Hazar Forumu'nun gündemi Marmaray

İSTANBUL - Hazar Strateji Enstitüsü (HASEN) tarafından bu yıl üçüncüsü gerçekleştirilen Hazar Forumu'nda "Hazar Transit Koridoru" konulu panelde konuşan Kazakistan Demiryolları Başkanı Asgar Mamin, Hazar Bölgesi'nin Asya ve Avrupa arasında stratejik konuma sahip olan bir bölge olduğunu belirterek, Hazar koridorunun Avrupa ve Asya ekonomilerini birleştireceğini ifade etti.

Mamin, Kazakistan'da şu anda çok büyük bir projeyi hayata geçirdiklerini belirterek, "1.000 kilometrelik bir uzunluğa sahip Hazar Denizi'ne bağlantılı bir proje" dedi.

Gelecek yıl Marmaray ile bağlantılı bir projeleri olacağını aktaran Mamin, bu sayede boğazlara kadar uzanacaklarını, yani Çin'den Avrupa'ya tek bir proje üzerinden ilerlenebileceğini, bu sayede ticaret hacminin de artacağını, gelecek 5-6 yıl içerisinde ticaret hacminin ikiye katlanabileceğini ifade etti.

Azerbaycan Ulaştırma Bakanı Ziya Mammadov ise İpek Yolu'nun önemini belirterek, İpek Yolu'nun sadece taşıma ve ulaşım yolu olmadığını, halkları ve milletleri de birleştiren bir bağlantı olduğunu söyledi.

Ülkelerin ulaşım sistemlerinin sadece iç taşımalara değil, aynı zamanda dünya ulaşım ağına da hizmet eden bir sistem olduğuna dikkati çeken Mammadov, "Azerbaycan, Avrasya ulaşım bağlantılarının gelişimi için bir çok projenin aktif katılımcısıdır" dedi.

Azerbaycan'ın İpek Yolu ülkelerinden biri olarak bölgesel işbirliğine önem verdiğini vurgulayan Mammadov, "Karşılıklı güvene dayanan bu işbirliğinin ülkelerimizin gelişimine ve dostluğuna hizmet edeceğini ümit ediyorum" ifadelerini kullandı.

Bir bölgede çatışmaların olmasının ülkeler için büyük bir problem olduğunu, sorunların barışçıl yollarla çözülmesinin uygun olacağını belirten Mammadov, risklerin asgariye indirilmesinde barışçıl çözümlerin önemli bir rol oynadığını kaydetti.

"Enerji sevkiyatı konusunda güvenliğin ve altyapının geliştirilmesi önemli"

Slovenya Altyapı ve Mekan Planlama Bakanı Samo Omerzel de enerji sevkiyatı konusunda güvenliğin ve altyapının geliştirilmesinin önemli olduğunu vurguladı.

Enerji konusundaki amaçlarının, sadece Avrupa Birliği (AB) ülkeleriyle bağlantıya geçmek olmadığına dikkati çeken Omerzel, diğer ülkelerle de irtibat halinde, birlikte işleyebilen bir sisteme yatırım yapmak olduğunu söyledi.

Ülkesindeki yöneticilerin pazarı canlandırmanın barıştan geçtiğini sürekli söylediğini vurgulayan Omerzel, " 'Ülkeler arasında barışı sağlarsak sevkiyatla birlikte ekonomimiz canlanacaktır' dediler" şeklinde konuştu.

Gürcistan Ekonomi ve Sürdürülebilir Kalkınma Müsteşarı Natio Mikeladze de yeni karayollarının Gürcistan, Azerbaycan ve Türkiye arasındaki ulaştırma ve sevkiyat faaliyetlerini geliştirdiğini belirterek, "Bölgesel işbirliği konusunda yapacağımız çok iş var. Bu forumlar, bu tür işbirliklerinin geliştirilmesi konusunda bize yardımcı oluyor" dedi.

Hazar Bölgesi'ndeki ulaştırma altyapılarının geliştirilmesi konusunda Gürcistan'ın üstüne düşen görevi gerçekleştirdiğini vurgulayan Mikeladze, Gürcistan'ın doğu ve batı arasında önemli bir köprü niteliği gördüğünü kaydetti.

Mikeladze, Gürcistan'ın bölge ülkelerinin refah seviyesinin arttırılması için ticaretin önündeki engellerin kaldırılması taraftarı olduğunu belirterek, bu konuda yapılacak faaliyetlere katkıda bulunacağını ifade etti.

Romanya Ulaştırma Bakanlığı Devlet Sekreteri Nicuşor Marian Buica da ulaştırma konusunda ülkelerin işbirliği gerçekleştirmesi gerektiğini belirterek, Avrupa'yı Asya'ya bağlamak için Hazar Bölgesi ülkelerinin işbirliğinin çok önemli olduğunu söyledi.

Romanya hükümetinin başlıca hedefleri arasında bölge ülkeleri arasındaki işbirliğini geliştirmek olduğunu, Hazar Havzası enerji kaynaklarının sevkiyatı konusunda Romanya'nın stratejik bir konuma sahip olduğunu bildiren Buica, bu ürünlerin sevkiyatının Romanya'nın önem verdiği konular arasında olduğunu dile getirdi.

"Romanya, Avrupa, Kafkasya ve Asya bağlantılarında çok daha aktif bir rol almayı hedeflediği gibi, ortak projelerde de rol almayı hedefliyor" diyen Buica, Gürcistan ile Azerbaycan arasında işbirliği gerçekleştirmenin önemli olduğunu, Kazakistan ve Türkmenistan'ı da bu görüşmelere dahil etmek istediklerini dile getirdi.

Kazakistan için Asya'yı Avrupa'ya demiryoluyla bağlamanın eskiden hayal olduğunu anlatan Buica, ancak Marmaray sayesinde bu rüyanın gerçekleştiğinin altını çizdi.

"Türkiye ülkeler arasında işbirliği geliştirme konusunda önemli bir rol üstleniyor"

Ulaştırma firması Hazar'ın Başkanı Rauf Valiyev de Türkiye'nin ülkeler arasında işbirliği geliştirmesi konusunda önemli bir rol üstlendiğini, bölgede gerçekleştirilen ulaştırma projelerine katkıda bulunmayı hedeflediklerini belirterek Hazar Projesi ve yeni İpek Yolu projelerinde de firmalarının faaliyet göstereceğini ifade etti.

"Başarılı bölgesel projelerin oluşturulması için diyalog olması lazım. Ülkelerarası ticaretin önündeki engeller kaldırılmalıdır. Biz de bu anlamda elimizden geleni yapacağız" diyen Valiyev, normal ticaretin gelişmesinde barışın büyük bir rolü olduğunu söyledi.

İhtilafın olduğu yerde ekonomiyi temin etmenin o kadar da kolay olmadığını vurgulayan Valiyev, son zamanlarda Azerbaycan, Kazakistan, Gürcistan ve Türkiye arasında yürütülen diyalogların çalışmalarını kordine etmek için karara vardıklarını, bunun sayesinde bu tür itilafların çalışmalarını etkilemeyeceğini ve en kısa zamanda bölgede barışın temin edileceğini dile getirdi.

Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi Genel Sekreteri Halil Akıncı ise Batı'daki ekonomik büyümenin gelecek yıllarda ortalama yüzde 3, Türki cumhuriyetlerinde ise yüzde 10 olmasını öngördüklerini söyledi.

Çin'den deniz yolu ile bir emtianın gelmesinin 23 bin kilometre olduğu bilgisini veren Akıncı, ancak Bakü-Tiflis ve Marmaray yolu ile olursa emtianın 8 bin 500 kilometrelik yol kat etmesinin yeterli olduğunu, kısa yolla ulaşım için aksiyon alınması gerektiğine dikkati çekti. Akıncı, bütün bunlar gerçekleşirse bölgedeki ticaret hacminin artacağını vurguladı.