İş Yatırım MD Genel Müdürü İlhami Koç: Halka açık şirketlerin döviz borcunda sorun yok

İş Yatırım Menkul Değerler Genel Müdürü İlhami Koç, Merkez Bankası ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından yüksek döviz borcu nedeniyle sıkça uyarılan özel sektör döviz borcunda bir tehdit algılamadıklarını söyledi. Koç, halka açık şirketleri incelediklerinde kurumların ya yaptıkları iş dolayısıyla ya da bazı finansal enstrümanlarla kendilerini korumaya aldığını gördüklerini anlattı. İlhami Koç, İş Yatırım'ın 2007 finansal sonuçlarının da açıklandığı basın toplantısında yaptığı konuşmada, yatırımlarını döviz borçlanarak yapan şirketlerin açık pozisyonlarının büyüdüğünü anlatarak "Özel sektürün döviz borçlarının ciddi bir rakama ulaştığı açık. Ancak ben burada bir tehdit algısı görmüyorum. Çünkü hesapsız kitapsız bir borçlanma söz konusu değil. Çok büyük şirketler bunlar ve arkasında güçlü bir finansal mantık var. Doğrudan faaliyetleri ile ilgili borçlanma içinde oldukları için korunaklı borçlar bunlar. İhracatçı döviz borçlanarak kendisini kurdaki dalgalanmaya karşı koruyor" yanıtını verdi. Trade Master International adlı ürünü ile yatırımcılarını web tabanclı bir program üzerinden eşzamanlı alım-satım yaptırdıklarını hatırlatan Koç, 24 saat açık platformdan bazı şirketlerin gece saat 23:00'de ABD'de veya Asya piyasalarında işlem yaparak kendilerini hedge ettiği bilgisini de verdi. Bu hizmet dolayısıyla da İş Yatırım'da yakın zamanda 24 saat çalışma sistemine geçeceklerini mevcut durumda da zaten sadece 03:00-06:00 saatlerinde kapalı olduklarını ifade etti. Gelişen piyasalar dünyadan fazla büyür ABD'nin uzun süreli bir durgunluk ve borç krizi ile karşı karşıya olduğunu ve ABD'nin durgunluğa girmesinin global büyümeyi de aşağı çektiğini söyleyen Koç, "Finansal piyasalarda decoupling (ayrışma) yok, ancak ekonomik olarak decoupling olduğu söylenebilir. Gelişmekte olan piyasalardaki büyüme dünya ekonomik büyümesinin üzerinde" dedi. Türkiye ekonomisinin bu yıl yüzde 4.2 büyümesini, TÜFE'nin ise yıl sonunda yüzde 8 olmasını beklendiklerini söyleyen Koç, "Yüzde 4.2'lik büyüme tahmini geçen yıllara göre düşük ancak hâlâ global düzeyin üzerindedir. Ancak enflasyon bu yıl da hedefin üzerinde kalacak, enerji ve gıda fiyatlarındaki artışın sürmesi beklentileri bozuyor ve güven açığının yüksekliği enflasyonla mücadelenin maliyetini artırıyor" dedi. Döviz kurunda artışın cari dengenin düzelmesi için çözüm olmadığını söyleyen Koç, "Çözüm Türk şirketlerinin katma değeri yüksek alanlarda dünya ekonomisine entegrasyonunun artmasından geçiyor" dedi. İş Yatırım'ın yıl sonu cari açık tahmini 48.6 milyar dolar düzeyinde bulunuyor. Halka arz penceresi ilk yarıda kapalı 3.3 milyar dolarlık işlem ile 2007'nin halka arzlar açısından rekor bir yıl olduğunu hatırlatan Koç, konjonktür nedeniyle 2008'in ilk yarısında özellikle halka arz penceresi kapalı olacağını öngördü. Koç "Belki yılın ikinci yarısında açılabilir ama bunu şimdiden öngörmek mümkün değil" diye konuştu. Koç, Visa gibi bazı arzların piyasa koşulları ne kadar kötü olursa olsun kendi talebini yarattığına dikkat çekti. Koç, 'Türk Telekom'un arzının da kendi talebini yaratacak bir arz olarak görüp görmediklerinin sorulması üzerine şöyle konuştu: "Türk Telekom'un halka arzında Türkiye'den baktığımızda özel bir talep yaratacak bir halk arz olacağını söyleyebilirim. Çünkü uzun zamandır beklenen bir işlem. Ancak burada Türk Telekom'un sahiplerinin düşündükleri halka arz fiyatı ile gelen talep arasındaki fiyatın örtüşüp örtüşmeyeceği önemli kıstastır. Talep cephesinde kabul edilebilir fiyatların ortaya çıkması belirleyicidir." Koç, Halkbank'ın arzının ise 2009 yılına kalmasını beklediklerini ifade etti. Koç bu dönemde şirketlerin özel sektör tahvillerine yönelerek finansman yaratabileceklerini kaydetti. İş Yatırım geçtiğimiz dönemde C Faktoring ve Creditwest Faktoring'in tahvil ihraçlarını gerçekleştirdi. BSMV kalksa devlet daha çok kazanır Sermaye piyasalarının gelişmesi için vergi düzenlemelerinin şart olduğunu ve stopaj uygulamasının sermaye piyasaları gelişmiş ülkelerde olmadığını bunun yerine beyanname usulü gelir vergisi uygulandığını belirten Koç, "BSMV uygulaması da ürünler arasında fiyat dengesinin kurulamamasına neden oluyor. BSMV kaldırılsa Londra'dan yapılan işlemler buradan yapılacak. İşlemler burada yapılırsa kurumlar vergisi alacak. Üstelik kurumlar vergisi yüzde 20. Şimdi işlemler dışarda yapıldığı için ne BSMV alabiliyor ne kurumlar vergisi. İşlem vergileri modası geçmiş vergilerdir" dedi. Eurobond'da 4 büyükleri açık ara geride bıraktı Hisse senetleri piyasasında yüzde 6.33 pazar payı ve 49.1 milyar YTL hacimle liderlik pozisyonunu koruduklarını kaydeden Koç, tahvil ve bono piyasasında yüzde 11.8 piyasa payı ve 14.2 milyar YTL işlem hacmi ile arası kurumlar arasında üçüncü sırada yer aldıkları bilgisini verdi. Uluslararası sermaye piyasalarında 2007 yılında hacimlerinin 10 kattan fazla artarak 3.4 milyar dolardan 38.1 milyar dolara yükseldiğine dikkat çeken Koç, İMKB Eurobond piyasasında ise 1.2 milyar dolarlık 2006'daki iş hacimlerini 11 kat artışla 13.4 milyar YTL'ye taşıdıklarını ifade etti. İş Yatırım böylece Eurobond piyasasındaki işlem hacmi ile, iştiraki olduğu İş Bankası dahil sektörün en büyük 4 bankasını geride bırakarak ilk sıraya yerleşti. İş Yatırım'ın payının yüzde 20.08, ikinci bankanın payının ise yüzde 13.3 olduğu görüldü. Mortgage senedi alan yabancı müşterimiz oldu Koç, uluslararası sermaye piyasalarında çok yüksek işlem hacimlerine ulaştıkları ve işlem hacmindeki artışın on katın üzerinde olduğunu belirtirken, 2008'de de yeni ürünlerle birlikte bu piyasalardaki işlem hacminin yükselmesini beklediklerini söyledi. Koç, Türkiye'den yatırımcı olmamakla beraber aracılık hizmeti sundukları yabancı yatırımcılar içinde ABD'deki mortgage senetlerine yatırım yapan ve zararlı çıkan kişi ve kuruluşlar olduğunu açıkladı. 9.5 milyon YTL nakit temettü dağıtacak Koç, İş Yatırım'ın düzenli temettü dağıtımından yana olduğunu belirterek "Yönetim kurulumuz, dağıtılabilir kârın yüzde 30'unun hissedarlara nakit kâr payı olarak dağıtılmasını teklif etme kararı aldı. Bu oran, hissedarlarımıza 9.5 milyon YTL'lik bir nakit kâr payı dağıtacağız anlamına geliyor" dedi. 100 aracı kurumun aktifinin üçte biri olan 1 milyar 237 milyon YTL'lik aktif büyüklüğü olan İş Yatırım'ın 2007'de kârı yüzde 114 artışla 33 milyon 726 bin YTL oldu. Yatırımcı YTL'de kalmalı İlhami Koç, küresel piyasalardaki dalgalanmaya rağmen yatırım stratejilerini Türk Lirası üzerine inşa ettiklerini belirterek "Ben yatırımcılara orta ve kısa vadede TL'de ve faizde kalmalarını tavsiye ediyorum. Dövi açığınız yoksa dövizdeki yükselişe duyarlılığınız yoksa orta ve kısa vadeli değişken tahviller ile mevduat öneriyoruz. İMKB'de 2007 kapanış fiyatları ile yaptığımız analizde yüzde 20 yükseliş potansiyeli olduğunu söylemiştik. Son aylardaki gerileme sonrasında borsada fiyatlar alım için uygun seviyeye geldi. Borsada portföy oluşturmak istiyorsanız da kısa vadeli değil, bir yılı düşünerek portföy oluşturmak lazım. İş Yatırım Öneri Listesi, 2008 sonu hedef değerlerine göre yüzde 70 artış potansiyeli sunuyor" diye konuştu.