Her 4 TL’lik kredinin 3 TL’si reel sektöre aktı, aslan payı imalatın oldu

DÜNYA

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezince Türkiye’de banka ve banka dışı kredi kurumları tarafından doğrudan kullandırılan nakit krediler, bu yılın mayıs ayı itibarıyla bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16 artarak, 1 trilyon 869 milyar lira oldu. Kurumsal kredilerin nakit krediler içindeki payı söz konusu dönem itibarıyla yüzde 77 oldu. Yani her 4 liralık kredinin 3 lirası reel sektöre akarken en çok nakdi kredi kullanan sektör 385.7 milyar TL ile imalat sanayii oldu. Veriler, miktarsal ve yüzdesel olarak toplam kredi hacminin yılın en kuvvetli ‘aylık’ artışını, mayıs ayında yaptığını gösteriyor. Bankacılar, bunda kur artışının etkisi olduğuna da işaret ederken kurdan arındırılmış verilerinde aylık bazda iyi bir sinyal verdiğine de değindi. 

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi, mayıs verilerini açıkladı. Buna göre toplam nakdi krediler 1.9 trilyon TL oldu. Bu bakiyenin 1 trilyon 788 milyar liralık bölümü bankalar, 35.4 milyar lirası finansal kiralama şirketleri, 25 milyar lirası finansman şirketleri ve 21 milyar lirası ise faktoring şirketleri tarafından kullandırıldı. 

Tasfiye olacak alacaklar bu yılın mayıs ayı itibarıyla bir önceki yıla göre yüzde 35 artarak 59,3 milyar lira oldu. Böylece, tasfiye olacak alacakların toplam nakit kredilere oranı 0,5 puanlık artış ile yüzde 3,1 düzeyinde gerçekleşti. 

En çok kredi imalata 

Kurumsal kredilerin nakit krediler içindeki payı söz konusu dönem itibarıyla yüzde 77 oldu. Sektörel bazda, kurumsal nakit krediler içinde en yüksek paya sahip sektör yüzde 26,7 ile imalat sanayii olarak gerçekleşti. Bu sektörü ticaret sektörü yüzde 18 ve inşaat sektörü yüzde 11 pay ile izledi. 

İmalat sanayiine akan kredi miktarı 385.7 milyar TL olurken, ticarete 255.1 milyar TL, inşaata ise 157 milyar TL kredi açıldı. 

Sektörel olarak en hızlı kredi büyümesi yüzde 38 ile enerji sektöründe gerçekleşti. İmalat sanayiinde büyüme oranı yüzde 6 oldu. İnşaat, toptan ve perakende ticaret sektörleri yüzde 3,8 ile en yüksek tasfiye olacak alacak oranına sahip sektörler oldu. 

Tasfiye olacak alacakların kredilere oranı olarak bakıldığında yüzde 3.8 ile inşaat ve yine yüzde 3.8 ile ticaretin batık oranının da yüksek olduğu görüldü. 

Ortalama konut kredisi 69 bin lira 

Bankalar ve banka dışı kredi kurumları tarafından kullandırılan bireysel krediler yüzde 8.2 artarak 424 milyar lira oldu. Bireysel krediler içinde en yüksek artış yüzde 15.4 ile taşıt kredilerinde görülürken, en düşük artış yüzde 3.2 ile ihtiyaç kredilerinde gerçekleşti. 

Mayıs ayı itibarıyla bireysel kredilerin yüzde 38’ini ihtiyaç kredileri, yüzde 37’sini konut kredileri, yüzde 19’unu kredi kartları ve yüzde 7’sini taşıt kredileri oluşturdu. 

Bireysel kredi kullanan kişi sayısı son bir yılda 1.5 milyon artarak 26.3 milyon kişi olurken, ortalama bireysel kredi miktarı ise 16.1 bin lira düzeyinde gerçekleşti. Ortalama konut kredisi 69.4 bin lira, ihtiyaç kredisi ise 8.6 bin lira oldu. 

Bireysel kredi miktarı en yüksek il 150,3 milyar lira ile İstanbul oldu. İstanbul’u 42,3 milyar lira ile Ankara ve 27,2 milyar lira ile İzmir takip etti. Ağrı ise son 12 ayda bireysel kredileri en fazla artan il oldu. 

Bireysel kredi riski son 12 ay içerisinde en hızlı büyüyen 10 ilin sıralamasına bakıldığında yüzde 17.4 ile Ağrı birinci sırada yer alırken, yüzde 13.4 ile Kahramanmaraş ikinci, yüzde 11.2 ile İstanbul üçüncü oldu. 
Kişi başına ortalama bireysel kredi riski en yüksek illere bakıldığında Van, Ankara ve Mersin ilk 3 sırayı alırken Van’da ortalama bireysel kredi riski 17 bin 620 TL olarak açıklandı. Adana ise yüzde 8,8 ile tasfiye olunacak alacaklar oranı en yüksek il olarak belirlendi. 

Bireysel kredi kartlarında 79 milyar TL bakiye bulunurken 22.1 milyon kişinin ortalama 3 bin 570 TL borcu bulunuyor. Bireysel kredi kartı riski son 12 ayda en hızlı büyüyen il yüzde 30.6 ile Hakkari olurken kişi başına ortalama en yüksek borç 3 bin 921 TL ile Batman’da. Adana kredi kartında da batık oranı en yüksek il. 

İlk defa kredi kullanan azalıyor 

Finansal sisteme yeni giren kişi sayısı, kredi kartı hariç diğer bireysel kredi türlerinde bir önceki yılın aynı ayına göre azaldı. Mayıs ayında 107 bin kişi ilk defa ihtiyaç kredisi kullanırken, konut kredisinde bu sayı 30 bin kişiye geriledi. İlk defa kredi kartı kullanan kişi sayısı 112 bin olurken ilk defa KMH kullanan kişi sayısı ise 83 bin oldu.

473 bin adet senet protesto edildi, parasal tutarı 5.2 milyar TL oldu

Yılın ilk yarısında döneminde, protesto edilen 473 bin adet senedin parasal tutarı 5,2 milyar TL oldu. Türkiye Bankalar Birliği’nden yapılan açıklamaya göre, geçen yılın aynı dönemine göre protesto edilen senet adedi aynı seviyede gerçekleşti, senet tutarı ise yüzde 20 oranında arttı. Yılın ilk yarısında, adet olarak en fazla senedin protesto edildiği illerde, İstanbul, Ankara, İzmir, Konya ve Antalya ilk 5 sırayı teşkil etti. Tutar olarak, Türkiye genelinde protesto edilen senetlerin yüzde 28’ini İstanbul, yüzde 10’unu Ankara, yüzde 8’ini İzmir, yüzde 5’ini Antalya ve yüzde 4’ünü Gaziantep oluşturdu. En düşük iller ise Siirt, Bayburt ve Tunceli oldu.