İran ve Irak başı çekiyor

İSTANBUL - Türkiye'nin 2012 Ocak - Haziran döneminde Ortadoğu ülkelerine yaptığı ihracatta İran ve Irak başı çekti. Türkiye'nin Ortadoğu'ya gerçekleştirdiği 22,6 milyar dolarlık ihracatın 11 milyar doları İran ve Irak'a yapıldı.

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) ocak-haziran 2012 dış ticaret istatistikleri ve Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin (TİM) temmuz ayı ihracat verilerinden derlenilen bilgiye göre, Türkiye'nin, aralarında Irak, İran, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), İsrail, Mısır, Libya gibi ülkelerin de bulunduğu Ortadoğu bölgesine 2001 yılında 3 milyar 600 milyon dolar olan ihracatı, ilk kez 2005 yılında 10 milyar dolar sınırını aştı. 2008 yılında bu bölgeye ihracat yaklaşık 27 milyar dolara ulaşırken, 2009 yılında düşüşerek 22 milyar 679 milyon dolara geriledi.
Türkiye'nin Ortadoğu ülkelerine ihracatı 2010 yılında, aynı yılın sonunda başlayan Arap Baharı'na rağmen, bu durumdan etkilenmeyen ülkelerin ihracata sağladığı katkıyla 26 milyar 456 milyon dolar düzeyine yükselirken, bu bölgeye geçen yıl ise yaklaşık 30 milyar dolar tutarında ihracat gerçekleştirildi.
Türkiye'nin 2011 yılında bir önceki yıla göre Bahreyn, Kuveyt, Libya, Suriye, Ürdün ve Yemen'e ihracatı azalırken, BAE, Fas, Irak, İran, İsrail, Katar, Lübnan, Mısır, Suudi Arabistan, Tunus ve Umman'a yapılan ihracatta artış sağlandı.
Bu yılın ocak-haziran döneminde ise İran ve Libya'ya yapılan ihracat 2011 yıl sonu rakamlarını geride bıraktı. 2011 yılında İran'a gerçekleştirilen ihracat 3,5 milyar dolar iken 2012 ilk altı ayında yapılan ihracat 5,8 milyar dolara ulaştı.
Aynı dönemde Libya'ya yapılan ihracat ise 748 milyon dolardan 1,04 milyar dolara yükseldi.
Türkiye'nin 2012 Ocak - Haziran döneminde Ortadoğu ülkelerine yaptığı ihracatta İran ve Irak başı çekerken, Türkiye'nin Ortadoğu'ya gerçekleştirdiği 22,6 milyar dolarlık ihracatın 11 milyar doları İran ve Irak'a yapıldı. İlk yarıda İran'a 5 milyar 891 milyon dolar, Irak'a 5 milyar 56 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirildi.

Suriye'ye ihracat azalıyor

İlk kez 2008 yılında 1 milyar dolar ihracat sınırını aşan Suriye'ye Türkiye'nin ihracatı, yaşanan son gelişmelerle birlikte daralmasını sürdürüyor. Geçen yıl Türkiye'den Suriye'ye yapılan ihracat yüzde 12,7 oranında azalarak 1 milyar 610 milyon dolara gerilerken, bölgedeki iç karışıklıklar nedeniyle bu yılın ilk yarısında bu ülkeye sadece 304 milyon dolarlık ihracat yapıldı.
Temmuz ayında ise Suriye'ye sadece 32 milyon dolar tutarında ihracat gerçekleştirildi. TİM verilerine göre Suriye'ye ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 83 oranında gerileyerek 32 milyon dolara düştü.
Suriye'ye ocak ayında 68,1, şubatta 62,8, martta 41,6, nisanda 47,5, mayısta 44,9 ve haziranda ise 38,7 milyon dolar ihracat yapılmıştı.

"Suriye'de mal alacak tüccar kalmadı"

Türk-Arap İş Adamları Derneği (TURAB) Başkanı Emin Ucuz, Suriye'deki son olaylar, Arap Baharı ve bölgedeki diğer ticari gelişmeleri AA muhabirine değerlendirdi.
Özellikle son 15 günkü gelişmelerden sonra Suriye'de iş yapan şirketlere artık mal gönderemediklerini söyleyen Ucuz, "Lojistik işiyle uğraşan firmalar da Suriye'de gidemiyor. Özellikle bölgede bakliyat, yaş sebze-meyve sektöründe ihracat yapan şirketlerde ciddi sorunlar var. Mısır'la başlatılan Ro-Ro seferleri faydalı oldu. Tabii yolların uzaması, nakliye fiyatlarının artması bölgemize ve ihracatımıza bir takım güçlükler getiriyor. Gönlümüzden geçen Suriye'deki olayların bir an önce bitmesi ve Türkiye'nin 2023 ihracat hedeflerini yakalayabilmesi" şeklinde konuştu.
Emin Ucuz, Suriye ile ilişkiler konusunda şu bilgileri verdi:
"Artık kapımızdan TIR'larımız gitmiyor. Son altı ayda Suriye ile olan dış ticaretimizde sürekli azalış var. Suriye'de mal alacak tüccar da kalmadı. Can güvenliği nedeniyle Suriyeli tüccarlara mal satamıyoruz. Suriye'nin Ürdün'le, Lübnan'la sorunları olduğu için bu ülkelerden de mal temin edemiyorlar. Suriye temel ihtiyaçlarını kendi içinden sağlamaya çalışıyor."
Arap Baharı ile birlikte sistemin tam anlamıyla oturmadığına dikkati çeken Ucuz, Mısır'da Cumhurbaşkanı seçimlerinin yapıldığını hatırlatarak, "Bizim Türk firmalarının Mısır'la ilgili ticaretinde bir düşme yok. Hatta organize sanayi bölgesindeki firmalar üretimlerine tam yol başladılar. Mısır vize konusunda da rahatlık sağladı. TURAB üyelerine çok girişli izin veriyor. Tunus ile ilgili bir sorun yok. Libya ile ilişkiler yeni yeni oturuyor. Libya'da bekleyen hak edişlerimiz var, ödemeyi bu hafta gerçekleştirmelerini bekliyoruz" bilgisini verdi.