İlaçta yatırım için sıra ruhsat sürelerinde

Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK) ilaç fiyatlarının belirlenmesinde baz alınan euro kurunu yükseltip, bazı iskontolarda da indirime giderken; pazarın önde gelen oyuncularından Roche Türkiye'nin Genel Müdürü Adriano Treve, düzenlemenin memnuniyet verici olduğunu ancak sektörün yatırım yapabilmesi için ruhsat sürelerinin de iyileştirilmesi gerektiğini söyledi.

EKK 22 Şubat'tan itibaren geçerli olmak üzere ilaç fiyatlarında yeni düzenlemeye giderken; sektör temsilcilerinden edinilen bilgiye göre, düşük fiyatlar nedeniyle uzun süredir sıkıntı yaşayan ilaç firmalarının yıllık 400 milyon lira gelir artışı sağlaması bekleniyor. 

SGK'nın 2015 yılı ilaç bütçesi 18 milyar lira olarak açıklanmıştı.

Türkiye'de kamunun sağlık harcamalarını kontrol altına alabilmek için 2004 yılından bu yana "referans fiyat" sistemi uygulanıyor. Bir ilacın, belirlenen AB üyesi ülkelerdeki en düşük resmi depocuya satış fiyatı, "referans fiyat" olarak nitelendiriliyor. Referans fiyatın belirlenmesi sonrasında bu fiyatlar da tekrar belli oranda ilave iskontoya tabi tutuluyor.

Fiyat belirlenirken baz alınan euro kuru da belli bir seviyede sabitleniyor. 

İlaç fiyatlarının belirlenmesinde esas alınacak euro kuru 2009'dan geçen yılın Haziran ayına kadar 1.9595 TL olarak sabitlenmiş, bu durum sektör kârlılığında sert düşüşlere yol açmıştı. Baz alınacak euro kuru geçen Haziran'da 2 liraya, Eylül ayında da 2.07 liraya yükseltilmişti. 

Mevcut euro/TL kuru ise 3.25 seviyesinde bulunuyor.

EKK'da geçtiğimiz günlerde alınan karar ile euro kuru bir yıl süreyle 2.11 olarak sabitlendi.

Fiyatı 10 liranın altındaki ilaçlarda da yüzde 10 ile 20 arasında değişen oranlarda artışa gidilirken; bazı ilaçlarda kamu kurum iskontosunun da azaltılmasına karar verildi.

Reuters ile yaptığı söyleşide yeni fiyat düzenlemesini memnuniyet verici bulduklarını söyleyen Treve, "Türkiye ilaç fiyatlarının en düşük olduğu ülkelerden biri. İlaç firmaları için ayakta kalabilmek kolay değil" dedi ve ekledi: "Artık daha fazla fiyat indirimi için yerimiz kalmamıştı. Bu nedenle küçük de olsa yapılan fiyat artışı memnuniyet verici."

Hükümetin ilaç harcamalarını kontrol altında tutma çabalarını haklı bulduklarını, ancak kendilerinin de mevcut fiyat seviyeleri nedeniyle zarar edeceklerini bildikleri bazı ilaçları Türkiye'ye getiremediklerini belirten Treve, "Kamu alımları Türkiye ilaç pazarının yüzde 98'ini oluşturuyor. Dolayısıyla kamunun harcamalarını kontrol altına alma isteği haklı ve anlaşılabilir bir durum. Tarafların bir araya gelip işbirliği ile bu sorunun üstesinden gelmesi gerekiyor" diye konuştu.

Treve'nin verdiği bilgiye göre Roche Türkiye 2015 yılını 800 milyon lira civarı satış geliri ile tamamladı. Türkiye, Roche'un öncelikli 10 pazarı arasında bulunuyor.

RUHSAT ALMA SÜRELERİ KISALIRSA AYAKTA KALMAMIZ KOLAYLAŞIR

Firmalar açısından düşük fiyatlamanın getirdiği sorunları aşmanın yollarından birinin pazara yeni ürünler sunarak büyümek olduğunu ifade eden Treve, ancak Türkiye'de küresel örneklere göre çok uzun olan ruhsat alma sürelerinin de buna izin vermediğini dile getirdi.

Treve, "FDA onayını alan bir ilacın Türkiye'de ruhsatlandırılarak pazara sunulması dört yılı buluyor. Bu süre örneğin Brezilya'da altı ay" dedi ve ekledi:
"Ruhsatlandırma sürecinin daha hızlı tamamlanması sektörün öncelikli taleplerinden biri.Düşük fiyatlar önemli bir sorun ama pazara yeni ürünler sunabilirsek bu sorunla daha kolay baş edebiliriz."

Treve, Roche'un bu yıl Türkiye'de 3-4 yeni ilacı pazara sunmayı planladığını söyledi.

Bu iki konunun ilaç firmalarının Türkiye'ye yönelik yeni yatırım kararlarında da belirleyici olduğunu belirten Treve, "Mevcut şartlarda sektörde büyük çaplı yeni yatırımlar yapmak kolay değil. Çünkü yatırım için önce para kazanıyor olmanız lazım" diye konuştu. 

Buna karşın sunduğu potansiyel nedeniyle Türkiye pazarı için iyimser olduklarını dile getiren Treve, "Bütün sıkıntılara karşın, Türkiye'ye ilişkin beklentilerimiz çok iyimser. Türkiye 80 milyonluk nüfusu ile büyük bir potansiyele sahip ve bu pazarda yapabileceğimiz çok şey var. Hükümetin 2023 vizyonu, büyüyen ekonomi, genç nüfus çok olumlu göstergeler" dedi ve ekledi: "Şu anda sıkıntı yaşıyoruz ancak ilaç uzun vadeli düşünülmesi gereken bir sektör. Zaman içinde olumsuzlukların değişeceğini düşünüyoruz."