Gemi inşacı ‘ticari gemi’den vazgeçti
Ticari gemi inşasında Uzukdoğu ile rekabet edemeyen yerli tersaneler, artık farklı projeler kovalıyor. Gemi inşacılar, yük gemilerini enerji gemisi ve karbondioksit tankerine dönüştürüyor, araştırma gemileri yapıyor,offshore platformları onarıyor.
YAYINLAMA
GÜNCELLEME
İSTANBUL - Europort Denizcilik Fuarı öncesi organizatörler tarafından Tuzla'da tersanelere bir basın gezisi düzenlendi. Gezi sırasında üç tersane ziyaret edildi. Basın mensupları gezi süresince hem yeni gemi inşa hem de gemi bakım-onarımı yakından inceleme fırsatı buldu. Ticari gemi siparişi alamayan yerli tersaneler, yük gemilerini enerji gemisi ve karbondioksit tankerine dönüştürmek, araştırma gemileri yapmak ve offshore platformları onarmak gibi onlarca farklı proje ile ayakta durmaya çalışıyor.
Gezinin ilk durağı daha çok bakım-onarıma yönelik servis veren Gemak Tersanesi oldu. Tersanenin CEO'su Birol Üner, grubun bünyesinde üç tersane bulunduğunu ve bugüne kadar bin 600'ün üstünde gemiyi tamir ettiklerini kaydetti. 2011 yılında 160, geçen yıl ise 150 geminin tamiratını yaptıklarını açıklayan Üner, 300 metreye kadar gemileri havuzlayabildiklerini belirterek "Servis verdiğimiz gemilerin yüzde 95'i yabancı armatörlerdir. Tersanelerimizde 114'ü mühendis 610 kişiye istihdam sağlıyoruz. Alt işverenlerle birlikte çalışan sayısı bin 500'e çıkıyor. Akdeniz'de en büyük tamir tersanesi konumundayız" diye konuştu. Gemak'ın bakım onarım dışında tadilat ve dönüştürme işlemleri de yaptığını söyleyen Üner, "Kapasite artırmak, geminin boyunu uzatmak, çift cidarlı yapmak gibi tadilat yapıyoruz. Ayrıca şu an Norveçli bir armatör için iki genel kargo gemisini Karbondioksit (Co2) tankerine dönüştürülmesini yapıyoruz. Gemilere konan tankları da biz tersanemizde ürettik" açıklamalarını yaptı.
'Türkiye değil ama tersaneler AB'ye girdi'
Tersane çalışanları arasında 90 kişinin sadece işçi sağlığı ve iş güvenliğine yönelik çalışma yaptığının altını çizen Birol Üner, Türkiye'nin gemi inşa sanayisini Avrupa'dan devralmaya başladığını belirterek "Türkiye, dünyada gemi inşa sanayisi dendiğinde akla gelen ilk beş ülke arasına girmeyi başardı. Ülkemiz değil ama tersanelerimiz Avrupa Birliği'ne girdi" dedi. Türk gemi inşa sanayi için offshore sektörünün yeni bir fırsat olduğunu dile getiren Üner, bölgedeki offshore faaliyetlerinin arttığını belirterek "Biz bu platformların bakım ve onarımlarını yaptık. Bu alana daha ağırlık vermeye başlayacağız. Bazı tersanelerde offshore platformalar için destek ve tedarik gemileri yapılıyor. Biz de offhore'da yeni inşa kısmına ağırlık vereceğiz" değerlendirmelerinde bulundu.
Sedef enerji ve askeri projelere odaklandı
Ekonomik kriz öncesi Türkiye'nin en büyük konteyner gemilerini inşa eden Sedef Tersanesi, son dönemde inşa ettiği enerji gemileriyle gündeme geliyor. Tersanenin odaklandığı bir diğer alan ise askeri gemiler. 200 milyon dolar bir yatırımla 230 bin metrekare alana kurulu olan tersanenin ekonomik kriz sonrası yüzde 30'luk bir kapasiteyle çalıştığını dile getiren Yönetim Kurulu Üyesi Orkun Kalkavan, şu anda yeni inşa olarak enerji gemilerinin yapımına devam ettiklerini kaydetti. İhalesine girdikleri LPD projesinin gelecek ay yapılacağını ve sonuçlanabileceğini söyleyen Kalkavan, ihaleyi almaları halinde tersanelerinde projeyi hayata geçirebileceklerini belirtti.
Tersane ile ilgili bir sunum gerçekleştiren Planlama Mühendisi Bora Akarsu, tersanenin bugüne kadar 152 projeyi inşa ederek teslim ettiğini belirtti. 2006 yılında 1150 teu kapasiteli 6 adet konteyner gemisinin teslimini gerçekleştirerek bir ilke ve başarıyla imza attıklarının altını çizen, Akarsu, "Türkiye de yine bir ilke imza atıyoruz. İkinci el veya çıkma gemileri alarak yüzer santrallere çeviriyoruz. 817 MW gücünde dört gemiyi teslim ettik ve iki geminin de yapımı devam ediyor. 2014 yılı sonuna kadar teslim edeceğiz" diye konuştu. Akarsu, İspanyol bir firma için bir adet asfalt tanker inşasının da devam ettiğini söyledi.
'Offshore gemi inşanın olmazsa olmazı'
Gezinin son durağı Tuzla Kıran Tersanesi'nde gerçekleştirilen unumun ardından tersanede bulunan dünyanın ikinci en büyük yüzer havuzu gezildi. Aynı zamanda Türkiye Gemi İnşa Sanayicileri Birliği Başkanı olan Murat Kıran, basın mensuplarının sorularını cevapladı. Gemi inşa sanayisinin, global krizde en çok etkilenen sektör olduğunu dile getiren Kıran, yıllık 3 milyon dwt gemi inşa kapasitesi bulunan Türk gemi inşa sanayinin bugün yüzde 15 kapasiteyle çalıştığını vurguladı. Kurulu 71 tersaneden 51 tanesinin aktif olarak çalıştığını söyleyen Kıran, 54 tane de yatırımı durdurulan tersane projesi olduğunu kaydetti. Kıran, yatırımlar bittiğinde Türkiye'nin gemi imalatı kapasitesinin yılda 7 milyon dwt'ye ulaşacağını ifade etti. Kıran, 2008'de yaşanan küresel krizde en dibe vuran sektörlerden birinin gemi inşa sektörü olduğunu ifade ederek, 2012 yılında 750 milyon dolarlık ihracat yapabildiklerini, gemi tamirinden 400 milyon dolarlık döviz girdisi sağlandığını, bu rakamların 2008 rakamlarının çok altında olduğunu anlattı. Kıran, "Gemi inşa sanayisi olarak sadece gemi inşa etmekle sınırlı değiliz" diyerek, birçok sanayi koluna hizmet verdiklerini kaydetti. Dünyada enerji ihtiyacının her geçen gün arttığına işaret eden Kıran, denizde petrol arayışlarının yaygınlaştığını, buna bağlı üretim politikalarının da değişiklik gösterebildiğini söyledi.
Yılda 21 milyon varil olan denizden çıkarılan petrol miktarının 27 milyon varile çıkarılması hedefleniyor. Dünyada offshore sektörüne geçen yıl 160 milyar dolar harcandı. Bizim için de offshore sektörü olmazsa olmaz. Fakat burada belirli ve güçlü oyuncular var. Bu alanda iş yapabilmeniz için referans gerekiyor. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı TPAO'nun da petrol ve gaz rezerv arayışları var. Geçenlerde TPAO genel müdürümüzü ve ekibini ağırladık, güzel haberler aldık. Bir sismik gemi alındı ve kazıcı bir gemi sahibi de olmak istiyorlar. Bu gemiyi yapmaya talibiz. Çıkan petrolü depolayacak platformu ve FPSO tipi gemiyi ve yardımcı tankerleri de yapmaya talibiz. Sıcak baktılar, artık bu tip gemileri Türk tersanelerinden temin edebilecekleri fikri oluştu.
GİSBİR Başkanı Murat Kıran, rakip olarak daha çok batıyı gördüklerini aktararak, 2003'ten beri gerek iş güveliği gerek kalite gerekse süre konusunda batı standartlarında iş yaptıklarını söyledi. Kıran, 2008-2011 döneminde alınan gemi, yat ve askeri gemi siparişleriyle Türkiye'nin en çok sipariş alan 10 ülkeden biri olduğunu aktararak, adet bazında gerçekleştirilen gemi imalatı açısından Türkiye'nin dünyadaki en büyük 5. üretici konumunda olduğunu ifade etti.