İSTANBUL - Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanı Erdoğan Bayraktar, konutta yatırım amaçlı stok alımların görüldüğünü belirterek, "Bu yarın öbür gün konut fiyatlarının çok fazla patlayacağının göstergesi" dedi.

Bu yıl sekizincisi yapılan Gayrimenkul Zirvesi'nde konuşan TOKİ Başkanı Erdoğan Bayraktar, TOKİ'nin 2003'ten beri kentsel dönüşüm projelerine ağırlık verdiğini söyledi. Bayraktar, bu çerçevede 100'e yakın belediyeyle anlaşma yaparak, ciddi kentsel dönüşümün gerçekleştirildiğini anlattı. Bayraktar, İstanbul'da kentsel dönüşüm kapsamında 3 milyon konutun yarısından fazlasının değişmesi gerektiğinin altını çizerek, "Bu tarz çalışmalar arazi geliştirme bakımından çok önemli bir unsurdur" dedi. Bayraktar, TOKİ'yle ilgili lüks konut yapımındaki eleştiriler için ise "Tabii ki esas arzulanan bu ama modern dünya içinde yarı denetimi ve güvenliği dışındaki bütün kamu kuruluşları, özel kuruluşların tamamının kendi kaynağını üreterek iş yaptığını görmekteyiz. Bu böyle olmalı. Eğer siz kendi kaynağınızı üreterek iş yaparsanız başarılı olursunuz. Bugün ABD ve Japonya'da gayrimenkul sektörünün en temel unsuru olan arsa satışı karşılığı modelini uygulayarak, 40 bin konut ürettik" diye konuştu. Başta İstanbul olmak üzere İzmir ve Ankara'da da konut ürettiklerini anımsatan Bayraktar, bu işlerle TOKİ ve emlak gayrimenkul yatırım ortaklığına 6 katrilyon TL geleceğini, bunun da 4 katrilyon TL'sini aldıklarını bildirdi. TOKİ'nin yaptığı konutların yüzde 80'inin alt gelir grubuna yönelik olduğunu belirten Bayraktar, bu çalışmaların 'sosyal devlet' olma gereğiyle yapıldığını kaydetti. Zirve sonrası gazetecilerin sorularını da cevaplayan TOKİ Başkanı Erdoğan Bayraktar, demir zamlarının sektöre etkisine yönelik olarak, "Demir fiyatlarının yüzde 100'e varan oranda artması, diğer ana inşaat girdi maliyetlerinde de yine demirden esinlenen ve kendisinden oluşan fiyat artışları Türkiye'deki konut üretimini bundan sonraki süreçte zora soktu" diye konuştu. İnşaat maliyetleri ve yüsek faizler nedeniyle, konut talebinin düşük olmasına karşın, yeni konutlarda yüzde 30'lara yakın fiyat artışları olacağını kaydeden Bayraktar, "Şu anda stok alımları görüyoruz. ABD'de de Türkiye'de de var bu. 10 taneden tutun da 500 adede kadar konut alanlar var yatırım için. Bu yarın öbür gün konut fiyatlarının çok fazla patlayacağının göstergesi" dedi. 2009'dan sonra canlanma bekliyoruz Dünyadaki ekonomik kriz nedeniyle bir stres yaşandığını buna karşın 2009 yılının ikinci yarısından sonra özellikle konut sektöründe yeni bir canlanmanın kaçınılmaz olduğunu belirten Bayraktar, şu anda konut üreticilerinin bir kısmının borçlarını ödeyebilmek için ellerindeki malları zararına satmak zorunda olduğunu, Türkiye'deki hem yap-sat sektörü hem devlete iş yapan yüklenici kanadındaki konut yapıcısı müteahhitlik sektörünün şu anda zor durumda olduğunu kaydetti. Bayraktar, "Demirden gelen aşırı fiyat için kararname bekliyoruz. Çok yakında bu kararname ile müteahhitlere bu farkı vereceğiz. Ama bunun yanında yap satçı müteahhitlerimizi desteklememiz lazım. Demir üreticisi ülkeyiz ve dünyada 11. durumdayız. O kanatta da bir takım iyileştirmeler yapmak için çalışıyoruz" dedi. Maliyetler ve faizler arttı konutta potansiyel alıcı beklemede Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) Yönetim Kurulu Başkanı Bekir Cumurcu, konut sektöründe faiz hadlerinin yükseldiğini, inşaat maliyetlerinin arttığını ve beklentilerin bozulduğunu söyledi. Cumurcu, buna bağlı olarak da potansiyel alıcıların kararlarını erteleme eğilimine girdiğini ifade etti. Bekir Cumurcu, özellikle büyük şehirlerin, kentsel dönüşüm ve kentsel yenileme düzenlemeleriyle büyük ölçekli potansiyellerinin değerlendirilmesi gerektiğini kaydederek, bu alanın yerli ve yabancı yatırımcıların işbirliği açısından önemine dikkat çekti. Alışveriş merkezlerine yönelik bir rapor hazırlandığını anlatan Cumurcu, "Çok fazla alışveriş merkezi yapıldı ya da 'daha çok alışveriş merkezi gerekli' gibi genellemeler yerine sektörün tabiatı gereği, nerede ve ne kadar alım gücü olduğu ve bu satın alma gücünün dağılımı kriterlerine göre yeni ya da ilave yatırım ihtiyacını ortaya koyacaktır" dedi. Cumurcu, bu konuda dikkat edilmesi gereken önemli noktanın, yabancı yatırımcıların getiri beklentisi olduğunu ifade ederek, içinde bulunulan ekonomik ve siyasal gelişmeler ışığında bu beklentilerin yüzde 2 civarında yukarı çekildiğini kaydetti. Cumurcu, bu noktada yabancıların güveninin tekrar kazanılması gerektiğini vurguladı. SPK Başkanı: GMYO'lar kar dağıtmada istekli olmalı Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Doç. Dr. Turan Erol, gayrimenkul yatırım sektörüne yatırım yapanların düzenli gelir beklentisi içindeki yatırımcılar olduğunu belirterek, bu çerçevede gayrimenkul yatırım ortaklarının da (GMYO) yatırımcıların beklentilerini karşılama noktasında biraz daha gayret göstermeleri gerektiğine dikkat çekti. Erol, GMYO kar dağıtımı konusunda daha istekli olunmasını isteyerek, "Nasıl ki vergi ve stopaj konusunda başka yerlerden beklentilerimiz var. Sizden de kar konusunda daha istekli olmanızı bekliyoruz" diye konuştu. Mortgage sektörünün milli gelire oranının ABD'de yüzde 70, AB ülkelerinde yüzde 50 civarında, Türkiye gibi ülkelerde ise yüzde 25-30 arasında değiştiğini bildiren Erol, "100 yıl sonra nasıl bir rakam verebileceğimize baktığımızda, statik bir hesaplamayla mortgage sistemi işlemeye başlarsa 150-200 milyar dolarlık bir değeri olabileceğini söyleyebiliriz" dedi. Gayrimenkul yatırım ortaklarının daha iyi bir düzeye ulaşması gerektiğini söyleyen Erol, mortgage kanunu aşamasında, faizlerin vergi indiriminde istenilen sonucun elde edilemediğini kaydetti. Erol, Hazine, kamu garantisi konusunun kendileri tarafından da desteklenmediğinin altını çizerek, faizlerin vergi indirimi konusunda ise daha iyi olunabileceğini belirtti. Likör fabrikası için 20 gün içinde ihaleye çıkılacak TOKİ Başkanı Erdoğan Bayraktar, Mecidiyeköy'deki likör fabrikası arsasını tekrar satışa çıkaracaklarını söyledi. Bayraktar, "Hasılat paylaşımına çıkacağız. 20 gün içinde tekrar ihaleye çıkacak" diye konuştu. Daha fazla katılım beklediklerini ifade eden Bayraktar, masrafların eklenmesiyle fiyatın 1-2 milyon YTL daha artmış olacağını söyledi.