Global Türk markası için 675 bin nitelikli çalışana ihtiyaç var

SELENAY YAĞCI

İSTANBUL - Türk markaları yurtiçi ve yurtdışına açılıma hızlanırken, Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Deloitte ile insan kaynağına dayalı değerlendirme raporu hazırladı. “Perakende Sektörü Eğitim İhtiyaç Raporu’nun sonuçları, BMD Başkanı Hüseyin Doğan, BMD Başkan Yardımcısı Sami Kariyo ve Deloitte Türkiye Tüketim Sektör Lideri Özgür Yalta tarafından düzenlenen basın toplantısında açıklandı. Raporun sunumunda konuşan Hüseyin Doğan, Türkiye'nin marka ekonomisine dönüşümünü sağlamak için gerekli eğitime sahip nitelikli insan kaynağına ihtiyaç duyulduğunu belirterek, "Globalleşmek için güçlü bir insan kaynağına ihtiyacımız var. Özellikle yurtdışı operasyonlarda, ürün tasarımı, ürün geliştirme, görsel tasarım, mağazacılık ve franchise yönetimi, pazarlama, ürün planlama, satın alma, tedarik ve lojistik, finans gibi alanlarda 2023 yılına kadar 675 bin insan kaynağı ihtiyacı dikkat çekiyor" dedi. 

65 bin mağazada 385 bin çalışan 

Doğan'ın verdiği bilgilere göre gıda dışı perakende sektörü 2014'ü 93 milyar dolar düzeyinde ciro ile tamamladı. 2023'te bu rakamın 201 milyar dolara çıkması bekleniyor. Doğan, “BMD üyesi moda markaları olarak bu yıl planlarımızı en az yüzde 15-19 aralığında büyüme öngörüsü ile yapıyoruz. Bu yıl mağaza sayısında yüzde 10, metrekare büyüklüğünde yüzde 11-12 civarında bir büyüme öngörümüz var. İstihdamda yüzde 10 seviyesinde artış beklentisi de gerçekçi bir yaklaşım olarak gözüküyor” dedi. 2014 sonu itibarıyla gıda-dışı modern perakende sektöründe yaklaşık 130 bine yakın mağaza bulunduğunu kaydeden Doğan, çalışan sayısının yaklaşık 850 bin kişi olduğunu, BMD olarak ise 65 bin mağaza, 385 bin çalışanla 2014'ü kapattıklarını söyledi. Bugün 141 Türk markasının 99 ülkede 4 bin 200 kadar mağazası bulunduğunu vurgulayan Doğan, şöyle devam etti: "Sektörel dağılımda hazır giyim yüzde 75 ile en önde geliyor. Bunu yüzde 12 ile mobilya-ev dekorasyonu-ev tekstili- mutfak ürünleri sektörleri izliyor. Ayakkabı sektöründeki satış noktalarının oranı yüzde 8. Mücevher- aksesuar sektörü yüzde 2 ve diğer sektörler de yüzde 3 oranında sıralamada yer alıyor." 

Hedef yurtdışında 20 bin mağaza 

Yaptığımız ayrıntılı değerlendirmede, BMD markalarının 2011- 2023 yılları arasında yurtdışında mevcut ve yeni hedef pazarlarda büyüme potansiyellerini belirlediklerini belirten Doğan, 2023 yılı hedefleriyle yurtdışında BMD markalarının 20 bin mağazaya ulaşabilecekleri öngördüklerini söyledi. 
BMD Başkan Yardımcısı Sami Kariyo ise sektörde öne çıkan problemlere değinerek, bunun başında nitelikli çalışan sorununun geldiğini söyledi. Kariyo, perakende sektöründeki tek istihdam yolunun “satış danışmanlığı” gibi yanlış bir algının hakim olduğunu belirterek şunları söyledi: "Çeşitli trendlerin önümüzdeki dönemde sektörü etkilemesi bekleniyor. Bu trendlere karşı firmaların hazırlıklı olabilmeleri için hem merkezde hem mağaza çalışanları açısından gerekli yetkinliklerin geliştirilmesi son derece önemli. Bunun için sektöre yeni girecek işgücünün perakende sektörüne özgü bilgi ve becerilere sahip olması gerekiyor.”

Mevcut kapasitede ihtiyacın yüzde 9’u karşılanıyor

Deloitte Türkiye ortağı Özgür Yalta “Mağaza içi operasyonlar için gerekli insan kaynağını yetiştirecek meslek liseleri ve meslek yüksekokulları müfredatı ile perakende yönetimi alanındaki işgücünü yetiştirecek lisans programlarının hayata geçirilmesi kritik önem taşıyor” dedi. Yalta, mevcut durumdaki, açığa şu tespitlerle açıklık getirdi: "Türkiye’de eğitim veren 3 bin 299 meslek lisesinin sadece 226’sında, yani yüzde 7’sinde pazarlama ve perakende bölümü bulunuyor. 2014-2015 döneminde satış elemanlığı dalından 2 bin 792 öğrenci mezun olacak. 10 yıllık dönemde ihtiyaç duyulacak satış danışmanı sayısının 492 bin 97, bulacağı düşünüldüğünde, mevcut kapasite yalnızca yüzde 9’luk nitelikli ve eğitimli işgücünü yaratır nitelikte."