Kapasite kullanımı azaldı
İmalat sanayinde kapasite kullanım oranı haziran ayında, geçen yılın aynı ayına göre 9,6 puan azaldı
ANKARA - İmalat sanayinde kapasite kullanım oranı haziran ayında, geçen yılın aynı ayına göre 9,6 puan azaldı ve yüzde 72,7 seviyesinde gerçekleşti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) "İmalat Sanayinde Eğilimler Haziran 2009" sonuçlarını açıkladı.
Buna göre, imalat sanayinde kapasite kullanım oranı, geçen yılın aynı ayına göre 9,6 puan azalırken, bir önceki aya göre 2,3 puan arttı.
2008 yılı haziran ayında yüzde 82,3 olan üretim değeri ağırlıklı kapasite kullanım oranı, bu yılın haziran ayında yüzde 72,7 olarak hesaplandı.
Kapasite kullanımı bu yılın mayıs ayında yüzde 70,4 düzeyindeydi.
İmalat sanayinde kapasite kullanımı, Haziran ayında yüzde 72,7 seviyesinde gerçekleşti. Dağılıma bakıldığında, devlet sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 80,7, özel sektörde yüzde 72,6 oldu.
2008 yılı Haziran ayında, kapasite kullanım oranı özel sektörde yüzde 95,2, devlet sektörünün yüzde 80,6 düzeyindeydi.
Buna göre, imalat sanayinde iktisadi faaliyet kollarına göre kapasite kullanımı en düşük sektör, yüzde 47,2 ile büro, muhasebe bilgi işlemleri makine imalatı oldu. Bunu, yüzde 61,3 ile derinin işlenmesi bavul,çanta vb., yüzde 65,2 ile metal eşya sanayi, yüzde 67,2 ile mobilya imalatı izledi.
Haziran ayında kapasite kullanım oranları, gıda ürünleri ve içecek imalatında yüzde 70,2, tütün ürünleri imalatında yüzde 81,1, tekstil ürünleri imalatında yüzde 73,5, giyim eşyası imalatında yüzde 76,3, ağaç ve mantar ürünleri imalatında (mobilya hariç) yüzde 77,7, kağıt ve kağıt ürünleri imalatında yüzde 79,7, basım ve yayım imalatında yüzde 74,6, kok kömürü rafine edilmiş petrol ürünlerinde yüzde 73, kimyasal madde ürünleri imalatında yüzde 75,2, plastik-kauçuk ürünleri imalatında yüzde 72,1, metalik olmayan diğer mineral madde imalatında yüzde 74,3, ana metal sanayi imalatında yüzde 75,1, makine ve teçhizat imalatında yüzde 68,4, elektrikli makine cihazları imalatında yüzde 68,9, radyo, TV haberleşme cihazları imalatında yüzde 91,5, tıbbi, optik hassas alet imalatında yüzde 83,3, diğer ulaşım araçları imalatında yüzde 83,4, taşıt araçları ve karoseri imalatında yüzde 70,3 oldu.
Ana neden talep yetersizliği
2009 Haziran ayında, iş yerlerinin, tam kapasite ile çalışmamasının nedenleri arasında talep yetersizliği ilk sırada yer aldı.
İç pazarda talep yetersizliği yüzde 51,9 ve dış pazarda talep yetersizliği yüzde 33,1 oranında etkili oldu. Mali imkansızlıklar yüzde 3,5, yerli mallarda hammadde yetersizliği yüzde 2,9 ve ithal mallarda hammadde yetersizliği yüzde 1,7, işçilerle ilgili meseleler ise yüzde 1,4 oranında etkiledi.
İş yerlerinde üretim miktarı arttı
İş yerlerinde Haziran ayı üretim miktarı bir önceki aya göre yüzde 5,8 artarken, Temmuz ayında üretim miktarının yüzde 1,4 yükselmesi bekleniyor.
Haziran ayı satış miktarı yüzde 6,4 artarken, Temmuz ayında yüzde 0,4 yükseleceği öngörülüyor. Haziran ayı satış fiyatları bir önceki aya göre yüzde 1,4 artarken, Temmuz ayında yüzde 0,4 artacağı bekleniyor. Haziran ayı hammadde fiyatları yüzde 2 artarken, Temmuz ayında yüzde 0,3 yükseleceği öngörülüyor.
İmalat sanayiinde 2004, 2005, 2006, 2007, 2008 ve 2009 yıllarında aylar itibarıyla kapasite kullanım oranları şöyle:
Y I L L AR (YÜZDE)
2004 2005 2006 2007 2008 2009
------ ---- ----- ---- ---- ----
Ocak 77,2 76,6 75,4 78,3 80,3 63,8
Şubat 73,5 77,1 77,2 80,1 79,3 63,8
Mart 82,1 80,5 80,7 82,0 81,2 64,7
Nisan 76,5 79,8 82,3 81,7 81,7 66,8
Mayıs 84,3 81,3 82,6 83,3 82,4 70,4
Haziran 85,3 81,4 83,1 83,5 82,3 72,7
Temmuz 83,9 80,6 81,8 81,9 80,0
Ağustos 81,4 79,8 79,4 80,3 76,2
Eylül 84,3 82,7 82,7 83,2 79,8
Ekim 82,4 82,3 82,4 83,1 76,7
Kasım 83,5 80,9 82,8 82,6 72,9
Aralık 84,0 80,7 81,7 81,1 64,7