerini kaydetti. 

Türkiye'de yılda ortalama 500 bin ton kabuklu fındığa eşdeğer 250 bin ton dolayında iç fındık ihraç edildiğini hatırlatan Bayraktar, fındık ihracatının yüzde 70'inin 10 firma tarafından gerçekleştirdiğine işaret ederek, "Bu da fındık ticaretinde rekabetin olmadığının göstergesidir. Dolayısıyla 400 bin fındık üreticisi ailenin kaderi 10 firmanın eline bırakılamaz" dedi. 

Karadeniz (KFMİB) ve İstanbul (İFMİB) fındık ve mamulleri ihracatçıları birlikleri tarafından dün yapılan ve "fındıkta bugün yaşanan sorunlardan ziraat odaları ile yerel politikacıları sorumlu tutan" açıklamaya da yanıt veren TZOB Başkanı Bayraktar, ihracatçıları "ihanet" ile suçlarken, "Dış alıcılardan sermaye alarak ticaret yapanların bu ülkeye ihanet etmeye hakları yoktur. Türk çiftçisinin sırtından han hamam sahibi olanlar, çiftçiyi cahillikle suçlayamaz" diye konuştu. 

Fındığın yüzde 90'ının 65 yıldır Avrupa'ya ihraç edildiğine de dikkati çeken Bayraktar, öncelikle bunun sorgulanması gerektiğini vurgularken, "Alivre satışlar yapıp fiyatları aşağı düşürmek isteyenler, fındığı dar bir pazara hapsettikleri için öncelikle kendilerini sorgulamalıdır. Neden Rusya'ya, Çin'e diğer ülkelere açılmadılar, pazarlarını genişletmediler" diye sordu. 

Bayraktar, Türkiye'de fındık tüketiminin 80 bin ton dolayında bulunduğunu gelir seviyesi nedeniyle bunun artırılamadığını hatırlatırken, gazeteciler dahil vatandaşlara "her gün bir avuç fındık" yemelerini önerdi. 

"Üreticinin alın teri, emeği sömürülmektedir"

Geçen yıl Temmuz ayında fındık alım fiyatı açıklanmasına karşın, bu yıl fındığın fiyatının hala açıklanmaması nedeniyle, özellikle küçük üreticinin borçlarını ödeyebilmek için kilosu 2,5 YTL'den fındığı tüccara satmak zorunda kaldığını anlatan Bayraktar, şöyle devam etti: 

"Zaten fındık fiyatının düşük seviyelerde oluşması yönünde spekülatif açıklamalar yapan tüccar, fiyatın açıklanmamasını fırsat bilerek fındığı ucuza almakta ve haksız kazanç elde etmektedir. Fiyatın ve alım politikasının açıklanmamasından esas mağdur olan ihracatçı ve tüccar değil, zor şartlarda üretim yapan üreticidir. 

Üreticinin alın teri, emeği sömürülmektedir. Alivre satış yapanlar, çiftçimizi boğmaya çalışıyor. Hükümet oyuna gelmemelidir. Bu duruma müsaade etmeyerek, bir an önce açıklama yapmalı, çiftçiye sahip çıktığını göstermeli, bu oyunu bozmalıdır." 

"Yüksek fiyat, ihracatı olumsuz etkilemiyor"

Girdi fiyatlarındaki artış, verim ve çiftçinin refah seviyesini de dikkate alarak alım fiyatının 5 YTL'nin üzerinde olması gerektiğini vurgulayan TZOB Genel Başkanı Bayraktar, bu yıl rekoltenin, bazı kesimlerce iddia edildiği gibi 800-900 bin ton değil, 728 bin ton civarında tahmin edildiğini kaydetti. 

"Fındık fiyatını baskı altına almak isteyenler" tarafından iddia edildiği gibi diğer fındık üreticisi ülkelerde üretimin artmadığını anlatan Bayraktar, fiyatın yüksek açıklanmasının ve yüksek rekoltenin ihracatı olumsuz etkilemediğini belirtirken, 2005-2006 yılında fındığın 7 YTL'den alınmasına karşın ihracatın arttığını hatırlattı. 

"Fındıkta, serbest piyasa adı altında tekelci bir piyasa ile üreticinin mağdur edildiğini" öne süren Bayraktar, şöyle devam etti: 

"Fındık ürününü serbest piyasa şartlarına bırakmak, bugünkü piyasa şartları itibariyle mümkün değildir. Fındık ticareti ve ihracatının yüzde 70'i 10 firmanın elindedir. Bu da fındık ticaretinde rekabetin olmadığını gösteriyor. Dolayısıyla 400 bin fındık üreticisi ailenin kaderi, 10 firmanın eline bırakılamaz. 

İhracatın yüzde 90'ı, son 65 yıldır Avrupa'ya yapılmaktadır. Alivre satışlar yapıp fiyatları aşağıya düşürmek isteyenler, fındığı dar bir pazara hapsettikleri için öncelikle kendilerini sorgulamalıdır." 

KFMİB ve İFMİB'in iddialarına yanıt

KFMİB ve İFMİB'in iddialarını da yanıt veren TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, TZOB olarak ülke insanının menfaatini her şeyin üzerinde tuttuklarını vurgularken, şunları söyledi: 

"Fındık üreticilerimiz, fındıklarını köşk ve villa sahibi olmamışlardır. Sadece evimize iki somun ekmek daha fazla götürmenin mücadelesi içindeyiz. Üreticinin sırtından han hamam sahibi olanların, üreticinin alın teri ile oynamaya ve yasal meslek kuruluşlarını eleştirmeye hakkı yoktur. 

Bizler, para peşinde koşan kurnazlar değiliz. Fındığın bu ülke için ne anlam taşıdığını bilecek kadar sorumlu, akıllı ve vatansever insanlarız.  Bu ülkenin harcı olan ve bu ülke için üreten Türk çiftçisine cahil diyenleri şiddetle kınıyor, sözlerini kendilerine iade ediyorum." 

Bayraktar, basın mensuplarının sorusu üzerine de "Dış alıcılardan sermaye alarak ticaret yapanların bu ülkeye ihanet etmeye hakkı yok. Türk çiftçisinin sırtından han hamam sahibi olan kimse, çiftçiyi cahillikle suçlamaya hakkı yok" diye konuştu. 

Şemsi Bayraktar, fındıkta bir müdahale kurumunun şart olduğunu, TMO'nun bu haliyle bu işlevi yürütemeyeceğini belirtirken, Ofis'in dışardan finansman sağlayamaması halinde mutlaka Hazine tarafından desteklenmesi gerektiğini vurguladı. 

Fındık politikasının mutlaka oluşturulması gerektiğini kaydeden Bayraktar, "ürün ihtisas borsası oluşturulması, fındık dikim alanlarının sınırlandırılması, çiftçinin alternatif ürünlere yönlendirilmesi, işlenmiş fındık ihracatının artırılması, tanıtım faaliyetlerine önem verilmesi" şeklinde önerilerini sıraladı.