İhracat lisansı almayan Hollanda firmaları, AB dışına çip makinesi gönderemeyecek
Hollanda hükümeti, gelişmiş yarı iletken üretim ekipmanları için 1 Eylül 2023 tarihinden bu yana yürürlükte olan ulusal ihracat kontrol tedbirlerinin genişletildiğini açıkladı. Açıklamada, ek kısıtlamaların yarından itibaren yürürlüğe gireceği ve bu tarihten itibaren, daha fazla türde çip üretim ekipmanının ihracatının izne bağlanacağı kaydedildi.
Söz konusu yeni kısıtlamalar kapsamında, Avrupa Birliği (AB) dışına çip makinesi gönderecek firmaların önceden hükümetten ihracat lisansı alması gerekiyor. Çip üretim makinalarının, ileri askeri teknolojilerin üretiminde önemli bir rol oynadığı aktarılan açıklamada, bu ekipmanların kontrolsüz ihracatının Hollanda'nın güvenlik çıkarlarını etkilediği vurgulandı.
ASML, çip üretim ekipmanları imalatında önde gelen firmalardan
Dış Ticaret ve Kalkınma İşbirliği Bakanı Reinette Klever konuyla ilgili yaptığı açıklamada: "Ulusal güvenliğimiz nedeniyle bu makineler sadece lisansla ihraç edilebiliyor. Bakanlar Kurulu bu makinelerin kimin eline geçeceğini bu şekilde kontrol ediyor. Eski makineler bile artık sofistike çipler üretebiliyor. Bu nedenle hükümet listeyi genişletiyor. Bundan böyle eski çip makineleri için de ihracat lisansı gerekecek" ifadelerine yer verdi.
Çip üretim ekipmanları imalatında dünyanın önde gelen firmalarından Hollanda merkezli ASML, hükümetin kısıtlama politikasına ilişkin açıklamasında, bunun firmanın mali durumu ve uzun dönem politikalarında ciddi bir değişikliğe sebep olmayacağını bildirdi.
Çin ve Rusya ihracatı etkilenecek
Kamu yayıncısı NOS'un haberinde, Avrupa ve ABD'nin, ASML gibi üreticilerin gelişmiş çiplerinin Çin'in eline geçmesiyle ekonomik ve askeri üstünlük kurmasından korkulduğu ifade edildi. Haberde, Hollanda'dan çip makinası ithalatı yapan Çinli şirketlerin, hem Avrupalı rakiplerinin önüne geçmesinin, hem de süper bilgisayarlar ve yapay zeka destekli silahlarla da üstünlük kazanmasının söz konusu olduğu vurgulandı.
Trouw gazetesinin araştırmasına göre, Rusya'nın silah üretiminde kullandığı mikroçipleri, Hollandalı çip makinası üreticisi ASML'nin eski makineleriyle ürettiği belirtildi. Haberde, Rus silah şirketlerinin bu makineler için gerekli yedek parçaları çoğunlukla Çin'deki aracılar vasıtasıyla temin ettiği aktarıldı. Hollanda basınında, ülkedeki firmalardan gönderilen mikroçip makinalarının yaptırımların delinmesi yoluyla toplu halde Rusya'ya gittiği iddia edilmişti.