İlk 3 değişmedi; Tüpraş yine ipi göğüsledi

İSTANBUL - İstanbul Sanayi Odasının (İSO) "Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2007 Yılı Raporu"nda ilk sırayı, geçmiş yıllarda olduğu gibi yine Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş (Tüpraş) aldı.

Tüpraş, 2007 yılında 18 milyar 450 milyon 708 bin 799 YTL'lik net üretimden satışla birinci oldu.

Tüpraş'ı 6 milyar 230 milyon 215 bin 120 YTL'lik net üretimden satışla Ford Otomotiv izlerken, üçüncü sırayı 4 milyar 624 milyon 293 bin 341 YTL ile Elektrik Üretim A.Ş Genel Müdürlüğü (EÜAŞ) aldı.

Karlılıkta Tüpraş, Erdemir ve Ford Otosan ilk 3'te yer alırken, ihracatta Ford Otomotiv 2007'de ilk sıraya oturdu. İkinciliği Tüpraş, 3'üncülüğü ise Toyota aldı.

Karlılıkta yine Tüpraş 

Geçen yıl en fazla kar eden kuruluşlar içinde ilk sırayı yine TÜPRAŞ aldı. 2006 yılında 884,7 milyon YTL olan TÜPRAŞ'ın vergi öncesi karı,2007 yılında yüzde 41,5 oranında artarak 1 milyar 252 milyon 197 bin 224YTL YTL olarak gerçekleşti. TÜPRAŞ böylece son 3 yılda da en fazla kareden kuruluş oldu. 

En fazla kar eden kuruluşlar sıralamasında ERDEMİR T.A.Ş., 784 milyon931 bin 318 YTL dönem karı ile ikinci sırada yer alırken, Ford Otomotivde, 600 milyon 37 bin 391 YTL kar ile üçüncü sırada geldi. Ford Otomotiv'in sıralamadaki yeri geçen yıla göre bir basamak yükselirken, ERDEMİR'in sıralamasında bir değişiklik olmadı. 

2007 yılında vergi öncesi karlılık sıralamasında Philsa Philip Morris Sabancı Sigara ve Tütüncülük Sanayi ve Ticaret A.Ş. dördüncü, Petrol Ofisi A.Ş. beşinci, Shell & Turcas Petrol A.Ş. de altıncı sırada yer aldı. 

2006 yılında üçüncü sırada yer alan Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı yedinci sıraya gerilerken, sekizinci sırada yer alan kuruluş ise isminin açıklanmasını istemedi. 

Listenin dokuzuncu sırasında 2006'da yedinci sırada bulunan Anadolu Efes Biracılık ve Malt Sanayi A.Ş. bulunurken, onuncu sıradaki Unilever Sanayi ve Ticaret T.A.Ş.'nin sıralaması bir önceki yıla göre değişmedi. 

2007 yılında vergi öncesi karlılıkta ilk 10 içerisinde yer alan kuruluşların sadece biri kamu kuruluşu niteliğinde olurken, dokuzunu özel kuruluşlar oluşturdu.  2007 yılında bir önceki yıla göre sıralamanın ilk üçü değişmedi.

2007        2006        Üretimden Satışlar (YTL)

1              1              TÜPRAŞ                                              18.450.708.799 

2              2              FORD OTOMOTİV                             6.230.215.120 

3              3              EÜAŞ                                                    4.624.293.341 

4              5              OYAK-RENAULT                              4.151.436.933 

5              4              TOYOTA                                              3.992.567.168 

6              7              EREĞLİ                                                 3.958.338.547 

7              6              ARÇELİK                                             3.927.520.556 

8              9              TOFAŞ                                                  3.099.541.994 

9              10            AYGAZ                                                 2.808.583.500 

10            13            İÇDAŞ                                                   2.425.563.323 

11            8              VESTEL                                                 2.395.395.531 

12            15            MERCEDES-BENZ TÜRK                 2.328.447.374 

13            14            HABAŞ                                                2.298.981.442 

14            11            PETKİM                                               2.181.756.480 

15            20            İSDEMİR                                              1.789.111.000 

16            17            UNILEVER                                           1.757.858.005 

17            18            SARKUYSAN                                     1.706.791.602 

18            19            T.KÖMÜR İŞL.                                    1.672.859.945 

19            21            ÇOLAKOĞLU MET.                          1.510.398.112 

20            12            ŞEKER FABRİKALARI                     1.478.408.401

İhracatta lider Ford Otomotiv

Rapora göre, 2007 yılında İSO 500 ihracatı, dolar bazında yüzde 24 oranında büyüdü. Geçtiğimiz yıl İSO 500 kapsamındaki özel sektör sanayi kuruluşları, bir önceki yıla göre 2 adet azalarak 487'den 485'e geriledi.

İSO 500 özel kuruluşlarda cari oran bir önceki yıla göre az da olsa nispi bir iyileşme gösterdi. 2007'de finansal rasyolar açısından en başarılı sektörler tütün işleme, alkollü ve alkolsüz içecekler ile elektrikli makineler oldu.

Geçtiğimiz yıl İSO 500'de üretimden satışlar içinde kamu kuruluşlarının payı yüzde 7,2 oranında gerçekleşti. 2007'de İSO 500'de kamu kuruluşu sayısı 15'e yükseldi.

Rapora göre, ihracat performansında ise 2006 yılında ihracatta üçüncü sırada yer alan Ford Otomotiv Sanayi A.Ş, 2007 yılında 2006 yılının ihracat birincisi olan TÜPRAŞ'ı geride bırakarak ilk sıraya yerleşti. TÜPRAŞ ise ikinci sıraya geriledi. Geçen yılki sıralamada ikinci sırada yer alan Toyota Otomotiv üçüncü sıraya gerilerken, Oyak-Renault'un sıralamadaki yeri dördüncülükle aynı kaldı.

Rapora göre, son yıllarda olduğu gibi 2007'de de en fazla ihracat yapan kuruluşlar sıralamasında ilk 10 içinde yer alan kuruluşlar, özel sektör kuruluşları oldu.

Türkiye ihracatının yüzde 19'u ilk 10'dan

İSO 500'de ihracat yapan kuruluş sayısı 2007'de 451 olurken, Ford Otomotiv, TÜPRAŞ, Toyota Otomotiv, Oyak-Renault, Vestel, Arçelik, TOFAŞ, Mercedes-Benz Türk AŞ, Bosch San. ve Tic. A.Ş ile Habaş'tan oluşan ilk 10 kuruluş, 2007 yılına ait Türkiye toplam ihracatının yüzde 18,8'ini gerçekleşti.

İlk 500 büyük sanayi kuruluşunun ihracatı, 2007 yılında yüzde 24 oranında artış gösterdi. Aynı yılda Türkiye ihracatındaki artış oranı ise yüzde 25,3 düzeyinde gerçekleşti. Dolayısıyla, geçen yıl 500 büyük sanayi kuruluşun ihracat artışı, toplam ihracat artışının bir miktar altında kaldı.

Geçtiğimiz yıl 500 büyük sanayi kuruluşunun yaptığı ihracatın alt sektörler itibariyle dağılımına ve değişim oranlarına bakıldığında, yüzde 31'lik pay ile ilk sırada yer alan taşıt araçları sanayi ihracatı yüzde 36,9 oranında arttı. Türkiye'nin toplam ihracatı içinde de motorlu kara taşıtları yüzde 15,9'luk pay ile ilk sırada yer aldı. Son 10 yılda söz konusu ihracat 18,3 kat artış gösterdi.

İhracatta ikinci sırada yüzde 20,6 pay ile yer alan ana metal sanayi ihracatı yüzde 30,8 oranında arttı. Üçüncü sırayı, yüzde 16 pay ile metal eşya, makine ve teçhizat ile mesleki aletler sanayi aldı. Bu sektörün ihracat artış oranı ise, yüzde 13,3 düzeyinde gerçekleşti.

İlk 500'ün 450'si 'kar' elde etti

2007 yılında Türkiye'nin 500 büyük sanayi kuruluşunda yer alan 450 kuruluş kar bildirdi. 450 kuruluşun dönem karı, (V.Ö.) 19,2 milyar YTL oldu. 2006'da 420 kuruluşun dönem karı olan 15,6 milyar YTL gözönüne alındığında, geçen yıl dönem karında yüzde 23,1'lik artış yaşandı.

Geçtiğimiz yıl kar eden kuruluşların 14'ü kamu kuruluşu ve 436'sı özel büyük kuruluştan oluştu.

2007 yılında İSO 500 kar ve zarar toplamında cari fiyatlarla yüzde 35,1'lik artışa karşılık, milli gelir anlamında karda yüzde 16,5'lik bir artış oldu.

İSO 500'de en çok kar eden ilk 10 kuruluş sırasıyla TÜPRAŞ, ERDEMİR, Ford Otomotiv, Philsa, Petrol Ofisi, Shell&Turcas Petrol A.Ş, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, isminin açıklanmasını istemeyen bir kuruluş ile Anadolu Efes Biracılık ve Unilever Sanayi ve Ticaret Türk A.Ş oldu.