Kayakapı'ya UNESCO desteği

Mahmut SABAH

NEVŞEHİR - Peribacaları ile ünlü Kapadokya’nın kültürel uzantıları arasında yer alan Ürgüp’ün Kayakapı Mahallesi, UNESCO’nun gözetiminde restore edilerek, özgün
mimari dokusu korunmuş olarak turizme kazandırılacak. 2002 yılında Magıc Lıfe tarafından “Kayakapı Kültürel ve Doğal Çevre Koruma ve Canlandırma Projesi” adı altında başlatılan restorasyon çalışmalarını Dinler Turizm’in bünyesinde oluşturulan Kayakapı Turizm Yatırım AŞ yürütüyor. Kayakapı’daki tarihsel kent dokusunu yıkılıp kaybolmaktan kurtarmak amacıyla hazırlanan proje için 30 milyon dolarlık harcama yapılacak. Ürgüp Belediyesi’nce desteklenen ve ilk etapta 6 milyon dolar harcanacak olan çalışmaya, UNESCO 55 bin dolar tutarında sembolik destek verdi.
Restorasyon sonrası mahalledeki turistik mekanları 49 yıllığına işletecek olan Kayakapı Turizm Yatırım AŞ, bu mekanlarda sanatsal içerikli etkinlikler düzenleyerek, turistlere Ortaçağ ortamında yemek yedirmeyi, çanak-çömlek, seramik ve şarap üretimi yaptırmayı hedefliyor.
Ürgüp Belediye Başkanı Fahri Yıldız, Kayakapı Mahallesi’ndeki tarihi dokunun, restore edilerek yeniden hayata geçirilmesinin, bölge turizminin gelişmesi bakımından çok önemli olduğunu belirterek, “Kayakapı Mahallesi’nde yüzlerce yıllık tarih yatıyor. Burada gelmiş geçmiş birçok medeniyetin izleri var. Kayakapı afet bölgesi ilan edildikten sonra boşalmıştı. Belediye olarak 2000 yılında mahallenin korunarak turizme kazandırılması
için harekete geçtik. Jeoloji uzmanları inceleme yaptıktan sonra Kayakapı’nın afet bölgesi kapsamından çıkarılmasına karar verildi. Sonra da, restore
edilmek üzere ihaleye çıkarıldı. Kayakapı’yı Vasco Turizm Yatırım firması restore edecekti. Ama olmadı. Bu işlevi şimdi Dinler Turizm yerine getiriyor” açıklamasını yaptı.
Kayakapı Turizm Yatırım AŞ Genel Müdürü Mustafa Dinler de, Ürgüp Kayakapı’nın UNESCO’nun ‘dünya kültür mirası’ listesindeki Göreme Milli Parkı sınırları içinde yer aldığını, mahalle için hazırlanan koruma amaçlı projenin ise Ürgüp Belediyesi tarafından 2002’de gündeme getirildiğini vurgulayarak, “Bu proje, Kapadokya için yüzyılın projesi anlamını taşıyor ” dedi.
Dinler, projenin 27 bin metrekarelik alan üzerinde 212 tarihi yapıyı içerdiğini belirterek, “Kayakapı’da, Nevşehir Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından belirlenerek tescili yapılmış, aralarında kayadan oyma cami, kilise ve çeşmelerle tarihi Roma hamamlarının da yer aldığı karakteristik özelliklere sahip yaklaşık 20 yapı bulunuyor. Başta Aziz Yuhannes’in evi olmak üzere tarihi bu mekanların çoğu müzeye dönüştürülecek. Proje hayata geçirildiğinde karlı bir turizm yatırımı olmakla kalmayacak, bölgeye gelecek turist sayısında önemli artış sağlayarak, başta Ürgüp
olmak üzere Kapadokya’nın gerek ekonomik gerekse sosyal ve kültürel yaşantısına hareketlilik kazandıracak” ifadesini kullandı. Maliyeti hayli yüksek
olan projenin Türkiye’nin kültür mirasına yönelik en büyük yatırım olduğunu savunan Dinler, “Mahalleyi yeniden yapılandırarak önemli bir turizm merkezi haline getireceğiz. Özgün dokuyu koruyacağız. Kayakapı Türkiye ve Akdeniz ülkeleri için model oluşturabilecek özellikleri olan bir mekan. O nedenle mahallenin kurtarılmasını sağlamak için yoğun çaba harcıyoruz. Amacımız, turiste Ortaçağ ortamında farklı mekanlarda, yemek, sanat, çanak çömlek yapımı, şarap yapımı-tadımı gibi imkanları sunmak.”

Turizme köklü bir değişim getirecek

Ürgüp eski Belediye Başkanı Bekir Ödemiş, proje ile ilgili şunları söyledi: “Kültür turizminde en önemli yöntemlerden biri, turistlerin kültürel  bütünlük içinde ağırlanmasıdır. Bu felsefeye uygun ender merkezlerden biri olan Kayakapı da çağdaş normdaki teknik mimari yöntemleri uygulanıyor. Bu proje Türk turizmine köklü bir değişim imajı getirecek ve turizmin gerçek anlamda Avrupa’daki kültür potansiyeline uygun halde ortaya konmasına önemli katkılar sağlayacaktır.”