İhracatçılar Rusya'yı yeniden "hedef pazar" arasına aldı

Türkiye İhracatçılar Meclisinin (TİM) İhracatçı Eğilim Anketi'ne göre, Türkiye ile Rusya arasındaki olumlu gelişmeler, bu ülkeyi ihracatçıların 3. çeyrekte girmeyi hedeflediği pazarlar arasında ikinciliğe taşıdı.

TİM'in, 2016'nın ikinci çeyrek gerçekleştirmeleri ile üçüncü çeyrek beklentilerini içeren ve 487 firmanın katıldığı İhracatçı Eğilim Anketi sonuçları açıklandı.

Ankete göre, ihracatçıların üçüncü çeyrekte ilk kez girmeyi hedeflediği pazarlar arasında ABD yüzde 16'yla ilk sıradaki yerini korudu. Türkiye ile Rusya arasında karşılıklı atılan olumlu adımlar, birinci çeyrekte hedef pazarlar arasında ilk 5'e giremeyen Rusya'yı ise üçüncü çeyrek için yeniden üst sıralara taşıdı.

Rusya, yüzde 12,1'le hedef pazarlar arasında ikinci sıraya yerleşirken, bu ülkeyi yüzde 10,3'le İran, yüzde 9,7'yle Çin ve yüzde 9,4'le Almanya takip etti.

Bu yılın ikinci çeyreğinde ihracatçıların üçte birinden fazlası yeni pazarlara giriş yaptı. Bu dönemde, yeni pazarlara girdiğini bildiren firmaların oranı yüzde 34,9 seviyesinde bulunurken, mevcut pazarlarda yeni müşteri kazanan firmaların oranı yüzde 51,5 oldu.

İhracatçıların yüzde 76,5'i üretimin, yüzde 67'si de ihracatın üçüncü çeyrekte azalmayacağı yönünde beklentilerini bildirdi. Genel karlılık düzeyinin azalmayacağı beklentisinde olan ihracatçıların oranı ise üçüncü çeyrekte yüzde 58,5'e düştü. 

Yerli ham madde kullanımı arttı 

Ankete katılan ihracatçı firmaların üretimlerinde kullandıkları yurt içi menşeli ham madde oranı, bu yılın ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla 0,4 puan artarak yüzde 67,5'e çıktı. Ham maddede dışa bağımlılık, en yüksek kimyevi maddeler, en düşük ise maden ve mücevher sektöründe gerçekleşti.

İlk çeyrekte 148 olan firmaların ortalama çalışan sayısı, ikinci çeyrekte 153'e yükseldi. Ankete katılan firmaların yüzde 34,5'i, üçüncü çeyrekte istihdamını artırmayı hedeflediğini bildirdi.

Ankette, ihracatçıların 3. çeyrekte yatırım yapmasını veya mevcut yatırımlarını artırmasını sağlayacak etkenler arasında, yüzde 41,3'le "Türkiye'nin Rusya, Irak, Suriye ve Mısır ile ekonomik ve siyasi ilişkilerinin gelişmesi" ilk sırada gösterildi. İkinci sırada yüzde 23,3'le "yeni bir yatırım teşvik sistemi" bulunurken, bunu yüzde 16,4'le "faizlerin düşmesi" izledi.

İhracatçıların yıl sonu tahminleri, dolar/TL'de 3,07, avro/TL'de 3,36, avro/dolar'da ise 1,09 düzeyinde gerçekleşti. Öte yandan yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 8,17 ve büyüme beklentisi  yüzde 3,9 seviyesinde belirlendi.

"İhracatçılarımızın Rusya'daki kayıplarını telafi edeceklerine inanıyoruz"

Açıklamada görüşlerine yer verilen TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, 2014'ün 7 ayında Rusya'ya ihracat gerçekleştiren firma sayısının 5 bin 665 düzeyinde bulunduğunu, bu rakamın geçen yılın aynı döneminde 5 bin 81'e, bu yıl ise 2 bin 674'e gerilediğini kaydetti.

Geçen yıl Rusya'ya ihracat yapan firma sayısındaki azalışta Rusya ekonomisindeki daralmanın etkili olduğunu belirten Büyükekşi, "2016 yılındaki gerilemede de hem yaşanan uçak krizi hem de Rusya ekonomisinde görülen daralma dikkati çekti. Hükümetimizin attığı olumlu adımlarla ihracatçılarımızın önümüzdeki dönemde Rusya'daki kayıplarını telafi edeceklerine inanıyoruz." ifadelerini kullandı.

Büyükekşi, bu yılın üçüncü çeyreğinde, ihracatçı firmaların yüzde 28,1'inin modernizasyon, yüzde 19,9'unun ise Ar-Ge ve inovasyon yatırımı planlayarak yüksek katma değerli ürünlere yöneldiğinin görüldüğünü dile getirdi.

Firmaların yurt dışı yatırım planlarında yüzde 15,4'ünün satış ve dağıtım ağını genişletme hedefini ilk sıraya almasının, yeni pazarlara verilen önemi gösterdiğine işaret eden Büyükekşi, "İhracatçılarımızın bir yandan katma değerli ürünlere yönelmeleri ve diğer yandan yurt dışında satış ağlarını genişletme hedefleri ihracatımıza büyük katkı sağlayacak. Firmalarımızın bu yöndeki yatırım planlarına yönelmeleri bizlere umut veriyor." değerlendirmesini yaptı.

"15 Temmuz darbe girişimi beklentilerde bozulmaya yol açmadı"

Ankete katılan firmaların yüzde 88,6'sının Eximbank'ın Ekonomi Bakanlığına bağlanmasının koordinasyonu artıracağını düşündüğünü aktaran Büyükekşi, "Bu gelişmeyi 'Davul tokmakla buluştu' diye değerlendiriyoruz." ifadesini kullandı.

Büyükekşi, anketin 21 Haziran-2 Ağustos tarihleri arasında yapıldığını ve elde edilen verilerin, 15 Temmuz darbe girişiminin beklentilerde bozulmaya yol açmadığını ortaya koyduğuna dikkati çekti.

Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulundan çıkan kararların, kendileri için kritik öneme sahip olduğunu vurgulayan Büyükekşi, şunları kaydetti:

"İhracatçılara yeşil pasaport verilmesini talep etmiştik, kanunlaştı. Ar-Ge ve Tasarım faaliyetlerine ayrı destekler verilmesini talep etmiştik, birkaç gün önce yönetmeliği gazi meclisimizden çıktı. İhracatçılar olarak bizler, taleplerimizin karşılığını hiçbir dönemde bu kadar hızlı almamıştık. Bu çerçevede, hükümetimize şükranlarımızı sunuyoruz. Diğer taraftan, Sayın Cumhurbaşkanımız, Başbakanımız ve ilgili Bakanlarımız tarafından dile getirilen ve önümüzdeki günlerde açıklanmasını beklediğimiz ihracatı ve yatırımları artıracak, şimdiye kadar hiç verilmemiş teşvikleri de dört gözle bekliyoruz. "